Պոլ վան Օստայեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պոլ վան Օստայեն
հոլ.՝ Paul van Ostaijen
Paul van Ostaijen
Ծնվել էփետրվարի 22, 1896(1896-02-22)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԱնտվերպեն, Բելգիա[4]
Մահացել էմարտի 18, 1928(1928-03-18)[1][2][3][…] (32 տարեկան)
Մահվան վայրԲելգիա կամ Miavoye, Onhaye, Դինան, Նամյուր, Վալոնիա, Բելգիա
ԳերեզմանSchoonselhof
Քաղաքացիություն Բելգիա[3]
Մայրենի լեզուհոլանդերեն
ԵրկերBezette Stad? և Q4355894?
Մասնագիտությունբանաստեղծ, գրող և քաղաքական գործիչ
 Paul van Ostaijen Վիքիպահեստում

Պոլ վան Օստայեն (հոլանդերեն՝ Paul van Ostaijen. փետրվարի 22, 1896(1896-02-22)[1][2][3][…], Անտվերպեն, Բելգիա[4] - մարտի 18, 1928(1928-03-18)[1][2][3][…], Բելգիա և Miavoye, Onhaye, Դինան, Նամյուր, Վալոնիա, Բելգիա), ծնունդով բելգիացի հոլանդալեզու բանաստեղծ, էսսեիստ և արձակագիր։

Կյանքի վաղ շրջան։ Մականունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վան Օստայենը ծնվել է Անտվերպենում։ Հայրը հոլանդացի էր, մայրը՝ ֆլամանդացի։ Պոլի մականունը Պարոն 1830 էր, որը առաջացել էր Անտվերպենի փողոցներով 1830-ական թվականների դենդիի հագուստով քայլելու նրա սովորությունից։

Նրա պոեզիայում զգացվում են մոդեռնիզմի, էքսպրեսիոնիզմի, դադաիզմի և վաղ սյուրռեալիզմի ազդեցությունները, սակայն դրա հետ մեկտեղ՝ Վան Օստայենի ոճը չափազանց ինքնատիպ է։

Ֆլամինգանտը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վան Օստայենը ակտիվ ֆլամինգանտ էր՝ ֆլամանդական անկախության բոցավառ կողմնակից։ Ինչպես այդ շարժման մյուս մասնակիցները, նա նույնպես Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ հույս ուներ, որ գերմանացիների օգնությամբ կհասնեն Ֆլանդրիայի անկախացմանը, և ամեն կերպ աջակցում էր գերմանացիներին։ Պատերազմից հետո, որպեսզի խուսափի կոլլաբորացիոնիզմի մեջ մեղադրվելուց և պատժվելուց, նա ստիպված է եղել փախչել Բեռլին, որն այդ տարիներին դադաիզմի և էքսպրեսիոնիզմի կենտրոններից մեկն էր։ Այստեղ վան Օստայենը հանդիպել, շփվել է բազմաթիվ արվեստագետների, գրավվել հատկապես դադաիզմով, իսկ հանապազօրյա հացը վաստակել է՝ կատարելով զանազան աշխատանքներ՝ վերելակավարից մինչև կոշիկավաճառ։ Ընդ որում՝ նաև պայքարում էր ծանր հոգեկան ճգնաժամը հաղթահարելու համար։

1921 թվականին նա վերադարձել է Բելգիա, համաներմամբ արդարացվել, զորակոչվել է և երկու տարի բանակում ծառայելուց հետո զորացրվել, որոշ ժամանակ անց Բրյուսելում արվեստի պատկերասրահ է բացել։ 1927 թվականին վարակվել է տուբերկուլյոզով, հաջորդ տարում մահացել է այդ հիվանդությունից Վալոնյան Արդենների Միավոյե-Անթե առողջարանում ։

Չեխ բանաստեղծ Իվան Վերնիշը այնքան տպավորված էր «վան Օստայենի հանճարով»[5], որ հոլանդերեն է սովորել, որպեսզի կարողանա թարգմանել նրան։ Նրա թարգմանությունների ժողովածուն տպագրվել է 1990 թվականին Tanec gnómů, Թզուկների պարը վերնագրով։

Պոեզիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Boem paukeslag, Վան Օստայենի ամենահայտնի բանաստեղծություններից մեկը
  • Music hall / Երաժշտության սրահ (1916)
  • Het sienjaal ( Ազդանշան, 1918)
  • Bezette stad ( Օկուպացված քաղաք, 1921)
  • De Feesten van Angst en Pijn ( Վախի և տառապանքի տոներ, գրված 1921 թ., հրատարակվել է հետմահու)
  • Nagelaten gedichten ( անտիպ բանաստեղծությունների ժողովածու՝ հրատարակված հետմահու 1928 թ.)

Այլ հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Պաստառ «Փոքրիկ բանաստեղծություն Սինտ Նիկլասի համար» բանաստեղծությամբ։ Գրել է Պոլ վան Օստայենը:[6]
    De trust der vaderlandsliefde ( Հայրենասիրության վստահությունը, 1925, գրոտեսկներ )
  • Gebruiksaanwijzing der lyriek ( Քնարերգության ձեռնարկ, 1926, դասախոսություն)
  • Het bordeel van Ika Loch ( Իկա Լոխի հասարակաց տունը, 1926, գրոտեսկներ)
  • De bende van de stronk ( The stump gang, 1932, գրոտեսկներ)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Biografisch Portaal — 2009.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 http://web.archive.org/web/20160404152431/http://jeugdliteratuur.org/auteurs/paul-van-ostaijen
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119044455 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. Ivan Wernisch, Pekařova noční nůše, Brno, 1994, p. 108-111
  6. «Gedichtje van Sint Niklaas ... / paul van ostaijen». lib.ugent.be. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 31-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Краткая литературная энциклопедия. Т.5. М.,1968.- С.486.
  • Тенгберген М., Михайлова И. Антверпен литературный. Антверпенский поэт Паул ван Остайен. В сб.: Санкт-Петербург-Антверпен.50 лет партнёрства. СПб.: «Европейский дом», 2008. — С.149-171. ISBN 978-5-8015-0236-6
  • Gerrit Borgers, «Kroniek van Paul van Ostaijen 1896—1928», Uitgeverij Scheltens & Giltay, Den Haag; Uitgeverij Orion, Brugge, 1975, 154 blz., ISBN 90 264 3526 6
  • Beekman, E.M. Homeopathy of the absurd. The Grotesque in Paul van Ostaijen’s Creative Prose. Den Haag. Nijhoff.1970.-X, 196 p.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պոլ վան Օստայեն» հոդվածին։