Jump to content

Կադարիներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Իսլամ

Իսլամ

Հավատի հիմքեր

Միաստվածություն
Աստվածային արդարություն
Մարգարե · Ահեղ դատաստան · Իմամաթ

Իսլամի հիմնասյուներ

Վկայություն · Աղոթք · Նվիրաբերություն
Պահք  · Ուխտագնացություն
Ջիհադ  · Թազիե

Պատմություն և ներկայացուցիչներ

Մուհամմադ մարգարե
Մարգարեներ · Խալիֆներ
Սուննիներ · Շիաներ
Մուսուլման

Գրքեր և օրենքներ

Ղուրան · Սուննա · Հադիսներ
Շարիաթ · Ֆիկհ
Հանաֆիականություն ·Մալիքիականություն
Շաֆիականություն ·Հանբալիականություն
Ջաֆարիականություն

Արաբամուսուլմանական փիլիսոփայություն

Իսլամական փիլիսոփայություն
Մութազիլիականություն
Աշարիականություն
Սուֆիզմ

Մշակույթ և հանրություն

Արվեստ · Տոներ
Տոմար · համայնք
Մզկիթներ

Պորտալ:Իսլամ

п · о · р

Կադարիականություն (արաբ․՝ القدرية ‎‎), իսլամական աշխարհայացքային ուսմունքներից։

Կադարիները մարդու կամքի բացարձակ ազատության կողմնակիցներն էին։ Կադարիների կարծիքով Ալլահը իմանում է մարդու արարքի մասին միայն լինելուց հետո։ Մարդը կադարիների կոնցեպցիայում համարվում է իր արարքների ու գործողությունների արարիչ (արաբ․՝ خالق‎‎՝ խալիկ) ։ Կադարիներ էին համարվում նաև մութազիլիները։

Կադարիների ուսմունքը առաջացել է 7-րդ դարում Իրաքում։ Կադարիների առաջին ներկայացուցիչներն են Մաբադ ալ-Յուհանին և Ղայլան ալ-Դիմաշկին և Հասան ալ-Բասրին։ Առաջինը մահապատժի է ենթարկվել խալիֆի փոխանորդ Հաջաջ իբն Յուսուֆի օրոք, իսկ երկրորդը խալիֆ Հիշամի օրոք։ Օմայանների կառավարման ժամանակ կադարիականությունը բավականին մեծ տարածում է ստանում խալիֆայությունում, հատկապես այն խմբերի շրջանում, ովքեր նախաիսլամական շրջանում դուալիզմի հոտևորդ էին։

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]