Jump to content

Օտֆրիդ Պրոյսլեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օտֆրիդ Պրոյսլեր
գերմ.՝ Otfried Preußler
Ծննդյան անունգերմ.՝ Otfried Syrowatka
Ծնվել էհոկտեմբերի 20, 1923(1923-10-20)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԼիբերեց, Չեխոսլովակիա[4]
Վախճանվել էփետրվարի 18, 2013(2013-02-18)[1][2][3][…] (89 տարեկան)
Վախճանի վայրԿիմզեեի Պրին, Ռոզենհայմ, Վերին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանիա[5]
ԳերեզմանStädtischer Friedhof Rosenheim
Մասնագիտությունգրող, թարգմանիչ, մանկագիր, մանկավարժ, սցենարիստ և ռազմական գործիչ
Լեզուգերմաներեն
Քաղաքացիություն Չեխոսլովակիայի առաջին հանրապետություն,  Նացիստական Գերմանիա,  Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն և  Գերմանիա
Ժանրերհեքիաթ
Գրական ուղղություններմանկական գրականություն
Ուշագրավ աշխատանքներKrabat? և The Robber Hotzenplotz?
ԱնդամակցությունSudetendeutsche Akademie der Wissenschaften und Künste?
ԿուսակցությունՆացիոնալ-սոցիալիստական ​​գերմանական բանվորական կուսակցություն
Պարգևներ
Կայքpreussler.de

Օտֆրիդ Պրոյսլեր (գերմ.՝ Otfried Preußler, հոկտեմբերի 20, 1923(1923-10-20)[1][2][3][…], Լիբերեց, Չեխոսլովակիա[4] - փետրվարի 18, 2013(2013-02-18)[1][2][3][…], Կիմզեեի Պրին, Ռոզենհայմ, Վերին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանիա[5]), գերմանացի հանրահայտ հեքիաթասաց և մանկագիր։ Նրա գրքերը թարգմանվել են 55 լեզուներով և վաճառվել են ավելի քան 50 միլիոն օրինակով։ Ամենահայտնի ստեղծագործություններն են «Կրաբատը» և «Հոցենպլոց ավազակը»։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մանկությունը և պատանեկությունը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Բոհեմիայի Ռայխենբերգ քաղաքում (այժմ Լիբերեց, Չեխիա), որտեղ նրա նախնիները ապրել են դեռ 15-րդ դարից՝ հիմնականում զբաղվելով ապակեգործությամբ։ Ծնողները ուսուցիչներին էին։ 1942 թվականին՝ դպրոցն ավարտելուց հետո Օտֆրիդը զորակոչվել է Վեհրմախտ (Ֆաշիստական Գերմանիայի զինված ուժեր) և ուղարկվել Արևելյան ճակատ։ 1944 թվականին 21-ամյա լեյտենանտը ռազմագերի է ընկել և հինգ տարի անցկացրել Թաթարական ԻՍՍՀ-ի տարբեր գաղութներում։

Հետպատերազմյան շրջան

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1949 թվականին՝ ազատ արձակվելուց հետո Բավարիայում գտել է տեղահանված ծնողներին, ինչպես նաև հարսնացուին՝ Անելիսին, որի հետ ամուսնացել է նույն տարի։ 1953-1970 թվականներին ուսուցիչ էր, ապա դպրոցի տնօրեն Ռոզենհայմում (Գերմանիա)։ Այդ ընթացքում էլ սկսել է մանկական գրքեր գրել, որոնք հիմնականում հիմնված էին դպրոցականներին իր պատմած պատմությունների վրա։ 1972 թվականին «Կրաբատի» համար արժանացել է մրցանակի (Deutscher Jugendliteraturpreis)։

Կյանքի վերջին տարիներիները նվիրել է ինքնակենսագրական հուշագրությունների։

Ստեղծագործություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 1956 - «Փոքրիկ ջրոգին» (Der kleine Wassermann)
  • 1957 - «Փոքրիկ Բաբա-Յագան» (Die kleine Hexe)
  • 1958 - «Մեզ մոտ՝ Շիլդայում» (Bei uns in Schilda)
  • 1962 - «Ավազակ Հոցենպլոցը» (Der Räuber Hotzenplotz)
  • 1962 - «Միկեշ կատուն» (Kater Mikesch ()
  • 1966 - «Փոքրիկ ոգին» (Das kleine Gespenst)
  • 1966 - «Ուժեղ Վանյայի արկածները» (Die Abenteuer des starken Wanja)
  • 1969 - «Ավազակ Հոցենպլոցի նոր արկածները» (Neues von Räuber Hotzenplotz)
  • 1971 - «Կրաբատը» (Krabat)
  • 1973 - «Հոցենպլոց 3» (Hotzenplotz 3)
  • 1975 - «Ոսկե աղբյուրը» (Der goldene Brunnen)
  • 1978 - «Փախուստ Եգիպտոս» (Die Flucht nach Ägypten. Königlich böhmischer Teil)
  • 1985 - «Գլխարկով հրեշտակը» (Der Engel mit der Pudelmütze)
  • 1987 - «Պարոն Քլինգսորը մի քիչ կախարդել գիտե» (Herr Klingsor konnte ein bisschen zaubern)
  • 1988 - «Զարկեց ժամը տասներկուսը» (Zwölfe hat's geschlagen)
  • 1993 - «Ռոբեցալի գիրքը» (Mein Rübezahl Buch)
  • 1995 - «Վայհենսթետենի զանգը» (Glocke von Weihenstetten)
  • 1998 - «Մեկ, երկու, երեք՝ արջի քայլերով» (Eins, zwei, drei im Bärenschritt)
  • 2000 - «Բալադների մեծ գիրքը» (Das große Balladenbuch), համահեղինակ՝ Հայնրիխ Պլետիխա

Հայերեն թարգմանությամբ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռուսերենի միջոցով հայերեն են թարգմանվել և 1987 թվականին լույս տեսել Պրոյսլերի «Փոքրիկ Բաբա-Յագան», «Փոքրիկ Ջրոգին» հեքիաթները և «Կրաբատ» վիպակը[6]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Otfried Preussler
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Discogs — 2000.
  4. 4,0 4,1 4,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  5. 5,0 5,1 5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118596438 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  6. Օտֆրիդ Պրոյսլեր, «Փոքրիկ Ջրոգին եւ ուրիշ հեքիաթներ»։ Ռուս. թարգմ.՝ Հ.Դանիելյան. Երևան. Արեւիկ, 1987։

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]