Jump to content

Ռոստրա (ամբիոն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ամբիոն
Ռոստրա (ամբիոն)
Rostri
ԵրկիրԻտալիա Իտալիա
ՀռոմՀռոմի ֆորում
Քարտեզ
Քարտեզ

Ռոստրա (իտալ.՝ Rostri, նավի քիթ), ընդարձակ հարթակ Հռոմում հանրապետության և կայսրության ժամանակաշրջանում[1]։ Ճարտասանները կանգնում էին ռոստրայի վրա, դեմքով դեպի կոմիցիումի հյուսիսային կողմն ու ճառ էին արտասանում։ Հաճախ դա վերաբերվում է ամբիոններին կամ տրիբունաներին[2], որոնց առաջին տարբերակները թվագրվում են Հռոմի թագավորության ժամանակաշրջանին, ինչպիսին օրինակ Վուլկանալն էր[3][4]։ Տրիբունան ստացել է ռոստրա անվանումը, քանի որ զարդարված է եղել թշնամու նավերի քթերով, որոնք բերվել էին Ք․ ա․ 338 թվականին Անցիումում տարած հաղթանակի ժամանակ (Ք․ ա․ 340-338 թթ)[5]։

Ռոստրա Վետերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռոստրա Հռոմի ֆորումում

Առաջին ռոստրաներն ունեին փայտից պատրաստված սովորական հարթակ, որը նման էր հռոմեական տրիբունային[6]։ Ռոստրայի առաջին օրինակը Ռոստրա Վետերան էր, որն իրենից ներկայացնում էր առանձին շինություն Կոմիցիումում։ Կառուցվել է Մ․ թ․ ա․ 500 թվականին։ Հին ռոստրայի մնացորդները տուֆից աստիճանների հետ միասին պեղել են հնագետները[7]։ Այն ունեցել է ամֆիթատրոնի պես կոր ձև, սյուների վրա կառուցված հարթակ, որի վրա կարելի էր բարձրանալ կողմնային աստիճաններով։ Ք․ ա․ 44 թվականին Հուլիոս Կեսարը Հռոմի ֆորումի վերակառուցման ժամանակ վերացրել է Ռոստրա Վետերան[8]։ Ֆորումի կենտրոնական առանցքում կառուցել է նոր ամբիոն, որը նշվում էր որպես Ռոստրա Նովա կամ Կեսարյան Ռոստրա։ Վերջինս անավարտ է մնացել Կեսարի մահվան պատճառով, և դրա կառուցումը ավարտին է հասցրել Օգոստոսը՝ ընդլայնելով այն և ուղղանկյուն դարձներով առջևի մասը։ Այս ռոստրայի հետքերը կարելի է տեսնել առ այսօր։

Ք․ ա․ 29 թվականին Օգոստոսն ավարտին է հասցնում Կեսարի տաճարի կառուցումը, որի բարձրադիր հիմքը ներառում էր մեկ այլ ռոստրա։ Այն գտնվում էր Կեսարյան Ռոստրայի դեմ դիմաց և զարդարված էր Ակտիումի ծովամարտից բերված նավաքթերով։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Nichols, Francis Morgan (1877). The Roman Forum. London. Longmans and Co. p. 196. ISBN 978-1-4373-2096-1.
  2. Richardson, Lawrence (1992). A new topographical dictionary of ancient Rome. The Johns Hopkins University Press. p. 400. ISBN 978-0-8018-4300-6.
  3. Lanciani, Rodolfo Amedeo (1900). The ruins and excavations of ancient Rome. Bell Publishing Company (1979). էջ 278. ISBN 0-517-28945-8.
  4. O'Connor, Charles James (1904). The Graecostasis of the Roman forum and its vicinity. University of Wisconsin. էջ 183. ISBN 978-1-104-39141-6.
  5. Murray, Michaēl, William Michael, Phōtios (1989). Octavian's campsite memorial for the Actian War. DIANE Publishing. p. 109. ISBN 978-0-87169-794-3.
  6. Forbes, S. Russell (January 1, 1892). Rambles in Rome: An Archaeological and Historical Guide to the Museums, Gal. Thomas Nelson and Sons. pp.43.
  7. Freyberger K. Daa Forum Romanum. стр 30
  8. Sumi, Geoffrey (September 28, 2005). Ceremony and power: performing politics in Rome between Republic and Empire. University of Michigan Press; illustrated edition. pp.78–80. ISBN 978-0-472-11517-4.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոստրա (ամբիոն)» հոդվածին։