Jump to content

Տամաուլիպաս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տամաուլիպաս
իսպ.՝ Estado Libre y Soberano de Tamaulipas
flag of Tamaulipas? Զինանշան


ԵրկիրՄեքսիկա Մեքսիկա
Մասն էՀյուսիսային Մեքսիկա
Կարգավիճակնահանգ
Մտնում էՄեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
ՎարչկենտրոնՍյուդադ Վիկտորիա
ԲԾՄ126 մետր
Օրենսդրական մարմինCongress of Tamaulipas?
Հիմնական լեզուիսպաներեն
Բնակչություն (2012)3․374․200[1]
Տարածք80249[2]
Բարձրություն ծովի մ-ից՝
 - Բարձրագույն կետ

 3280[3] մ
Հիմնադրված է1824, փետրվարի 7[4] թ.
Սահմանակցում էՏեխաս, Նուևո Լեոն, Սան Լուիս և Վերակրուս
Ժամային գոտիUTC-6 −5
ISO 3166-2 կոդMX-TAM
Փոստային ինդեքսներ87–89
Ինտերնետ-դոմեն.mx
Պաշտոնական կայքը

Տամաուլիպաս (իսպ.՝ Estado Libre y Soberano de Tamaulipas), պաշտոնական անվանումը՝ Տամաուլիպասյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ, Մեքսիկայի 31 նահագներից մեկը։ Կազմված է 43 համայնքներից և մայրաքաղաք Սյուդադ Վիկտորիայից։ Մայրաքաղաքն անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի առաջին նախագահ Գվադալուպե Վիկտորիայի։

Նահանգը գտնվում է Մեքսիկայի հյուսիս-արևելքում։ Հարավ-արևելքում սահմանակից է Վերակրուսին, հարավ-արևմուտքում՝ Սան Լուիս Պոտոսին, արևմուտքում՝ Նուևո Լեոնին։ Հյուսիսում 370 կմ սահմանակից է ԱՄՆ-ին՝ ձգվելով Տեխաս նահանգի երկայնքով[5]։

Տամաուլիպաս անվանումը ծագել է Տամահոլիպայից, ուաստեկյան տերմին, որի տամ նախածանցը նշանակում է «վայր (որտեղ)», հոլիպա-ի համար գիտական մեկնաբանում չկա, բայց ընդունված մեկնաբանություններից է «բարձր բլուրները»[6]։ Նահանգի անվան ըստ մեկ այլ մեկնաբանության՝ այն ծագել է Ta ma ho'lipam-ից («վայր, որտեղ լիպանական ցեղն աղոթում է»)։

Բացի մայրաքաղաք Սյուդադ Վիկտորիայից մյուս խոշոր քաղաքներից են Ռեյնոսան, Նուևո Լարեդոն, Մատամորոսը, Տամպիկոն։

Ժողովրդագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաք Քաղաք
Բնակչություն[7]
Համայնք
բնակչություն
Մետրոպոլիտան
Բնակչություն[8]
Մետրոպոլիտան
տարածքի տեսակը
Ռեյնոսա 589,466 608,891 1,501,919[9] Միջազգային/ Ռեյնոսա համայնք/Ռիո Բրավո/Իդալգո
Մատամորոս 449,815[10] 489,193 1,136,995[11] Միջազգային/ Մատամորոս/Կամերուն
Նուևո Լարեդո 373,725 384,033 636,516 Միջազգային/Նուևո Լարեդո/Վեբ համայն, Տեխաս/Իդալգո, Կոաուիլա/Կոլումբիա, Նուևո Լեոն
Սյուդադ Վիկտորիա 305,155 321,953 321,953 Համայնք
Տամպիկո 297,284 309,003 859,419 Նահանգի ներսում և դրսում
Սյուդադ Մադերո 197,216 197,216 Տամպիկոյի մետրոյի մաս
Միրամար 118,614 Տամպիկոյի մետրոյի մաս
Ռիո Բրավա 95,647 118,259 Ռեյնոսայի մետրոյի մաս
Սյուդադ Մանտե 84,787 115,792 115,792 Համայնք
Ալտամիրա 59,536 212,001 Տամպիկոյի մետրոյի մաս
Վալե Էրմոսո 48,918 63,170 63,170 Համայնք

Տամաուլիպասի բուսական և կենդանական աշխարհը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տամաուլիպասի բուսական և կենդանական աշխարհը
Panthera onca Felis concolor Tamiasciurus Vulpes vulpes Aquila chrysaetos
Eretmochelys imbricata Caiman Tayassuidae Odocoileus virginianus Didelphis virginiana
Acer saccharinum Opuntia ficus-indica Echinocactus grusonii Cylindropuntia imbricata Pinus ponderosa

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «ENOE». Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  2. «Resumen». Cuentame INEGI. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 12-ին.
  3. «Relieve». Cuentame INEGI. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունիսի 18-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 7-ին.
  4. «Las Diputaciones Provinciales» (PDF) (Spanish). էջ 15.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  5. «Tamaulipas» (PDF). SRE. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011-04-21-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 7-ին.
  6. «Historia». Gobierno del Estado de Tamaulipas. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 7-ին.
  7. «Link to tables of population data from Census of 2010». Inegi.org.mx. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 30-ին.
  8. 2010 U.S. Census Data Արխիվացված 2011-03-24 Wayback Machine and Link to tables of population data from Census of 2010
  9. «McAllen Overview». McAllen Chamber of Commerce. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 26-ին.
  10. «Estadísticas INEGI Población en Matamoros». Copyright © 2011 matamoros.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  11. «Matamoros-Brownsville». World Gazetteer. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 22-ին.(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տամաուլիպաս» հոդվածին։