Յոզեֆ Մարիա Օլբրիխ
| Յոզեֆ Մարիա Օլբրիխ գերմ.՝ Joseph Maria Olbrich | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 22, 1867[1][2][3] կամ նոյեմբերի 22, 1867[4] |
| Ծննդավայր | Օպավա, Չեխիա[5][4][3] |
| Մահացել է | օգոստոսի 8, 1908[6][7][1][…] (40 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Դյուսելդորֆ, Հռենոսի պրովինցիա, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[5][8][9][…] |
| Քաղաքացիություն |  Ավստրո-Հունգարիա և Ավստրիա[10] |
| Կրթություն | Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա |
| Երկեր | Սեցեսսիոնի տուն |
| Մասնագիտություն | ճարտարապետ, դիզայներ և ակնագործ |
| Անդամություն | Գերմանական Վերկբունդ և Վիեննական սեցեսիոն |
 Joseph Maria Olbrich Վիքիպահեստում | |
Յոզեֆ Մարիա Օլբրիխ (դեկտեմբերի 22, 1867[1][2][3] կամ նոյեմբերի 22, 1867[4], Օպավա, Չեխիա[5][4][3] - օգոստոսի 8, 1908[6][7][1][…], Դյուսելդորֆ, Հռենոսի պրովինցիա, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[5][8][9][…]), ավստրիացի ճարտարապետ, մոդեռնի վարպետ, Վիեննայի Վիեննական սեցեսսիոնիզմի ցուցահանդեսային շենքի հեղինակ։ 1900 թվականից ապրել և աշխատել է Գերմանիայում՝ Դարմշտադտում։
Ծնվել է հրուշակագործ-ձեռնարկատերի բազմազավակ ընտանիքում։ Ճարտարապետը ղեկավարում էր աղյուսի գործարան, և Յոզեֆը դեռ մանկուց ծանոթ էր շինարարական տեխնոլոգիաներին։ 1882 թվականին դպրոցը չավարտած աշխատում է որպես գծագրող, 1886-1890 թվականներին միջնակարգ կրթությունը ստացավ Վիեննայում, այնուհետև սովորեց Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիայում՝ Կառլ ֆոն Խազենաուէրի մոտ։ 1893 թվականից եղել է Օտտո Վագների օգնականը, կատարում էր կայանների աշխատանքային գծագրերը։
1896 թվականին վիեննացի նկարիչների միջև պառակտություն սկսվեց։ Գուստավ Կլիմտի գլխավորությամբ վիեննական Արվեստի դպրոցից դժգոհ նկարիչների և ճարտարապետների խումբը, առանձնացավ և հիմնեց սեփական կազմակերպությունը՝ Վիեննական սեցեսսիոնիզմը։ 1897 թվականին Օլբրիչը Կարլսպլատցում կառուցեց մոդեռնի հուշարձան՝ Սեցեսսիոնիզմի ցուցահանդեսային սրահը՝ ոսկյա տերևներից պատրաստված գմբեթով։
Կարլսպլատց կայարան
Վիեննական սեցեսսիոնիզմի ցուցահանդեսի սրահ
Դարմշտադտի հարսանեկան աշտարակ
Օլբրիխի տունը Դարմշտադտի նկարիչների գաղութում
Վերին Հեսսեի ցուցահանդեսի տուն
Ցուցահանդեսային շենք
Դյուսելդորֆի հանրախանութը
Էռնեստ Լյուդվիգի տունը
_01.JPG)
_(7882268852).jpg)
Դարմշտադտյան դուքս, արվեստի հովանավոր և Մատիլդա լեռան նկարիչների գաղութի հիմնադիր, Էռնեստ Լյուդվիգի նախաձեռնությամբ Օլբրիխը տեղափոխվեց Գերմանիա։ Ստանալով հեսսենական քաղաքացիություն և պրոֆեսորի տիտղոս՝ նա ղեկավարում էր գաղութը, կատարում էր նախագծերի մեծ մասը։ 1903 թվականին Օլբրիխը ամուսնացավ գերմանուհի Կլեր Մորավի հետ։ Գաղութում և Դարմշտադտի մերձակայքում կառուցված է երկու տասնյակ շենք, որոնց մի մասը կործանվել է երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին։
1908 թվականին Օլբրիխը Դյուսելդորֆում կառուցեց պատմական Տիցա հանրախանութը, նույն թվականին 40 տարեկան հասակում մահացավ լեյկեմիայից։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Վիեննական «Կարլսպլատց» մետրոպոլիտենի կայարան (1898 թ., ծրագրի ղեկավար Օտտո Վագներ, գեղարվեստական մշակումը Օլբրիխի)
- Սեցեսսիոնիզմի տուն
- Դարմշտադտի հարսանեկան աշտարակ
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Czech National Authority Database
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Sanna A. (unspecified title) — ISBN 978-88-6637-024-6, 978-88-6637-023-9, 978-88-6637-025-3
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Josef Maria Olbrich (նիդերլ.)
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Arkitekter verksamma i Sverige — 2014.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Ольбрих Йозеф Мария // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
| ||||||||||||||||
