Վիլյամ Սոմերսեթ Մոեմ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Վիլյամ Սոմերսեթ Մոեմ
անգլ.՝ William Somerset Maugham
Somerset Maugham (1934).jpg
Ծնվել էհունվարի 25, 1874(1874-01-25)[1][2][3][4][5][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14]
ԾննդավայրՓարիզ, Ֆրանսիա[15]
Վախճանվել էդեկտեմբերի 16, 1965(1965-12-16)[15][1][2][3][4][5][5][6][8][9] (91 տարեկանում)
Վախճանի վայրՆիս[16]
Մասնագիտությունդրամատուրգ, վիպասան, բժիշկ-գրող, սցենարիստ, արձակագիր, գրական քննադատ և army scout
Լեզուանգլերեն[1]
Ազգությունանգլիացիներ
ՔաղաքացիությունFlag of the United Kingdom.svg Միացյալ Թագավորություն[17]
Flag of the United Kingdom.svg Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
ԿրթությունԼոնդոնի թագավորական քոլեջ և Հայդելբերգի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներՄարդկային կրքերի բեռը և Սուր ածելիներ
ԱշխատավայրՄեծ Բրիտանիայի գաղտնի հետախուզական ծառայության
ՊարգևներՊատվո լեգեոնի շքանշան
ԱմուսինՍիրի Մոեմ[18]
ԶավակներMary Elizabeth Maugham?[7]
Վիլյամ Սոմերսեթ Մոեմ Վիքիքաղվածքում
Վիլյամ Սոմերսեթ Մոեմ Վիքիդարանում
William Somerset Maugham Վիքիպահեստում

Սոմերսեթ Մոեմ (անգլ.՝ William Somerset Maugham, հունվարի 25, 1874(1874-01-25)[1][2][3][4][5][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14], Փարիզ, Ֆրանսիա[15] - դեկտեմբերի 16, 1965(1965-12-16)[15][1][2][3][4][5][5][6][8][9], Նիս[16]), անգլիացի գրող, բազմաթիվ վեպերի, պատմվածների և պիեսների հեղինակ, որոնցից հատկապես աչքի են ընկնում «Ստրկություն մարդկային» (Of Human Bondage, 1915; թարգմանվել է հայերեն[19]), «Լուսին և վեցպենսանոց» (The Moon and Sixpence, 1919, թարգմանվել է հայերեն[20]), «Թատրոն» (Theatre, 1937, թարգմանվել է հայերեն[21]) վեպերը, «Անձրև» պատմվածքը[22] և այլն։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սոմերսեթ Մոեմը ծնվել է 1874 թ. հունվարի 25-ին, Փարիզում, բրիտանական դեսպանատան իրավաբանի ընտանիքում։ Մանուկ հասակում Մոեմը խոսում էր միայն ֆրանսերեն, իսկ անգլերեն սկսել է խոսել 11 տարեկանից, երբ որբանալուց հետո (1882 թ. փետրվարին մահանում է մայրը, 1884 թ. հունիսին՝ հայրը) տեղափոխվեց Անգլիա՝ բարեկամների մոտ։ Տեղափոխվելուց հետո նա սկսում է կակազել, ինչն էլ պահպանվում է նրա ողջ կյանքի ընթացքում։

Մոեմն ուսումն սկսել է Քենթրբերիի Թագավորական դպրոցում։ Այնուհետև Հայդելբերգի համալսարանում ուսումնասիրել է գրականություն և փիլիսոփայություն, այստեղ էլ կատարել է իր առաջին գրական փորձերը։ 1892 թ. ընդունվել է Լոնդոնի սուրբ Թովմայի անվան հիվանդանոցին կից բժշկական դպրոց։ Նրա կյանքի այս հատվածն արտացոլված է իր առաջին՝ «Լիզան Լամբետից» (1897) վիպակում։ Գրական առաջին հաջողությունը նրան բերել է «Լեդի Ֆրեդերիկ» (1907) պիեսը։

Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին Մոեմը համագործակցում էր ՄԻ-5 կազմակերպության հետ և որպես բրիտանական հետախուզության լրտես ուղարկվում է Ռուսաստան՝ վերջինիս պատերազմից դուրս գալուն խոչընդոտելու նպատակով։ Եղել է Պետրոգրադում 1917 թ. օգոստոս-նոյեմբեր ամիսներին։ Նրա հետախուզական կյանքն իր արտացոլումն է գտել 14 նովելներից բաղկացած «Էշենդեն կամ բրիտանական լրտես» ժողովածուի մեջ (1928)։

Պատերազմից հետո Մոեմը շարունակում է դրամատուրգի իր հաջողակ կարիերան։ Նրա գրվածքներից հատկապես աչքի են ընկնում «Ստրկություն մարդկային» (1915), «Լուսին և վեցպենսանոց» (1919), «Կարկանդակներ և գարեջուր» (1930), «Թատրոն» (1937), «Սուր ածելիներ» (անգլ.՝ The Razor’s Edge) (1944) վեպերը, «Շրջան» (1921), «Շեպպի» (1933) պիեսները, մի շարք պատմվածքներ և այլն։ 1919 թ. նոր տպավորություններ ստանալու նպատակով Մոեմը մեկնում է Չինաստան, այնուհետև Մալայզիա։ Այս ուղևորությունը պատմվածքների 2 ծողովածուի նյութ է տալիս։ Մոեմը մահացել է 1965 թ. դեկտեմբերի 16-ին, Նիցցայում։ Դեկտեմբերի 22-ին նրա աճյունը ամփոփվել է Քենթրբերիի Թագավորական դպրոցին կից Մոեմի գրադարանի պատի տակ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 RKDartists
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 SNAC — 2010.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 5,9 Internet Broadway Database — 2000.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 1987. — ISBN 978-85-7979-060-7
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Lundy D. R. The Peerage
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Discogs — 2000.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  10. ↑ 10,0 10,1 filmportal.de — 2005.
  11. ↑ 11,0 11,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
  12. ↑ 12,0 12,1 Store norske leksikon — 1978.
  13. ↑ 13,0 13,1 Catalogue of the Library of the Pontifical University of the Holy Cross Online Catalog
  14. ↑ 14,0 14,1 Vegetti Catalog of Fantastic Literature
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 Моэм Уильям Сомерсет // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #104298324 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
  17. ↑ LIBRIS — 2012.
  18. ↑ The Globe — 1917. — Iss. 38033. — P. 7.
  19. ↑ Ստրկություն մարդկային։ Վեպ / Ս. Մոեմ ; Խմբ.՝ Ա.Ղ. Վարդապետյան ; Թարգ.՝ Վ.Ա. Դիլոյան. - Երևան։ Հայաստան, 1965. - 607 էջ։
  20. ↑ Լուսին և վեցպենսանոց։ [Վեպ] / Ս. Մոեմ ; Թարգմ.՝ Ա. Խաչատրյան; Խմբ.՝ Գ.Վ. Վիրապյան. - Երևան։ Սովետական գրող, 1976. - 266 էջ։
  21. ↑ Թատրոն։ Վեպ / Ս. Մոեմ; Թարգմ.՝ Ջ. Հովհաննիսյան; Խմբ.՝ Ա.Ս. Հովսեփյան. - Երևան։ Սովետական գրող, 1985. - 261 էջ։
  22. ↑ Անձրև : Պատմվածքներ / Ս. Մոեմ; Թարգմ.՝ Ռ. Ավետիսյան; Խմբ.՝ Գ.Գ. Հովսեփյան. - Երևան։ Սովետական գրող, 1981. - 263 էջ։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վիլյամ_Սոմերսեթ_Մոեմ&oldid=7272101» էջից