«Կրետե»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 5. | Տող 5. | ||
|պատկեր= Crete Anogeia tango7174.jpg |
|պատկեր= Crete Anogeia tango7174.jpg |
||
|նկարագրություն = |
|նկարագրություն = |
||
|կոորդինատներ = |
|կոորդինատներ = |
||
|lat_dir =N |lat_deg =35 |lat_min =21 |lat_sec = |
|lat_dir =N |lat_deg =35 |lat_min =21 |lat_sec = |
||
|lon_dir = E|lon_deg =24 |lon_min =91 |lon_sec = |
|lon_dir = E|lon_deg =24 |lon_min =91 |lon_sec = |
||
|լայնք = 35.21 |
|||
|երկայնք = 24.91 |
|||
|region = GR |
|region = GR |
||
|CoordScale = |
|CoordScale = |
||
|Տեղագրություն = [[Միջերկրական ծով]] |
|Տեղագրություն = [[Միջերկրական ծով]] |
||
|Բարձրություն = 2456 |
|Բարձրություն = 2456 |
||
|Երկիր = Հունաստան |
|Երկիր = {{Դրոշավորում|Հունաստան}} |
||
|երկիր = Հունաստան |
|||
|երկրամաս = |
|երկրամաս = Հունաստան |
||
|Շրջան = [[Կրետե (շրջան)|Կրետե]] |
|Շրջան = [[Կրետե (շրջան)|Կրետե]] |
||
|կղզեխումբ = |
|կղզեխումբ = |
||
|ջրատարածություն = |
|ջրատարածություն = [[Միջերկրական ծով]] |
||
|Տարածք = 8261 |
|Տարածք = 8261 |
||
|ամենաբարձր կետը = |
|ամենաբարձր կետը = 2456 մ |
||
|Բնակչություն =623666 |
|Բնակչություն =623666 |
||
|Թվական = 2005 |
|Թվական = 2005 |
||
|բնակչության խտությունը = 75,495 մարդ/կմ² |
|||
|Վիքիպահեստում = Crete |
|Վիքիպահեստում = Crete |
||
}} |
}} |
09:56, 16 Հոկտեմբերի 2014-ի տարբերակ
- Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կրետե (այլ կիրառումներ)
Կրետե | |
---|---|
Տեսակ | կղզի և տուրիստական վայր |
Երկիր | Հունաստան |
Վարչատարածքային միավոր | Կրետեի շրջան |
Վայր | Եգեյան ծով |
Տեղադրություն | Միջերկրական ծով |
Երկարություն | 254 կմ |
Լայնություն | 60 կմ |
Մակերես | 8335,88 կմ² |
Բնակչություն | 623 065 մարդ (2011)[1] |
<div style="font-size:88%;line-height:1.2em;position:absolute;z-index:2;left:53.796296296296%;top:Արտահայտության սխալ․ < անսպասելի օպերատոր։%"> | |
Կրետե[2] (հուն․՝ Κρήτη Կրիտի), Հունաստանի ամենախոշոր և Միջերկրական ծովի մեծությամբ հինգերորդ կղզին։ Հեռավորությունը Եվրոպայից 110 կմ է, Ասիայից` 175 կմ և Աֆրիկայից 300 կմ: Կենտրոնն է Իրակլիոն քաղաքը:
Կրետեի Մինոսյան քաղաքակրթությունը, որ գոյատևել է մ.թ.ա. 2600-ից առ մ.թ.ա. 1400 թ-ը, համարվում Եվրոպայի ամենահին քաղաքակրթություններից մեկը:
Ներկայումս Կրետեն Հունական հանրապետության տասներեք մարզերից մեկն է եւ համարվում է երկրի տնտեսական եւ մշակութային կենտրոններից մեկը:
Աշխարհագրական բնութագիրը
Կղզու մակերեսը կազմում է 8261 կմ2 (Գավդոս եւ Դիա կղզիների հետ միասին` 8336 կմ2)։
Բնակչությունը կազմում է 623 հազար մարդ։
Կրետեն առասպելաբանության մեջ
Կրետեն ունի հարուստ դիցաբանություն, որը մեծապես կապված է հին հունական աստվածների և մասամբ նաև՝ մինոսյան քաղաքակրթության հետ։
- Իդա լեռան Իդայոն քարանձավում է ծնվել Զեւս աստվածը, ում մայրը՝ Հռեան փախել էր իր ամուսին Քրոնոսից։
- Պաքսիմադիա կղզիները Արտեմիս ստվածուհու և Ապոլոն աստծո ծննդավայրն են։ Փաիստոսում տարածված էր նրանց մոր՝ Լետոն աստվածուհու պաշտամունքը։
- Աթենաս աստվածուհին լողացել է Վուլիսմենի լճում։
- Զևս աստվածը Կրետեում շանթահարեց կղզին ահաբեկող հսկա մողեսին։ Մողեսը վայրկենապես քարացավ և դարձավ Դիա անունով կղզին։ Կղզին երևում է Կնոսոսից և ունի հսկայական մողեսի ձև։
- Լեֆկաի կղզյակները սիրենների և մուսաների մրցույթի հետևանք են։ Մուսաներն այնքան էին վշտացել պարտության համար, որ պոկոտեցին իրենց մրցակիցների թևերի փետուրները։ Սիրենները սպիտակեցին և թափվեցին ծովի մեջ Ապտերայի («անփետուր») մոտ և Լեֆկաի ծովախորշում ձևավորեցին կղզիներ։
- Հերակլեսն իր հրաշագործություններից մեկի ժամանակ Կրետեի ցուլին տարավ Պելոպոնես։
- ևրոպայի ու Զևսի ամուսնությունից ծնվեցին երեք որդի՝ Մինոսյան քաղաքակրթության հիմնադիրներ Հռադամանթիսը և Մինոսը և Լիկիայում իր պետությունը հիմնած Սարպեդոնը։
- Մահից հետո Մինոս թագավորը դարձավ Հադեսի մեռյալների դատավոր։
- Կնոսոսի պալատի լաբիւրինթոսի հետ է կապված Թեսեւսի և Մինոտավրոսի առասպելը, որում Թեսևսը տապալում է Մինոտավրոսին։
- Մինոս արքայի մոտ գերի ընկած Իկարուսն ու Դեդալոսը նրանից ազատվելու համար պատրաստեցին թևեր, ամրացրեցին իրենց վրա և թռան երկինք։
Կրետեում ծնված նշանավոր մարդիկ
- Էլ Գրեկո` Վերածննդի դարաշրջանի նկարիչ;
- Նանա Մուսկուրի` երգչուհի;
- Օդիսեաս Էլիտիս` բանաստեղծ, 1979թ. գրականության Նոբելյան մրցանակակիր;
- Գեորգիոս Սամարաս` ֆուտբոլիստ;
- Էլեֆթերիոս Վենիզելոս՝ Հունաստանի նախկին վարչապետ։
Աղբյուրներ
- ↑ Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011 (հուն.) — Ελληνική Στατιστική Αρχή, 2011.
- ↑ Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 51. ISBN 99941-56-03-9.