Ռուզաննա Վարդանյան

Ռուզաննա Վարդանյան
Ծնվել է	մայիսի 27, 1898
Ծննդավայր	Շամախի, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 9, 1957 (59 տարեկան)
Մահվան վայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	դերասանուհի
Աշխատավայր	Երևանի բանվորական թատրոն և Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտ
Ամուսին(ներ)	Խաչատուր Եսայան
Պարգևներ և մրցանակներ

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Վարդանյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Ռուզաննա Տիգրանի Վարդանյան (մայիսի 27, 1898(1898-05-27), Շամախի, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - դեկտեմբերի 9, 1957(1957-12-09), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ դերասանուհի։ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1945)։

Բեմադրիչ, դերասան Վավիկ Վարդանյանի քույրը, գեղանկարիչ Խաչատուր Եսայանի կինը։

Կենսագրություն

Ռուզաննա Վարդանյանը ծնվել է Շամախիում, մեծացել է Դերբենտ քաղաքում։ 1915 թվականին ավարտել է տեղի ռուսական գիմնազիան և դարձել ռուսերեն լեզվի ու գրականության ուսուցչուհի^[1]։ Այնուհետև երկու տարի ընտանիքով ապրել են Աստրախանում, ապա՝ Ստավրոպոլում։

Ռուզաննան տեսել է Սիրանույշի և Աբելյանի խաղը, որ մնացել է հիշողության մեջ։ Սակայն թատրոնի հանդեպ սերը նրա մեջ արթնացրել է նրա եղբայր Վավիկ (Անուշավան) Վարդանյանը։ Ստավրոպոլում նա կազմակերպում է սիրողական ներկայացումներ։ Կրտսեր եղբայրը շատ ջանք է թափում քրոջը ներկայացումների մեջ ներգրավելու համար։ Դա հաջողվում է դժվարությամբ, և Ռուզաննա Վարդանյանը դառնում է այդ ներկայացումների մասնակիցը։ Սիրողական խմբում նրա առաջին ելույթը կայացել է 1921 թ.։ Այստեղ նա խաղացել է մի շարք առաջնակարգ դերեր, ինչպես Զեյնաբի «Դավաճանություն» և Մեդեայի դերերը։ Լավ դերեր խաղալու հնարավորությունը դերասանուհու մեջ զարգացնում են բնատուր տվյալները և արթնացնում այնպիսի սեր դեպի թատրոնը, որ երբ Վավիկ Վարդանյանը մեկնում է Մոսկվա՝ հայկական դրամատիկական ստուդիայում ուսանելու, նա է ղեկավարում խումբը։ Մինչև 1927 թ., վեց տարի նա լինում է թատերախմբի առաջին դերասանուհին։

1927 թ. դերասանուհին հրավիրվում է Երևանի Առաջին պետթատրոն։ Նորեկ դերասանուհու տվյալները գնահատում են Մարգարիտի դերակատարությամբ։

Դերասանուհին նաև ասմունքող է եղել։ Մահացել է 1957 թ. Սունդուկյանի անվան թատրոնի բեմի վրա Ավետիք Իսահակյանի «Բինգյոլ» բանաստեղծությունն արտասանելիս, երբ նշվել է դերասանուհի Սիրանույշի ծննդյան 100-ամյակը^[2]։

Դերերը թատրոնում


Տարի	Հեղինակ	Ներկայացում	Դեր
1929	Ալեքսանդր Օստրովսկի	Արդյունավետ պաշտոն	Պոլինա
1933	Պիեռ Բոմարշե	Ֆիգարոյի ամուսնությունը	Ռոզինա
1933	Մաքսիմ Գորկի	Եգոր Բուլիչովը և ուրիշներ	Շուրկա
1935	Ալեքսանդր Կոռնեյչուկ	Պլատոն Կրեչետ	Լիդա
1936	Ալեքսանդր Շիրվանզադե	Նամուս	Սուսաննա
1939	Ալեքսանդր Շիրվանզադե	Պատվի համար	Մարգարիտա
1937	Պերճ Պռոշյան	Հացի խնդիր	Հերիքնազ
1937	Արմեն Գուլակյան	Արշալույսին	Արեգա
1937	Ալեքսանդր Պուշկին	Քարե հյուրը	Դոննա Աննա
1938	Յոհան Ֆրիդրիխ Շիլլեր	Սեր և խարդավանք	Լուիզա
1940	Ուիլյամ Շեքսպիր	Օթելլո	Դեզդեմոնա
1942	Ուիլյամ Շեքսպիր	Համլետ	Օֆելյա
1946	Ալեքսանդր Օստրովսկի	Անօժիտը	Լարիսա
1949	Նիկոլայ Վիրտա	Դատապարտվածների դավադրությունը	Հաննա Լիխտա
1951	Անտոն Չեխով	Բալենու այգին	Ռանևսկայա
1957	Գուրգեն Բորյան	Նույն հարկի տակ	Արուս

Գրականություն Ռուզաննա Վարդանյանի մասին

Ժ. Հակոբյան, Ռուզաննա Վարդանյան, 1957 թ.
Գրական դիրքերում, 1928 թ.

Ծանոթագրություններ

↑ «Розалия Варданян». Кино-Театр.РУ. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
↑ Հայ Սովետական Թատրոնի Պատմություն, 1967 թ.

Արտաքին հղումներ

Ռուզաննա Վարդանյանը Հայազգ կայքում (ռուս.)

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 321)։

[1] «Розалия Варданян». Кино-Театр.РУ. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.

[2] Հայ Սովետական Թատրոնի Պատմություն, 1967 թ.

[1]

[2]