Օսիպ Բրիկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օսիպ Բրիկ
ռուս.՝ Осип Брик
Ծնվել էհունվարի 16 (28), 1888[1][2]
ԾննդավայրՄոսկվա, Մոսկվայի մարզ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էփետրվարի 22, 1945(1945-02-22)[3][4][1][…] (57 տարեկան)
Վախճանի վայրՄոսկվա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՆովոդեվիչյան գերեզմանոց
Մասնագիտությունգրող, փաստաբան, գրական քննադատ, սցենարիստ, գրականության պատմաբան և բանաստեղծ
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԱմուսինԼիլիա Բրիկ
 Osip Brik Վիքիպահեստում
Մայակովսկին Ամերիկայից վերադառնալուց հետո (1925 թվականի նոյեմբեր-դեկտեմբեր): Լուսանկարն արվել է Մայակովսկու ու Բրիկների տանը Սոկոլնիկիում: Նստած են (ձախից աջ)՝ ԷԼզա Տրիոլե, Լիլիա Բրիկ, Ռ. Կուշներ, Ե. Պաստեռնակ, Օ. Տրետյակովա: Կանգնած են՝ Մայակովսկի, Օսիպ Բրիկ, Բ. Պաստեռնակ, Ս. Տրետյակով, Վ. Շկլովսկի, Լև Գրինկրուգ, Օսիպ Բեսկին, Պ. Նեզնամով: Է. Տրիոլեի ժողովածու, Փարիզ

Օսիպ Մաքսիմովիչ (Մեերովիչ) Բրիկ (ռուս.՝ Осип Максимович (Меерович) Брик, 16 հունվարի, 1888, Մոսկվա – 22 փետրվարի, 1945, Մոսկվա), ռուս գրականագետ, գրող և գրական քննադատ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օսիպ Բրիկը ծնվել է 1888 թվականի հունվարի 16-ին Մոսկվայում, հրեաների ընտանիքում։ Հայրը եղել է առաջին գիլդիայի առևտրական Մաքս (Մեեր-Գոզիաս) Պավլովիչ Բրիկը, մայրը՝ Պոլինա Յուրևնա Սիգալովան։ Օսիպ Բրիկն ստացել է իրավաբանական կրթություն[5]։ 1912 թվականին Օսիպ Բրիկն ամուսնացել է Լիլիա Բրիկի հետ։ 1915 թվականին Բրիկները ծանոթացել են Վլադիմիր Մայակովսկու հետ։ Օսիպ Բրիկը հրատարակել է Մայակովսկու «Վարտիքավոր ամպը» (ռուս.՝ «Облако в штанах») և «Ֆլեյտա-ողնաշար» (ռուս.՝ «Флейта-позвоночник») պոեմները։ 1918 թվականից Բրիկներն ու Մայակովսկին ապրել են միասին։

1916 թվականից Օսիպ Բրիկն զբաղվել է բանասիրությամբ ու լրագրությամբ։ Եղել է Բանաստեղծական լեզվի ուսումնասիրման միության կազմակերպիչներից մեկը։ Եղել է ձախ արվեստի գեղարվեստական միությանների անդամ (կոմֆուտներ, Արվեստի ձախ ճակատ և այլն)։

Վլադիմիր Մայակովսկու, Նիկոլայ Պունինի ու Էռնեստ Շտալբերգի հետ միասին եղել է «Կոմունայի արվեստ» (ռուս.՝ «Искусство коммуны») թերթի խմբագրական խորհրդի կազմում (1918 թվականի հոկտեմբեր)[6]։ 1919-1921 թվականներին ծառայել է Հակահեղափոխության և սաբոտաժի դեմ պայքարի համառուսական արտակարգ հանձնաժողովում[7] և եղել բոլշևիկյան կուսակցության անդամ։

Օսիպ Բրիկը եղել է Արվեստի ձախ ճակատի տեսաբանն ու գաղափարախոսը, սոցիալական պատվերի տեսության, արտադրական արվեստի, փաստի գրականության ստեղծողը։ «Ուղեկցուհի չէ» (ռուս.՝ «Не попутчица», 1923) վիպակը բուռն քննարկումների տեղիք է տվել։ Հեղինակել է «Ընդդեմ ստեղծագործ անհատականության» («Против творческой личности»), «Ինչու է դուր եկել «Ցեմենտ»-ը» («Почему понравился „Цемент“»), «Ֆադեևի ջախջախումը» («Разгром Фадеева») սուր բանավիճական հոդվածները։

1926 թվականին Մայակովսկու հետ համահեղինակությամբ գրել է «Ռադիո հոկտեմբեր» պիեսը։ Նույնպես Մայակովսկու հետ համահեղինակությամբ ստեղծել է մի շարք գրական մանիֆեստներ։

1930-ական թվականներից եղել է «ստվերում», գրել հոդվածներ Մայակովսկու մասին, գրախոսականներ, վարել գրական խմբակ։ Մինչև 1999-ական թվականների կեսերը Օսիպ Բրիկի ստեղծագործությունները չեն վերահրատարակվել։

1925 թվականին Լիլիա Բրիկից բաժանվելուց հետո ամուսնացել է Ե. Սոկոլովա-Ժեմչուժինայի հետ։

Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին եղել է ТАСС-ի (Սովետական Միության հեռագրային գործակալություն) խմբագիր։

Օսիպ Բրիկը մահացել է Մոսկվայում գտնվող իր տան շեմքին[8][9], սրտի կանգից 1945 թվականի փետրվարի 22-ին[9]։ Դիակիզվել է[10]։ Աճյունը թաղվել է Նովոդևիչյան գերեզմանատանը[11]։

Սցենարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1928 – Չինգիզ խանի հետնորդը (ռուս.՝ Потомок Чингисхана, Իվան Նովոկոնովի հետ համահեղինակությամբ[12][13])
  • 1929 – Два-Бульди-два
  • 1936 – Дохунда
  • 1940 – Դեպք հրաբխում (լատին․՝ Случай в вулкане, Միխայիլ Ռոզենֆելդի համահեղինակությամբ)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  2. Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (ռուս.) / под ред. О. В. Богданова
  3. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. Howard J. Brik, Osip // Grove Art Online / J. Turner[Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — ISBN 978-1-884446-05-4doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T011338
  5. 1911 թվականի դեկտեմբերի 21-ից եղել է երդվյալ հավատարմատար Վենիամին Կանտորի օգնականը։ //Список присяжных поверенных округа Московской судебной палаты и их помощников к 15 ноября 1916 г. М.,1917.- С.236.
  6. «В. В. Маяковский. Стенограммы выступлений (1917—1930 годы)». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 26-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 1-ին.
  7. В. Скорятин. Тайна гибели Маяковского
  8. Игорь Оболенский. Легенды московских кладбищ
  9. 9,0 9,1 Jewish.ru: Третий лишний
  10. Независимая газета: Последний приют
  11. Брик Осип Максимович (1888-1945)
  12. Моролев П. И. М. Новокшонов: Биогр. очерк // Литературная Сибирь / Сост. Трушкин В. П., Волкова В. Г. — Иркутск: Вост.-Сиб. кн. изд-во, 1986. — С. 262
  13. Якимова Л. П. И. М. Новокшонов и его повести о гражданской войне в Сибири // Послесловие к книге Новокшонов И. М. Потомок Чингисхана: Повести. — Иркутск: Вост.-Сиб. кн. изд-во, 1983. — («Литературные памятники Сибири»). — С. 414.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Катанян В. А. Брик // Краткая литературная энциклопедия / Гл. ред. А. А. Сурков. — М.: Сов. энцикл., 1962—1978. — Т. 1: Аарне — Гаврилов. — 1962. — Стб. 739.
  • Осип Максимович Брик: Материалы к биографии / Сост., очерк жизни и творч,, примеч. А. В. Валюженича. — Акмола: Нива, 1993. — 389 с.
  • Валюженич А. В. Пятнадцать лет после Маяковского: в 2 тт. Т.2 Последние годы Осипа Брика (1938-1945) — Москва; Екатеринбург: Кабинетный учёный, 2015. — 446 с.— ISBN 978-5-7525-2924-5
  • Осип Брик: Повторы [предисл. Г. Векшина] // Формальный метод : Антология русского модернизма / сост. С. Ушакин. — Москва ; Екатеринбург: Кабинетный ученый, 2016. — Т. 3. — С. 755-850. — 906 с. — ISBN 978-5-7525-2997-9

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օսիպ Բրիկ» հոդվածին։