Վալանսիեն

Վալանսիենի քաղաքապետարանի շենքը

Վալանսիեն (/ˌvælɒ̃ˈsjɛn/, also UK: /ˌvælənsiˈɛn/, ֆրանսերեն:  ( ); հոլ.՝ Valencijn; պիկարդ.՝  Valincyinne; լատին․՝ Valentianae), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հյուսիսում՝ Նոր (Nord) դեպարտամենտում։ Ընկած է Շելդա (Scheldt, (ֆր.՝ Escaut) գետի ափին, Օ դը Ֆրանս երկրամասի վարչական կենտրոնից՝ Լիլ քաղաքից 52 կիլոմետր դեպի հարավ-արևելք, երկրի մայրաքաղաք Փարիզից շուրջ 200 կիլոմետր դեպի հյուսիս-արևելք։ 2017 թվականի տվյալներով Վալանսիենի բնակչության թվաքանակը եղել է 43 336։

Պատմություն

Վալանսիենն առաջին անգամ հիշատակվել է 693 թվականին, ֆրանկների արքա Հոլդվիգ II-ի (ֆր.՝ Clovis II, 633 կամ 634 — 657)) փաստաթղթերից մեկում։ 1677 թվականին Լյուդովիկոս Տասնչորսերորդին՝ Լուի Արև արքային հաջողվել է նվաճել քաղաքը և ներառել Ֆրանսիայի կազմի մեջ։ Ժամանակի ընթացքում այն դարձել է կարևորագույն բերդաքաղաքներից մեկը Ֆրանսիայի հյուսիս-արևելքում։

1890 թվականին Վալանսիենը զրկվել է բերդաքաղաքի կարգավիճակից, նրա հզոր պարիսպներն ավերվել են։ 1900 թվականին քաղաքը պարգևատրվել է Պատվո լեգեոնի շքանշանով։

Համաշխարհային երկու պատերազմների ժամանակ քաղաքն ավերվել է։ Երկրորդ աշխարհամարտից հետո նրա կենտրոնը վերակառուցվել է։

Տնտեսություն

Հնուց ի վեր Վալանսիենը հռչակվել է ժանեկագործությամբ։ Արդյունաբերական հեղափոխության ժամանակ նրա տնտեսությունը կապվել է մերձակա ածխահանքի օգտագործման հետ, որն այն ժամանակներում միակն էր Ֆրանսիայում։ XX դարի վերջերից հիմնական ուշադրությունը դարձվել է ավտոմեքենաշինությանը։ 1968 թվականին բացվել է Վալանսիենի համալսարանը։

Ժողովրդագրություն

Պատմական բնակչություն
Տարեթիվ Բնակ․ տ․ ±% 1800 16 918 —     1806 19 016 +1.97% 1821 19 906 +0.31% 1831 18 953 −0.49% 1836 19 499 +0.57% 1841 21 343 +1.82% 1846 22 040 +0.64% 1851 23 263 +1.09% 1856 24 229 +0.82% 1861 24 966 +0.60% 1866 24 344 −0.50% 1872 24 662 +0.22% 1876 26 083 +1.41% 1881 27 607 +1.14% 1886 27 575 −0.02% 1891 28 700 +0.80% 1896 29 912 +0.83% 1901 30 946 +0.68%	Տարեթիվ Բնակ․ տ․ ±% 1906 31 759 +0.52% 1911 34 766 +1.83% 1921 34 425 −0.10% 1926 40 023 +3.06% 1931 42 359 +1.14% 1936 42 564 +0.10% 1946 38 684 −0.95% 1954 43 434 +1.46% 1962 45 379 +0.55% 1968 46 626 +0.45% 1975 42 473 −1.32% 1982 40 275 −0.76% 1990 38 441 −0.58% 1999 41 278 +0.79% 2007 42 670 +0.42% 2012 42 989 +0.15% 2017 43 336 +0.16%
Աղբյուր՝ EHESS and INSEE (1968-2017)

Քույր քաղաքներ

Վալանսիենը բարեկամական ու գործընկերային հարաբերություններ է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ.

• Ագրիջենտո (իտալ.՝ Agrigento), Իտալիա
• Գլիվիցե (լեհ.՝ Gliwice), Լեհաստան
• Դյուրեն (գերմ.՝ Düren), Գերմանիա
• Իչան ( չինարեն հեշտ. 宜昌 , պինին: Yíchāng), Չինաստան
• Մեդուեյ (անգլ.՝ Medway), Անգլիա
• Չաթեմ (անգլ.՝ Medway), Անգլիա
• Մոսկվա, Ռուսաստան
• Նակա (շվեդ.՝ Nacka), Շվեդիա
• Միշկոլց (հունգ.՝ Salgótarján), Հունգարիա
• Օբուդա, Հունգարիա

Անվանի անձինք

Վալանսիենում են ծնվել ֆրանսիացի գրող, նկարիչ Լուի Կատիոն (Louis Cattiaux, 1904 – 1953), նշանավոր նկարիչ Ժան-Անտուան Վատոն (Jean-Antoine Watteau, (1684-1721):

Պատկերասրահ

• 
  Քաղաքապետարանի շենքի ճակտոնը
• 
  Սեն Ժերի եկեղեցին
• 
  Ճիզվիտների գրադարանը
• 
  Կանաչ հրապարակը
• 
  Գեղարվեստի թանգարանը
• 
  Կայարանը
• 
  Սեն Նիկոլյա եկեղեցին
• 
  Նոտր Դամ դյու Սեն Կորդոն բազիլիկը

Արտաքին հղումներ

• Մեդիաֆայլեր Valenciennes թեմայով Վիքիպահեստում:
• Քաղաքի պաշտոնական կայքէջը՝ ֆրանսերեն
• Discover Valenciennes: ֆրանսերեն
• Nordmag History of Valenciennes
• Վալանսիենի ամրությունները
• Национальный институт статистики
• Результаты муниципальных выборов 2020 года
• Топографическая карта Валансьена и его окрестностей, представляющая расположения, позиции, батареи и осадные работы вокруг этого места в 1793 г.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վալանսիեն» հոդվածին։