Ավստրալիայի տնտեսություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ավստրալիայի տնտեսություն
ԱրժույթԱվստրալիական դոլար
Վիճակագրություն
ՀՆԱ1 323 421 072 479,1 $[1]
ՀՆԱ-ի աճ2,5 ± 0,1 տոկոս[2]
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով53 793 $[3]
Գնաճ (ՍԳԻ)2,1 տոկոս[4][5]
Գործազրկություն3,7 տոկոս[6]

Ավստրալիա, բարձր զարգացած հետարդյունաբերական երկիր է[7]։ Ավստրալիայի տնտեսությունը աշխարհի խոշորագույն տնտեսություններից մեկն է, որի ՀՆԱ-ն կազմում է 1,57 տրիլիոն դոլար[8]։ Ավստրալիայի համախառն գումարը կազմում է 6,4 տրիլիոն դոլար[9]։ 2012 թվականին Ավստրալիան անվանական ՀՆԱ-ի առումով ամենամեծ ազգային տնտեսությունների ցանկում զբաղեցրել է 12-րդ հորիզոնականը[10], իսկ ՀՆԱ-ի առումով՝ 18-րդ հորիզոնականը[11]։ Ավստրալիայի տնտեսության մասնաբաժինը կազմում է համաշխարհային տնտեսության մոտավորապես 2,1%-ը։ Ավստրալիան աշխարհում 19-րդն է, ինչպես ներմուծման, այնպես էլ արտահանման ծավալներով

Սիդնեյի Ավստրալիական ֆոնդային բորսան, Ավստրալիայի և Հարավային Խաղաղ օվկիանոսի ամենամեծ ֆոնդային բորսան է[12], շուկայական կապիտալիզացիայով աշխարհում զբաղեցնում է նաև 9-րդ տեղը, որը կազմում է 1,4 տրիլիոն դոլար[13]։ Ավստրալիան աշխարհի մի շարք խոշորագույն ընկերությունների ծննդավայրն է, ինչպիսիք են՝ BHP Billiton, National Australia Bank, Commonwealth Bank, Rio Tinto, ANZ, Westpac, Telstra, Macquarie Group, Woolworths Limited և AMP Limited ՝ Ավստրալիայի 10 խոշորագույն ընկերությունները[14]։

Ավստրալական դոլարը Ավստրալիայի միության և նրա տարածքների արժույթն է, ներառյալ Սուրբ Ծննդյան կղզին, Կոկոս կղզիները և Նորֆոլկ կղզին։ Այն նաև խաղաղօվկիանոսյան մի քանի անկախ պետությունների՝ Կիրիբատի, Նաուրու և Տուվալու պաշտոնական արժույթն է։

Ավստրալիան APEC-ի, G20-ի, OECD-ի և ԱՀԿ-ի անդամ է։ Երկիրը նաև ազատ առևտրի համաձայնագիր է ստորագրել ԱՍԵԱՆ-ի, Չիլիի, Նոր Զելանդիայի և ԱՄՆ-ի հետ[15]։ Ավստրալիայի և Նոր Զելանդիայի միջև տնտեսական կապերն ամրապնդելու համար 1983 թվականին ընդունված առևտրային համաձայնագիրը, որը բաղկացած էր ներմուծման և արտահանման գործառնությունների սահմանափակումների աստիճանական վերացումից, կարողացավ էապես օգնել Նոր Զելանդիայի տնտեսության հետ ինտեգրմանը, իսկ 2011 թվականին ընդունվեց ծրագիր՝ մինչև 2015 թվականը ավստրալական տնտեսական շուկա ձևավորելու համար[16]։

Ընդհանուր բնութագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրալիայի տնտեսության մեջ գերակշռում է ծառայությունների ոլորտը, որը կազմում է ՀՆԱ-ի մոտ 68%-ը։

Հանքարդյունաբերության ոլորտը կազմում է ՀՆԱ-ի 10%-ը, օգտակար հանածոների արդյունահանման հետ կապված տնտեսության ոլորտները կազմում են ՀՆԱ-ի ևս 9%-ը[17]։ Տնտեսական աճը մեծապես կախված է հանքարդյունաբերության և գյուղատնտեսության ոլորտներից, որոնց արտադրանքը հիմնականում արտահանվում է Արևելյան Ասիայի շուկաներ[18]։ Անցած տասնամյակի ընթացքում ոլորտային տնտեսության հիմնական միտումներից մեկը հանքարդյունաբերության ոլորտի (ներառյալ նավթային) աճն էր (հարաբերական առումով)։ ՀՆԱ-ում ներդրման առումով այս ոլորտը 1993-1994 թվականներին աճել է 4,5% - ից՝ 2006-2007 թվականներին հասնելով գրեթե 8%-ի։

Արտահանման մեջ զգալի է հումքի տեսակարար կշիռը՝ 54%։

Ավստրալիայում մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն ավելի բարձր է, քան Մեծ Բրիտանիայում, Գերմանիայում և Ֆրանսիայում՝ արժույթի գնողունակության հավասարության (ՊՄԳ) առումով։ Ավստրալիայի մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն աշխարհում 5-րդ տեղում է (ԱՄՀ 2011 թվական)։ Երկիրը երկրորդ տեղն Է զբաղեցրել ՄԱԿ-ի կողմից 2011 թվականին հրատարակվող ՄԶՀ-ում և վեցերորդ տեղը The Economist ամսագրի կողմից 2005 թվականին կյանքի որակի համաշխարհային ինդեքսում[19]։ Ավստրալիայի վարկունակության գնահատականը ավելի բարձր է, քան ԱՄՆ-ում։

Ըստ Credit Suisse-ի 2011 թվականի համաշխարհային հարստության զեկույցի, Ավստրալիան ունի 222,000 դոլար միջին հարստություն, որն ամենաբարձրն է աշխարհում[20]։ 100,000 դոլարից ավելի հարստություն ունեցողների համամասնությունն ամենաբարձրն է աշխարհում՝ 8 անգամ գերազանցելով համաշխարհային միջին ցուցանիշը[20]։ Միջին հարստությունը 397 000 դոլար է, երկրորդն աշխարհում Շվեյցարիայից անմիջապես հետո[21]։ Գնաճը, որպես կանոն, կազմում է 2-3%, իսկ հիմնական տոկոսադրույքը՝ 1,5-5%: Տնտեսության ծառայությունների ոլորտը, ներառյալ զբոսաշրջությունը, կրթությունը և ֆինանսական ծառայությունները, կազմում են ՀՆԱ-ի 70%-ը[22]։ Ավստրալիայի ազգային համալսարանը Կամբերայում աջակցում է Ավստրալիայի տնտեսության համար տոկոսադրույքների կանխատեսման նախագծին, որը հաշվարկվում է վիճակագրական տվյալների հիման վրա՝ դասախոսական կազմի այսպես կոչված «ստվերային» անդամների կողմից[23]։

Տարածաշրջանային տարբերակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրալիայում գնաճի տարեկան տատանումները 1949 թվականից ի վեր

Ավստրալիայի տնտեսությունը բնութագրվում է որպես «Երկու արագությամբ տնտեսություն»[24][25][26][27][28][29][30]։ Ավստրալիայի տնտեսական աճը մեծ մասամբ պայմանավորված է երկրի այն տարածքներով, որտեղ կենտրոնացած են հանքարդյունաբերությունը և ռեսուրսներից կախված արտադրությունն ու ծառայությունները։

Այսպիսով, Արևմտյան Ավստրալիան և Հյուսիսային տարածքը միակ նահանգներն են, որտեղ տնտեսական աճ է նկատվում[31][32][33]։
2012 և 2013 թվականների ընթացքում մայրաքաղաքի տարածքում, Քվինսլենդում, Թասմանիայում, Հարավային Ավստրալիայում, Նոր Հարավային Ուելսում և Վիկտորիայում տնտեսական անկում է նկատվում[31][34][35][36][37][38][39]։ 2012 թվականի հունիսից մինչև 2013 թվականի մարտ ընկած ժամանակահատվածում Վիկտորիան անկում է ապրում, 2012 թվականին պետական կառավարությունը ստիպված էր 10%-ով կրճատել կոմունալ ծառայությունների բոլոր աշխատատեղերը[40][41]։

ՀՆԱ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրալիայի ՀՆԱ-ի աճի միջին տեմպը 1901-ից 2000 թվականներին կազմել է տարեկան 3,4%։ Վերջին 23 տարիների ընթացքում Ավստրալիան ցույց է տալիս ՀՆԱ-ի շարունակական աճ, չնայած տնտեսական գործունեության երկու համաշխարհային անկումներին, աճի միջին տեմպը տարեկան կազմում է 3,3%[11]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1840 թվականին հանցագործներին «Արևելյան մայրցամաք» տեղափոխելու ավարտից հետո Ավստրալիան մեծապես կախված էր Մեծ Բրիտանիայի սուբսիդիաներից։ Տնտեսության աճին աջակցում էին հիմնականում տրանսպորտի, կապի և քաղաքային ենթակառուցվածքների վրա կառավարության հսկայական ծախսերը, որոնք մեծապես կախված էին բրիտանական ֆինանսներից։ Միևնույն ժամանակ, անասնաբուծության և հանքարդյունաբերության միջոցով բարձր շահույթի հնարավորությունները ներգրավել են բրիտանական մասնավոր և կորպորատիվ կապիտալի զգալի քանակություն։ Հանքարդյունաբերության վերելքը հիմք դրեց Ավստրալիայի տնտեսական աճին։ Քանի որ տնտեսությունն աճում էր, մեծածավալ ներգաղթի անհրաժեշտություն առաջացավ՝ աշխատուժի աճող պահանջարկը բավարարելու համար։

Հանքարդյունաբերությունը հետպատերազմյան շրջանում ապահովել է երկարատև և կայուն տնտեսական աճ։ Արևմտյան Ավստրալիան մեծ օգուտներ քաղեց երկաթի և ոսկու հանքաքարերի արդյունահանումից 1960-ականներին և 1970-ականներին՝ նպաստելով սպառողների պաշտպանության բարձրացմանը Պերտում՝ Արևմտյան Ավստրալիայի մայրաքաղաքում և ամենաբնազմամարդ քաղաքում, և ապաքաղաքայինացում այլ շրջաններում։

1983 թվականին վարչապետ Ռոբերտ Հոքի օրոք, բայց ֆինանսների նախարար Փոլ Քիթինգի աջակցությամբ, ավստրալիական դոլարը ներդրվեց և ֆինանսական ապակարգավորման ուղղություն սահմանվեց։

1980-ականների սկզբից և մինչ օրս Ավստրալիայի տնտեսությունը ենթարկվում է երկարատև տնտեսական ազատականացման։ Ավստրալիայի տնտեսությունը 15 տարվա ընթացքում աճել է տարեկան միջինը 3,6%-ով, ինչը զգալիորեն գերազանցում է ՏՀԶԿ երկրների միջին ցուցանիշները, որը կազմում է մոտ 2,5%[42]։

Գյուղատնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրալիայի գյուղատնտեսության առաջատար տեղը պատկանում է արոտավայրերի անասնապահությանը։ Երկրի գյուղատնտեսության կարևոր արտադրանքը բուրդն է, ոչխարաբուծությունը տարածված է ամբողջ երկրում։

Երկրի տարածքի 61%-ը զբաղեցնում են 130000 ֆերմերային և անասնապահական տնտեսությունները՝ համատեղելով ոռոգելի հողերը անձրևային դաշտերի հետ։ Ավստրալական գինեգործությունը մեծ եկամուտ է տալիս։

Արդյունաբերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Fortescue Metals Group-ի Պորտ Հեդլենդում երկաթի հանքաքարի բեռնման նավահանգստի տերմինալը

Ավստրալիան արդյունաբերական երկիր է։ Նրա արդյունաբերությունը հիմնականում ուղղված է արտահանմանը, մինչդեռ ներքին պահանջարկը գրեթե ամբողջությամբ բավարարվում է տեղական արտադրողների կողմից։

Երկրի հարստությունը հանքային ռեսուրսներով ապահովեց Ավստրալիայի հանքարդյունաբերության զարգացումը։ Ավստրալիան ադամանդի, բոքսիտի, կապարի, ցիրկոնի արտադրության առաջատարներից մեկն է, արտահանում է քարածուխ, երկաթի հանքաքար, ցինկ, կապար, ինչպես նաև նավթ և գազ։

Ավստրալիայում զարգացած է անտառային և անտառավերամշակման արդյունաբերությունը, մասնավորապես՝ էվկալիպտ է հավաքվում, տնկարկներում աճեցվում է սոճի։

Ավստրալիայում սննդի արդյունաբերությունը հստակ արտահայտված արտահանման ուղղվածություն ունի։ Մսի վերամշակման գործարանները գտնվում են Քվինսլենդում և Նոր Հարավային Ուելսի քաղաքներում։ Ավստրալիայի մեքենաշինական ընկերությունները արտադրում են գյուղատնտեսական, արդյունաբերական մեքենաներ, ավտոմեքենաներ և այլ ապրանքներ։

Ավստրալիայի ավտոմոբիլային արդյունաբերությունը կենտրոնացած է Ադելաիդայում, Ջիլոնգում, Սիդնեյում և Մելբուռնում։ Մեքենաշինական ձեռնարկությունները գտնվում են նաև Բրիսբենում, Նյուքասլում, Պերտում։

Քիմիական արդյունաբերության կենտրոններն են Սիդնեյը, Պերտը, Մելբուռնը, Գլադսթոնը[43]։

Էներգետիկա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լազերային հսկողության տեղադրում Վիկտորիա նահանգի Swifts Creek անտառավերամշակման գործարանում

Համաձայն EES EAEC տվյալների[44], Ավստրալիայի էներգակիրների ընդհանուր պաշարները գնահատվում են 0,288 միլիարդ (ըստ Էներգետիկայի տեղեկատվության վարչության 2015 թվականի դեկտեմբերի տվյալների), ինչը համապատասխանում է համաշխարհային էներգակիրների պաշարների գրեթե 5,15%-ին (աշխարհի 179 երկիր)։

Ըստ երկրի հիմնական էներգետիկ կազմակերպության՝ արդյունաբերության, գիտության, էներգետիկայի և ռեսուրսների վարչության[45] 2018- 2019 ֆիննասական տարում առաջնային էներգիայի արտադրությունը (հարկաբյուջետային տարին սկսվում է հուլիսի 1-ին և ավարտվում հաջորդ տարվա հունիսի 30-ին) կազմել է 19711 ՊՋ, առաջնային էներգիայի ընդհանուր մատակարարումը՝ 6196 ՊՋ, իսկ վերջնական սպառումը՝ 4390 ՊՋ, ներառյալ 846,1 ՊՋ կամ 19,3% էլեկտրաէներգիա։

Էլեկտրաէներգետիկական համալիրը երկրի սոցիալ-տնտեսական ենթակառուցվածքների կարևորագույն ոլորտներից մեկն է[46]։ Ավստրալիայում բոլոր կարգավիճակների առկա արտադրող աղբյուրների տեղադրված (անձնագրային հզորությունը) (2020 թվականի հուլիսի դրությամբ) ըստ AEMO-ի (Ավստրալիական էներգետիկ շուկայի օպերատոր) տվյալներով կազմել է 55,860 ՄՎտ, այդ թվում՝ 50,266 ՄՎտ՝ գործող կարգավիճակով։ Էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը 2019 օրացուցային տարվա արդյունքներով՝ 265117 մլն կվտ/ժ։ Արտադրության կառուցվածքում ածուխը կազմում է 43,9%, գորշ ածուխը՝ 12,5%, բնական գազը՝ 20,5%, նավթամթերքը՝ 2,2% և 20,9%՝ վերականգնվող էներգիայի աղբյուրները (ՎԷ)։ 2019 թվականին ԲԷՑ- ում արտադրված 55,481 միլիարդ կվտ/ժ-ից 35,2%-ը քամու էներգիան է, 32,4%-ը՝ արևային էներգիան, 26,0%-ը՝ հիդրոէներգիան և 6,4%-ը՝ կենսավառելիքը։

2021 թվականին ավստրալական ընկերությունների կոնսորցիումը հայտարարեց արևմտյան Ավստրալիայի հարավում «Արևմտյան կանաչ էներգիայի կենտրոնի» ստեղծման մասին, որն աշխարհում արևային և քամու կայանքների խոշորագույն պարկն է՝ էկոլոգիապես մաքուր ջրածնի արտադրության համար[47]։

Ծառայությունների ոլորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերջին տասնամյակի ընթացքում ծառայությունների ոլորտը զգալիորեն աճել է, մասնավոր սեփականության և բիզնես ծառայությունների հետ կապված ծառայությունները նույն ժամանակահատվածում աճել են ՀՆԱ-ի 10%-ից մինչև 14,5%, ինչը այն դարձնում է ՀՆԱ-ի ամենամեծ բաղադրիչը (ոլորտային առումով)։ Այս աճը մասամբ պայմանավորված էր արդյունաբերական հատվածի դերի անկմամբ, որը 2006-2007 թվականներին կազմել Է ՀՆԱ-ի 12%-ը։ Տասնամյակներ առաջ այն տնտեսության ամենամեծ հատվածն էր, որը կազմում էր ՀՆԱ-ի ավելի քան 15%-ը[48]։

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մայրուղիների և երկաթուղիների ամենախիտ ցանցը գտնվում է երկրի հարավ-արևելքում։

Ծովային տրանսպորտը կարևոր նշանակություն ունի արտաքին առևտրային կապերի համար։ Մեծ նշանակություն ունի նաև օդային տրանսպորտը, ինչպես ներքին, այնպես էլ արտաքին փոխադրումների համար։

Ֆինանսական և դրամավարկային քաղաքականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Nestle ընկերության կաթի վերամշակման գործարանը Վիկտորիա նահանգի Տոնուլա Ավանում

Երկրի կենտրոնական բանկը Ավստրալիայի պահուստային բանկն է (RBA): Նրա խնդիրն է, կանոնադրության համաձայն, իրականացնել դրամավարկային և բանկային քաղաքականություն, որը կարող է ապահովել երկրի արժույթի կայունությունը, լիարժեք զբաղվածության պահպանումը, տնտեսական բարգավաճումը և բնակչության բարեկեցությունը։ Այս խնդիրների լուծման եղանակներից մեկը սպառողական գների գնաճը տարեկան 2-3%-ի սահմաններում պահելն է։ Դրամավարկային քաղաքականության փոփոխության վերաբերյալ որոշումներն ընդունվում են կենտրոնական բանկի դրամավարկային քաղաքականության հանձնաժողովում, որում ընդգրկված են բանկի ղեկավարը, նրա տեղակալը, գանձապետարանի քարտուղարը և կառավարության կողմից նշանակված վեց անկախ անդամներ։

2014 թվականի սեպտեմբերին ավստրալիական դոլարի միջին փոխարժեքը վերջին երեք տարիներին կազմել է 0,99 դոլար, մինչդեռ նախորդ երկու տասնամյակների ընթացքում այն 0,7 դոլարից մի փոքր բարձր է եղել[49]։ 2015 թվականի սեպտեմբերին ավստրալիական դոլարի փոխարժեքը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ նվազել է 25%-ով[50]։

Արտաքին տնտեսական հարաբերություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնական պաշարներով հարուստ Ավստրալիան գյուղատնտեսական արտադրանքի, հատկապես ցորենի և բրդի, օգտակար հանածոների՝ երկաթի հանքաքարի և ոսկու, ինչպես նաև հեղուկացված բնական գազի և ածուխի տեսքով էներգիայի հիմնական արտահանողներից մեկն է։ Չնայած գյուղատնտեսությունն ու բնական պաշարները կազմում են ՀՆԱ-ի միայն 3%-ը և 5%-ը, սակայն դրանք զգալի ներդրում են ունենում արտահանման գործունեության մեջ։ Ավստրալիայի արտահանման ամենամեծ շուկաներն են Ճապոնիան, Չինաստանը, Հարավային Կորեան, Հնդկաստանը և ԱՄՆ-ը[51]։

Բացի երկաթի հանքաքարից, Ավստրալիան ածուխի խոշորագույն արտահանողն է, նրան բաժին է ընկնում մոտ 30%-ը (և համաշխարհային պաշարների 10%-ը)[52]։ Ավստրալիայի խոշորագույն շուկաներից մեկը համարվում է Չինաստանը։ Այն կազմում է ամբողջ արտահանման մեկ քառորդը կամ Ավստրալիայի ՀՆԱ-ի մոտ 5%-ը։ Չինաստան մատակարարումների 60%-ը երկաթի հանքաքար է[53]։

Սպառողական ապրանքների արտահանման վրա կենտրոնացումը հիմք է հանդիսացել ներմուծման և արտահանման գների հարաբերակցության զգալի աճի համար, քանի որ 2000-ականներից ի վեր ապրանքային գները բարձրացել են։ Ավստրալիայի ընթացիկ հաշիվը կազմում է բացասական ՀՆԱ-ի մոտ 2,6%-ը։ Ավստրալիան ավելի քան 50 տարի շարունակ մեծ ընթացիկ հաշվի դեֆիցիտ ունի[42]։

Բնակչության եկամուտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրիսբենը նահանգի ամենաարագ զարգացող մայրաքաղաքն է: 1998-2003 թվականներին Բրիսբենի բնակչությունը տարեկան աճում էր 2%-ով

Ավստրալիայում 2018 թվականին միջին աշխատավարձը (համախառն) կազմել է ամսական 5053,83 ավստրալիական դոլար (3585,52 դոլար) և շաբաթական 1207,40 ավստրալիական դոլար։ Ավստրալիայում սահմանվել է աշխարհի ամենաբարձր նվազագույն աշխատավարձը, որը գործում է երկրի ամբողջ տարածքում։ 2019 թվականի հուլիսի 1-ից նվազագույն աշխատավարձը կազմում է ժամում 21,6 ավստրալիական դոլար (15,12 դոլար) և շաբաթական 740,8 ավստրալիական դոլար (518,49 դոլար)[54][54][55][56][57][58][59]։ 2020 թվականի դրությամբ Ավստրալիայում նվազագույն աշխատավարձը ամսական 2180 եվրո է[60]։

Ավելի բարձր նվազագույն աշխատավարձ է սահմանվել 2020 թվականի նոյեմբերի 1-ից Շվեյցարիայում, բայց միայն Ժնևի կանտոնում ՝ ժամում 23 ֆրանկ (21,30 եվրո) կամ ամսական 4086 ֆրանկ (3785,47 եվրո)[61][62][63][64][65][66][67][68]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Համաշխարհային բանկի տվյալների բազաWB.
  2. http://www.imf.org/external/datamapper/NGDP_RPCH@WEO?year=2016
  3. Համաշխարհային բանկի տվյալների բազաWB.
  4. https://www.rba.gov.au/inflation/measures-cpi.html
  5. http://www.abs.gov.au/AUSSTATS/abs@.nsf/Lookup/6401.0Main+Features1Jun%202018?OpenDocument
  6. https://www.abs.gov.au/statistics/labour/employment-and-unemployment/labour-force-australia/latest-release
  7. Австралия // Энциклопедический географический словарь / отв. редакторы Е. В. Варавина и др. — М.: Рипол-классик, 2011. — С. 10. — (Словари нового века). — 5000 экз. — ISBN 978-5-386-03063-6
  8. «Central Intelligence Agency». Cia.gov. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  9. «Credit Suisse Global Wealth Report» (PDF). credit-suisse.com. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 22-ին.
  10. Field listing — GDP (official exchange rate) Արխիվացված 2018-12-27 Wayback Machine, CIA World Factbook
  11. 11,0 11,1 Австралия — Обзор состояния экономики Австралии Արխիվացված 2015-05-08 Wayback Machine на ved.gov.ru
  12. «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  13. «Архивированная копия» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 12-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  14. «Australia's 40 Largest Companies». Forbes. 2007 թ․ դեկտեմբերի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  15. «International agreements on trade and investment». Austrade. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.
  16. «Australia New Zealand Closer Economic Agreement (ANZCERTA)». Austrade.gov.au. 2007 թ․ հունվարի 1. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.
  17. Tim Colebatch (2009 թ․ հոկտեմբերի 24). «Economic Irrationalism». Sydney Morning Herald. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 25-ին.
  18. Australia’s trade with East Asia, the Americas, and the European Union: 2010 |Australian Government Department of Foreign Affairs and Trade Արխիվացված 2014-02-13 Wayback Machine
  19. [1] Արխիվացված 2013-12-11 Wayback Machine [2] Արխիվացված 23 Հուլիսի 2012 թվականին.
  20. 20,0 20,1 «Australia wealthiest nation in world: report». Finance.ninemsn.com.au. 2011 թ․ հոկտեմբերի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  21. «2011 Global Wealth Report» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  22. Department of Foreign Affairs and Trade (2003). Advancing the National Interest, Appendix 1(չաշխատող հղում — պատմությունկրկնօրինակ)
  23. PRO-POL: Probabilistic interest rate setting project Արխիվացված 2013-04-09 Wayback Machine // CAMA — ANU
  24. Creighton, Adam (2012 թ․ հունիսի 8). «Reserve Bank governor says Australia has long had a two-speed economy». The Australian. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  25. Smith, Adam (2012 թ․ հունիսի 7). «HIA bursts Swan's economic bubble» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 18-ին.
  26. «Banking made tricky by '10-speed' economy: Clyne». The Sydney Morning Herald. 2012 թ․ օգոստոսի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  27. Tim Colebatch (2009 թ․ հոկտեմբերի 24). «No place for political stunts in tackling economic crisis». The Age. Australia. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  28. «Flow across Tasman tipped to reverse». Stuff.co.nz. 2012 թ․ հունիսի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  29. «Warning to drop recession row». Australian Broadcasting Corporation. 2012 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  30. «Giddings rejects figures». The Mercury – The Voice of Tasmania. 2012 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  31. 31,0 31,1 «Economy grows but some non-mining states in recession» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2006 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  32. Tim Colebatch (2012 թ․ մարտի 8). «State close to recession». Sydney Morning Herald. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 25-ին.
  33. Tim Colebatch (2009 թ․ հոկտեմբերի 24). «No place for political stunts in tackling economic crisis». Sydney Morning Herald. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 9-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 25-ին.
  34. Non-mining Australia «in recession» last quarter Արխիվացված 2013-09-27 Wayback Machine // MacroBusiness
  35. «David Walsh: MONA economic benefits for Tasmania». Crikey. 2012 թ․ հունիսի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  36. «South Australia is in recession, Westpac warns». adelaidenow. 2012 թ․ ապրիլի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  37. «Rate cut may save NSW sliding into recession». The Daily Telegraph. Australia. 2012 թ․ հունիսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  38. «Victoria in a state of decay». Herald Sun. Australia. 2012 թ․ մարտի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  39. «State close to recession – National News – National – General». Melbourne Times Weekly. 2012 թ․ մարտի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 24-ին.
  40. «Australia: Victorian premier removed as state slides into recession — World Socialist Web Site». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  41. «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 13-ին.
  42. 42,0 42,1 «The Australian economy: Downwonder The "lucky country" may not be so for too much longer». The Economist. 2007 թ․ մարտի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 11-ին.
  43. Промышленность Австралии: отрасли и центры
  44. «Запасы энергоносителей. Энергетический потенциал». EES EAEC. Мировая энергетика. eeseaec.org. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 21-ին.
  45. «Australian Energy Update 2020». 2020 թ․ հոկտեմբերի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 21-ին.
  46. «Энергетический профиль Австралии». EES EAEC. Мировая энергетика. eeseaec.org. 07.12.2020. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 21-ին.
  47. В Австралии построят крупнейший парк ветрогенераторов и солнечных батарей
  48. «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 18-ին.
  49. Темпы роста австралийской экономики во 2-м квартале замедлились Արխիվացված 2014-10-06 Wayback Machine // ИА «Финмаркет»
  50. Глава ЦБ Австралии: решение ФРС может привести к повышенной волатильности на мировых рынках Արխիվացված 2016-03-05 Wayback Machine // ИА «Финмаркет»
  51. Australian Government, DFAT, Composition of Trade Australia 2008-09 https://web.archive.org/web/20110317002414/http://www.dfat.gov.au/publications/stats-pubs/cot_fy_2008_09.pdf
  52. Рост экономики Австралии замедлился до 0,3 % Արխիվացված 2015-08-01 Wayback Machine // Газета. Ru
  53. Экономический кризис докатился до наиболее стабильного континента: Австралии грозит рецессия из-за Китая Արխիվացված 2017-04-08 Wayback Machine // Газета. Ru
  54. 54,0 54,1 «Minimum wages — Fair Work Ombudsman». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 9-ին.
  55. «iview». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 9-ին.
  56. «Minimum wage to be increased by 3 % to $740.80 a week | Australian economy | The Guardian». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 9-ին.
  57. «Minimum wage Australia Lowest paid workers to get a pay rise». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 9-ին.
  58. ««Significant disadvantage»: Minimum wage to increase 3 % as umpire concedes some workers are doing it tough — SmartCompany». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 9-ին.
  59. «External Link». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 9-ին.
  60. «Ginebra tendrá un salario mínimo de 3.700 euros al mes, m». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  61. «Архивированная копия». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  62. «Salario minimo Neuchâtel — Unia, il sindacato». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  63. «A Ginevra il salario minimo è di 23 franchi all'ora — Ticinonline». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  64. «Salario minimo: a Ginevra in un mese, in Ticino attesa di 6 anni — Ticinonline». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  65. «Suisse. Le salaire minimum à 3 800 euros bruts est entré en vigueur à Genève». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 20-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  66. «Salario minimo, niente effetto sospensivo per i ricorsi — Ticinonline». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  67. «Geneva to introduce minimum wage of £3,500 a month | Switzerland | The Guardian». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  68. «Geneva introduces world highest minimum wage of $25 an hour». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Андреева В. М. Австралийский союз. Экономико-географическая характеристика. — М.: Мысль, 1970. — 326 с.: ил.
  • Лебедев И. А. Экономика и политика Австралии после второй мировой войны. — М.: Наука 1966. — 222 с.