Բանանով հաց

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բանանով հաց
ՏեսակԹխում
Ենթատեսակsweet bread? և banana dish?
Առաջացման երկիր ԱՄՆ
 Banana bread Վիքիպահեստում

Բանանով հաց (անգլ.՝ banana bread), նաև բանանով կեքս կամ կարկանդակ՝ քաղցր տորթ, որի հիմնական բաղադրիչը հասած բանանն է[1]։ Ամենատարածվածը ԱՄՆ-ում է և Ավստրալիայում։

Բանանով հաց պատրաստելու համար ձեզ հարկավոր կլինի հասած բանան, ալյուր, շաքարավազ, կարագ, կաթ, ձու, փխրեցուցիչ, փոփոխության համար կարող եք օգտագործել շագանակագույն շաքարավազ փոխարենը սպիտակը կամ պրեմիում ալյուրի փոխարեն ամբողջական հացահատիկի ալյուր։ Լակտոզայի անհանդուրժողականություն ունեցող մարդկանց համար կաթը կարելի է փոխարինել սոյայի կաթով կամ փափուկ տոֆուով։ Խմորին կարող եք ավելացնել նաև ընկույզներ, ցուկատներ, չոր մրգեր և համեմունքներ (վանիլին, դարչին)։ Ավելի լավ է օգտագործել գերհասունացած բանանը մուգ կեղևով, եթե բանանը այնքան էլ հասուն չէ, ապա արժե ավելացնել շաքարավազի քանակը։ Բանանի հացը ամենից հաճախ թխում են ուղղանկյունանման ամանի մեջ։

Պատրաստի բանանի հացը կարելի է ուտել որպես կարկանդակ կամ վրան քսել կարագ, մարմելադով կամ մրգային խյուսով։ Ածխաջրերի բարձր պարունակության պատճառով կեքսը երբեմն օգտագործվում է որպես էներգիայի աղբյուր ինտենսիվ երկարատև վարժությունների ժամանակ, օրինակ՝ մարաթոնի ժամանակ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տնային պայմաններում թխված բանանով հաց

Բանանով հացը ավանդական ամերիկյան խմորեղեն է: Բաղադրատոմսի հայտնվելու ճշգրիտ ամսաթիվը հայտնի չէ։ Հնարավոր է, որ այն առաջին անգամ հայտնվել է 19-րդ դարում, երբ խմորի սոդան և փխրեցուցիչը, որոնք կարևոր են դրա պատրաստման համար, սկսեցին օգտագործել որպես խմորիչի միջոց[2]։ Այնուամենայնիվ, Ամերիկայում հրատարակված առաջին բաղադրատոմսերի գրքում կեքս չկար, և բացի այդ, բանանը լայն տարածում գտավ միայն 19-րդ դարի վերջինին, երբ պայմանները բարելավվեցին փչացող ապրանքների տեղափոխման համար։ Վստահաբար կարելի է ասել, որ բաղադրատոմսը հայտնվել է ոչ ուշ, քան 1933 թ., քանի որ այն տպագրվել է խոհարարական գրքերից մեկում[3]։ Որոշ պատմաբաններ նաև կարծում են, որ բանանի հացը Մեծ դեպրեսիայի հետևանք էր, քանի որ հնարամիտ տնային տնտեսուհիները չէին ցանկանում դեն նետել գերհասունացած բանանը։

Կան ենթադրություններ, որ ժամանակակից բանանով հացի բաղադրատոմսը մշակվել է կորպորատիվ խոհանոցներում՝ խթանելու ալյուրի և սոդայի արտադրանքը։ Ի պաշտպանություն այս տեսությանը, 1950-ականներին ազգային հեռուստատեսությամբ խոհարարական շոուներում բանանով հացի բազմաթիվ գովազդներ կային։ 1950 թվականին նա ավելի մեծ ուշադրության արժանացավ «Chiquita Banana's Recipe Book» խոհարարական գրքի թողարկմամբ[4]։ Հետագայում ի հայտ եկան տարբեր տարբերակներ, ինչպես նաև պատրաստի խառնուրդներ-փոշիներ՝ թխելու համար։

Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Սովորական բանանով հաց
  • Բանանով չամիչով հաց
  • Բանանով ընկույզով հաց - բաղադրատոմսին ավելացնում են կտրտած ընկույզներ, հաճախ ընկույզ կամ պեկան[5]։
  • Բանանի հաց շոկոլադե հատիկներով կամ կակաոյի փոշիով
  • Բանանով կեքս
  • Վեգան կամ անյուղ բանանով հացում (չի ներառում կաթնամթերք կամ ձու)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Barrowman, John. «Food Recipes-Banana Bread». BBC. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 14-ին.
  2. Ames, Mary Ellis (1933). «1 - Breads». Balanced Recipes. Minneapolis, Minnesota: Pillsbury Flour Mills Company. էջ 3.
  3. «Banana Bread History and Variations». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 20-ին.
  4. «Original Chiquita Banana Bread». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 5-ին.
  5. «Банановый хлеб с орехами. Настоящая еда. Более 100 ярких и вкусных идей для вегетарианцев и не только / Кэтрин Тейлор. – М.: «Хлеб-соль», 2020. – С.50». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 29-ին.