Ջավահառլալ Ներու

Ջավահառլալ Ներու जवाहरलाल नेहरू
(1-ին) Հնդկաստանի վարչապետ
օգոստոսի 15, 1947 - մայիսի 27, 1964
Նախորդող	Չկա
Հաջորդող	Գուլզարիլալ Նանդա
Տիտղոսը ստեղծվեց
(1-ին) Հնդկաստանի Արտաքին Գործերի նախարար
օգոստոսի 15, 1947 - մայիսի 27, 1964
Փոխնախագահ	Չժու Դե
Միապետ	Գեորգ VI
Նախորդող	Չկա
Հաջորդող	Գուլզարիլալ Նանդա
Տիտղոսը ստեղծվեց
Կուսակցություն՝	Հնդկական ազգային կոնգրես
Կրթություն՝	Սիթիի իրավաբանական դպրոց, Թրինիթի քոլեջ, Հերոու դպրոց և Քեմբրիջի համալսարան
Մասնագիտություն՝	փաստաբան, պետական գործիչ, գրող, քաղաքական գործիչ, ինքնակենսագիր, բարիսթեր և արհմիութենական գործիչ
Ազգություն	Հնդիկ
Դավանանք	հինդուիզմ
Ծննդյան օր	նոյեմբերի 14, 1889(1889-11-14)
Ծննդավայր	Իլահաբադ, North-Western Provinces, Բրիտանական Հնդկաստան, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Վախճանի օր	մայիսի 27, 1964(1964-05-27) (74 տարեկանում)
Վախճանի վայր	Նյու Դելի, Հնդկաստան
Գերեզման	Ռաջ Գհատ
Թաղված	Ռաջ Գհատ
Դինաստիա	Ներու-Գանդի
Քաղաքացիություն	Բրիտանական Հնդկաստան և  Հնդկաստան
Հայր	Մոտիլալ Ներու
Ամուսին	Կամալա Ներու
Զավակներ	Ինդիրա Գանդի
Ինքնագիր
Պարգևներ	Բհարատ Ռատնա, Bintang Jasa և doctor honoris causa of Keiō University

Ջավահառլալ Ներուն և Մահաթմա Գանդին /1946 թ./

Ջավահառլալ Ներու (հինդի՝ जवाहरलाल नेहरू Javāharlāl Nehrū հայտնի է նաև որպես Պանդիտ (Գիտնական) Ներու, նոյեմբերի 14, 1889(1889-11-14), Իլահաբադ, North-Western Provinces, Բրիտանական Հնդկաստան, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - մայիսի 27, 1964(1964-05-27), Նյու Դելի, Հնդկաստան), հնդիկ քաղաքական գործիչ, աշխարհի ամենանշանավոր քաղաքական գործիչներից մեկը: Եղել է հնդկական ազգային ազատագրական շարժման ձախ թևի առաջնորդը, Մահաթմա Գանդիի առաջադրմամբ գլխավորել է Հնդկական ազգային կոնգրեսը, 1947 թվականի օգոստոսի 15-ին բրիտանական գաղութային լծից Հնդկաստանի ազատագումից հետո դարձել է այդ երկրի առաջին վարչապետը և պետական բարձր այդ պաշտոնը վարել մինչև 1964 թվականի մայիսի 27-ը, երբ վախճանվել է սրտի կաթվածից: Հնդկաստանի երրորդ վարչապետ Ինդիրա Գանդիի հայրն է և յոթերորդ վարչապետ Ռաջիվ Գանդիի պապը:

Պատմություն

Ջավահառլալ Ներուն Հնդկաստանի վարչապետի պաշտոնը վարելու ընթացքում արտաքին քաղաքականության բնագավառում չեզոք դիրք է գրավել՝ իր առաջնահերթ խնդիրը համարելով ապահովել Հնդկաստանի անկախությունը թե՛ արևմտյան և թե՛ արևելյան բլոկներից: Այդ նկատառումով նա Եգիպտոսի և Հարավսլավիայի ղեկավարների՝ Գամալ Աբդել Նասերի և Իոսիպ Բրոզ Տիտոյի հետ անց է կացրել եռակողմ խորհրդակցություններ՝ նախապատրաստելով Չմիավորման շարժման ստեղծումը, շարժում, որին միացան այն երկրները, որոնց տնտեսությունները մեծապես տարբերվում էին և՛ ազատական կապիտալիզմից, և՛ խորհրդային էտատիզմից (պետականացումից): Սակայն հետագայում Ներուն խոստովանել է, որ ագրեսիվ քաղաքականություն վարող միջազգային կոմունիզմի նկատմամբ չեզոք դիրք գրավելը սակավ արդյունավետ էր: Իսկ երբ կոմունիստական բլոկի մաս կազմող Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունը ռազմական հարձակում գործեց Հնդկաստանի վրա, Ներուն հարկադրված էր վերջ տալ չեզոքությանը և մերձենալ ՆԱՏՕ-ի երկրների հետ (ի դեպ, մերձավորները նշում են, որ Չինաստանի ռազմական հարձակման լուրը խորապես ցնցել է նրան, հանգեցրել առողջական վիճակի կտրուկ վատացման, սրտի կաթվածի ու մահվան: ):

Ներքին քաղաքականության բնագավառում նա դիրիժիզմի կողմնակից էր, բայց և միաժամանակ մեծ տեղ էր տալիս մասնավոր նախաձեռնությանը՝ այն համարելով տնտեսական ու հասարակական ներդաշնակ զարգացման գործուն շարժիչ ուժ:

Աշխատություններ

• Неру Дж. Автобиография / Джавахарлал Неру / Пер. с англ.; Переводчики: В.В. Исакович, Д.Э. Кунина, В.Ч. Павлов, В.Н. Мачавариани, Б.В. Поспелов. — М.: Издательство иностранной литературы, 1955. — 656 с. (в пер.)
• Неру Дж. Открытие Индии / Джавахарлал Неру / Пер. с англ.; Переводчики: В.В. Исакович, Д.Э. Кунина, И.С. Кливанская, В.Ч. Павлов; Ред. перевода В.Н. Мачавариани. — М.: Издательство иностранной литературы, 1955. — 652, [24] с. (в пер.)
• Неру Дж. Внешняя политика Индии. — М.: Прогресс, 1965, — 352 с.
• Неру Дж. Взгляд на всемирную историю. В трёх томах = Лондон, 1949 / Джавахарлал Неру / Пер. с англ. под ред. Г. Л. Бондаревского, П. В. Куцобина, А. Л. Нарочницкого. — М.: Прогресс, 1975. — 384+504+454 с. (в пер., суперобл.)
• Неру Дж. Взгляд на всемирную историю. В трёх томах. Изд. 2. — М.: Прогресс, 1977. — 376+504+454 с., 25 000 экз.
• Неру Дж. Взгляд на всемирную историю. В трёх томах. Изд. 3. — М.: Прогресс, 1981. — 376+504+454 с., 50 000 экз.
• Неру Дж. Взгляд на всемирную историю. В трёх томах. Изд. 4. — М.: Прогресс, 1989. — 360+472+432 с., 30 000 экз.
• Неру Дж. Открытие Индии. В двух томах / Джавахарлал Неру / Пер. с англ.; Переводчики: В.В. Исакович, И.С. Кливанская. — М.: Политиздат, 1989. — 464+512 с. — 75 000 экз. — ISBN 5-250-00853-4 (в пер.)

Տես նաև

• Մահաթմա Գանդի
• Ինդիրա Գանդի
• Հնդկական ազգային կոնգրես

Գրականություն

• Володин А. Г., Шаститко П. М. «Пусть не обманет надежда!..» Жизнь и борьба Джавахарлала Неру. — М.: Политиздат, 1990. — 352 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-250-00445-8

• Горев А. В., Зимянин В. М. Неру / Александр Горев, Владимир Зимянин. — М.: Молодая гвардия, 1980. — 416 с. — (Жизнь замечательных людей). — 150 000 экз. (в пер.)
• Вафа А. Х., Литман А. Д. Философские взгляды Джавахарлала Неру. — М.: Наука (Главная редакция восточной литературы), 1987. — 288 с. — 5 000 экз.
• Литман А. Д. Философские взгляды Дж. Неру // Мировоззрение Джавахарлала Неру. М., 1973;
• Мартышин О. В. Политические взгляды Джавахарлала Неру. — М.: Наука (Главная редакция восточной литературы), 1981. — 312 с. — 8 000 экз.
• Ульяновский Р. А. Джавахарлал Неру // Три лидера великого индийского народа / Р. А. Ульяновский. — М.: Политиздат, 1986. — 232 с. — 100 000 экз.
• Джавахарлал Неру. Воспоминания. Исследования / Отв. редакторы и составители Э. Н. Комаров и Л. В. Митрохин; Институт востоковедения АН СССР. — М.: Наука (Главная редакция восточной литературы), 1989. — 208, [16] с. — 5 000 экз. — ISBN 5-02-016703-7 (в пер.)
• Сарвепалли Гопал. Джавахарлал Неру. Биография (2 тома) = Javaharlal Nehry. A Biography / Переводчик И. М. Кулаковская-Ершова. — М.: Прогресс, 1989. — 896 с. — 37 000 экз. — ISBN 5-01-001567-6
• Frank Moraes (2007)։ Jawaharlal Nehru։ Jaico Publishing House։ ISBN 978-817992695-6 
• Sankar Ghose (1993)։ Jawaharlal Nehru։ Allied Publishers։ ISBN 978-8170233695 
• Jeffrey Kopstein (2005)։ Comparative Politics: Interests, Identities, and Institutions in a Changing Global Order։ Cambridge University Press։ ISBN 978-1139446044 

Ներուն և հնդիկ նշանավոր բանաստեղծ Ռաբինդրանաթ Թագորը

• A Tryst With Destiny historic speech made by Jawaharlal Nehru on 14 August 1947
• Nehru: The Invention of India by Shashi Tharoor (November 2003) Arcade Books 1-55970-697-X
• Jawaharlal Nehru (Edited by S. Gopal and Uma Iyengar) (July 2003) The Essential Writings of Jawaharlal Nehru Oxford University Press 0-19-565324-6
• Autobiography:Toward freedom, Oxford University Press
• Jawaharlal Nehru: Life and work by M. Chalapathi Rau, National Book Club (1 January 1966)
• Jawaharlal Nehru by M. Chalapathi Rau. [New Delhi] Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Govt. of India [1973]
• Letters from a father to his daughter by Jawaharlal Nehru, Children's Book Trust
• Nehru: A Political Biography by Michael Brecher (1959). London:Oxford University Press.
• After Nehru, Who by Welles Hangen (1963). London: Rupert Hart-Davis.
• Nehru: The Years of Power by Geoffrey Tyson (1966). London: Pall Mall Press.
• Independence and After: A collection of the more important speeches of Jawaharlal Nehru from September 1946 to May 1949 (1949). Delhi: The Publications Division, Government of India.
• Joseph Stanislaw and Daniel A. Yergin (1988)։ «Commanding Heights»։ New York: Simon & Schuster, Inc. (չաշխատող հղում)
• "The Challenge to Indian Nationalism." by Selig S. Harrison Foreign Affairs vol. 34, no. 2 (1956): 620–636.
• "Nehru, Jawaharlal." by Ainslie T. Embree, ed., and the Asia Society. Encyclopedia of Asian History. Vol. 3. Charles Scribner's Sons. New York. (1988): 98–100.

• Tariq Ali: Die Nehrus und die Gandhis. Eine indische Dynastie. Hugendubel, Kreuzlingen 2005, ISBN 3-7205-2602-X.
• Shashi Tharoor: Die Erfindung Indiens. Das Leben des Pandit Nehru. Insel, Frankfurt 2006, ISBN 3-458-17303-X.
• Alex von Tunzelmann: Indian Summer. The Secret History of the End of an Empire. Simon & Schuster, UK 2007, ISBN 978-1-4165-2225-6

Ներուի կիսանդրին Լոնդոնում /Մեծ Բրիտանիա/

Արտաքին հղումներ

• Profile of Nehru in India Today
• Nehru's legacy to India
• Nehru on Communalism
• Jawaharlal Nehru materials in the South Asian American Digital Archive (SAADA)
• Ջավահառլալ Ներու (անգլ.) Internet Movie Database կայքում