Տալլինի պատեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տալլինի պատի մի հատվածը

Տալլինի պատեր (էստ․՝ Tallinna linnamüür), պարիսպների ու աշտարակների ամբողջություն, որ շրջապատում է միջնադարյան Տալլինի Հին քաղաքը։

Տալլինի առաջին պատերի կառուցումն սկսվել է 1265 թվականին Մարգարետ Սամբիրիայի կողմից. դրանք հայտնի են Մարգարետի պատ անունով։ Պատն ուներ 5մ-ից պակաս բարձրություն, 1.5մ հաստություն[1]։

Տալլինի պատերը հայտնի են 1248 թվականից, սակայն մինչև օրս պահպանված ամենահին պատերն ու աշտարակները վերաբերում են 14-րդ դարին։ Կառուցումը շարունակվել է 15-րդ դարում, ամրությունների վերակառուցումն ավարտվել է 1520-ական թթ.։ Դրանք գրեթե ամբողջովին պահպանվել են։ 16-րդ դարի վերջին կառուցված էին 26 աշտարակ, որոնցից պահպանվել են 18-ը։ Պատերն ունեցել են 8մ բարձրություն, 2,85 մ հաստություն։

Ամենաբարձր աշտարակը Կյուստերի աշտարակն է (30մ)։

Տալլինի պատի շնորհիվ է նաև, որ Տալլինի հին քաղաքն ընդգրկվել է Համաշխարհային ժառանգության ցանկում։ Տալլինի պատի նման պատով է շրջապատված եղել նաև Տարտու քաղաքը, սակայն դրանք ավերվել են 18-րդ դարում։

Աշտարակների ցանկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անվանում Պատկեր Նկարագրություն Տեղադրություն Կոորդինատներ
Պիկկ-Յալգ աշտարակ
(Pika jala väravatorn)
Pikk jalg 59°26′15″ հս․ լ. 24°44′34″ ավ. ե.HGЯO
Սեեգիտագունե աշտարակ
(Seegitagune torn)
ավերված Nunne
Սաունատագունե աշտարակ
(Saunatagune torn)
մասամբ պահպանված Nunne 9
Նունի դարպասներ
(Nunnavärav)
Ավերվել է 1868 թ. Nunne
Նունի աշտարակ
(Nunnatorn)
Väike-Kloostri 1 59°26′21″ հս․ լ. 24°44′32″ ավ. ե.HGЯO
Մենաստանի դարպասներ
(Kloostrivärav)
Suur-Kloostri 59°26′22″ հս․ լ. 24°44′32″ ավ. ե.HGЯO
Շոգեբաղնիքի աշտարակ
(Saunatorn)
Suur-Kloostri 18 59°26′22″ հս․ լ. 24°44′32″ ավ. ե.HGЯO
Ոսկե ոտք աշտարակ
(Kuldjala torn)
Gümnaasiumi 3 59°26′24″ հս․ լ. 24°44′33″ ավ. ե.HGЯO
Նուննատագանե աշտարակ
(Nunnadetagune torn)

Kooli 1/3 59°26′25″ հս․ լ. 24°44′34″ ավ. ե.HGЯO
Լյովենշեդե աշտարակ
(Loewenschede torn)

Kooli 7 59°26′26″ հս․ լ. 24°44′35″ ավ. ե.HGЯO
Լիպպե աշտարակ
(Lippe torn)
ավերված Kooli 9
Լիպպե աշտարակի հետևի անցումը Կառուցվել է 1933 թ. Laboratooriumi № 21 59°26′26″ հս․ լ. 24°44′38″ ավ. ե.HGЯO
Կեյսմյաե աշտարակ
(Köismäe torn)

Laboratooriumi № 27 59°26′27″ հս․ լ. 24°44′41″ ավ. ե.HGЯO
Պլատե աշտարակ
(Plate torn)
Laboratooriumi № 29 59°26′28″ հս․ լ. 24°44′43″ ավ. ե.HGЯO
Էպպինգի աշտարակ
(Eppingi torn)
Laboratooriumi № 31 59°26′29″ հս․ լ. 24°44′46″ ավ. ե.HGЯO
Գրուսբեկեի հետևի աշտարակ
(Grusbeke-tagune torn)
Laboratooriumi № 33 59°26′31″ հս․ լ. 24°44′48″ ավ. ե.HGЯO
Ռենտենի աշտարակ
(Renteni torn)
աշտարակի մի մասը պահպանվել է ավելի ուշ կառուցված շինության ներսում Lai № 49
Վուլֆգարդի հետևի աշտարակ
(Wulfardi-tagune torn)
պահպանվել է աշտարակի մի մասը Lai 4 59°26′32″ հս․ լ. 24°44′53″ ավ. ե.HGЯO}
Ծովափնյա մեծ դարպասներ
(Suur Rannavärav)
Pikk 70 59°26′33″ հս․ լ. 24°44′57″ ավ. ե.HGЯO
Գեր Մարգարետ
(Paks Margareeta)
Pikk 70 59°26′33″ հս․ լ. 24°44′58″ ավ. ե.HGЯO
Ստոլտինգի աշտարակ
(Stoltingi torn)
Pikk 68 59°26′31″ հս․ լ. 24°44′58″ ավ. ե.HGЯO}
Հատտրոպեի հետևի աշտարակ
(Hattorpe-tagune torn)
Pikk 62 59°26′29″ հս․ լ. 24°44′57″ ավ. ե.HGЯO
Ռուսկան նախկին եկեղեցու մոտի աշտարակ ավերված Sulevimägi
Ծովափնյա փոքր դարպասներ
(Väike Rannavärav)
ավերված
Բրեմենի աշտարակ
(Bremeni torn)
Vene 28 59°26′21″ հս․ լ. 24°44′57″ ավ. ե.HGЯO
Բրեմեն անցում
(Bremeni käik)
19-րդ դար Bremeni käik 59°26′21″ հս․ լ. 24°44′57″ ավ. ե.HGЯO
Մոնկսի հետևի աշտարակ
(Munkadetagune torn)
Müürivahe 58 59°26′18″ հս․ լ. 24°44′58″ ավ. ե.HGЯO
Հելլեման աշտարակ
(Hellemani torn)
Müürivahe 48 / Uus 1 59°26′15″ հս․ լ. 24°44′59″ ավ. ե.HGЯO
Վիրուի դարպաս
(Viru värav)
Viru 59°26′11″ հս․ լ. 24°45′01″ ավ. ե.HGЯO
Հինկե աշտարակ
(Hinke torn)
Pärnu mnt 2 / Müürivahe 32 59°26′09″ հս․ լ. 24°44′57″ ավ. ե.HGЯO
Դուվել աշտարակ / Դևի աշտարակr
(Duveli torn / Kuraditorn)
ավերված Väike-Karja
Լուրենբուրգ կանոնավոր աշտարակ
(Lurenburgi suurtükitorn)
կառուցվել է 1538–1554 թթ., ավերվել է 1767 թ. Pärnu mnt 7
Նախրի դարպաս
(Karjavärav)
կառուցվել է 1456 թ., ավերվել է 1849 թ. փողոցները լայնացնելու նպատակով։ Այդ դարպասով էին քաղաքի նախիրը տանում արոտավայր։
Ասսաուվե աշտարակ
(Assauwe torn)
Müürivahe 12 59°26′05″ հս․ լ. 24°44′43″ ավ. ե.HGЯO
Հարյու դարպաս
(Harju värav)

չի պահպանվել
կառուցվել է 1361 թ., 1448–1453 կառուցվել է երկրորդ ճակատային դարպասը։ 1862 թ. ավերվել է երկրորդ դարպասը, 1875 թ.՝ հիմնականը։ Harju 59°26′04″ հս․ լ. 24°44′37″ ավ. ե.HGЯO
Այծի աշտարակ
(Kitsetorn)
Rüütli
Կիկ-ին-դե-կյոկ Komandandi tee 2 59°26′05″ հս․ լ. 24°44′29″ ավ. ե.HGЯO
Աղջկա աշտարակ
(Neitsitorn)
Lossi plats 11 / Lühike jalg 9A 59°26′06″ հս․ լ. 24°44′27″ ավ. ե.HGЯO
Տալլի աշտարակ
(Tallitorn)
Lossi plats 11 / Lühike jalg 9A 59°26′08″ հս․ լ. 24°44′26″ ավ. ե.HGЯO
Լյուհիկե յալգ աշտարակ
(Lühike jala väravatorn)
Lühike jalg 9 59°26′10″ հս․ լ. 24°44′28″ ավ. ե.HGЯO

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Andriy Ksenofontov, = Wall Street ... Estonian Times, 15 August 2002