Մերի Դուգլաս

Մերի Դուգլաս; անգլ.՝ Mary Douglas
Ծնվել է	մարտի 25, 1921
Ծննդավայր	Սան Ռեմո, Իմպերիա, Լիգուրիա, Իտալիա
Մահացել է	մայիսի 16, 2007[…] (86 տարեկան)
Մահվան վայր	Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն
Կրթություն	Սուրբ Աննայի քոլեջ (1943), Woldingham School?, Օքսֆորդի համալսարան (1951), Օքսֆորդի համալսարան (1948) և Օքսֆորդի համալսարան (1947)
Գիտական աստիճան	փիլիսոփայության դոկտոր
Ազդվել է	Էմիլ Դյուրկհայմ
Երկեր	Purity and Danger?
Մասնագիտություն	մարդաբան
Աշխատավայր	Հյուսիսարևմտյան համալսարան, Լոնդոնի համալսարանի քոլեջ, Colonial Office?, Փարիզի համալսարան, Իլինոյսի համակարգի համալսարան, Չիկագոյի համալսարան, Նյու Յորքի համալսարան, Կոլումբիայի համալսարան, Եյլի համալսարան և Russell Sage Foundation?
Ամուսին	James Alexandre Thomas Douglas?
Ծնողներ	հայր՝ Gilbert Charles Tew?, մայր՝ Phyllis Margaret Twomey?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	John Desmond Bernal Prize? Բրիտանական ակադեմիայի անդամ և Huxley Memorial Medal?
Անդամություն	Բրիտանական ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Շվեդիայի բանահյուսության, պատմության և հնավաճառության թագավորական ակադեմիա և Եվրոպական ակադեմիա

Մերի Դուգլաս (անգլ.՝ Mary Douglas մարտի 25, 1921(1921-03-25)^[1]^[2], Սան Ռեմո, Իմպերիա, Լիգուրիա, Իտալիա - մայիսի 16, 2007(2007-05-16)^[3]^[4]^[1]^[…], Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն), բրիտանացի սոցիալական մարդաբան, որը հայտնի է մշակույթի և սիմվոլիզմի վերաբերյալ իր աշխատանքով։

Սոցիալական մարդաբանության ոլորտում աշխատելու տարիներին Դուգլասը հատկապես հետաքրքրված է եղել Համեմատական կրոնագիտությամբ։ Նա համարվում է ֆրանսիացի փիլիսոփա, պոզիտիվիստ-սոցիոլոգ, ֆրանսիական սոցիոլոգիական դպրոցի հիմնադիր Էմիլ Դյուրկհայմի հետևորդը և կառուցվածքային վերլուծության կողմնակիցը։

Եղել է Բրիտանական ակադեմիայի անդամ^[8]

Կենսագրություն

Մարգարետ Մերի Թյուն ծնվել է 1925 թվականի մարտի 25-ին։ Նրա հայրը ծառայել է բրիտանական գաղութային վարչակազմում, նրա մայրը եղել է հավատացյալ կաթոլիկ։ Մերին և նրա քույրը մեծացել են այդ հավատքի համաձայն։ Դուգլասը հաճախել է կաթոլիկ դպրոց, այնուհետև 1939-1943 թվականներին սովորե է Օքսֆորդի համալսարանում։

Մինչև 1947 թվականը Մերին աշխատել է գաղութային գրասենյակում, որից հետո ուսումը շարունակելու նպատակով վերադարձել է Օքսֆորդ։ Սովորել է հնդիկ սոցիոլոգ Մայսուր Սրինիվասի և Էվանս-Պրիչարդի մոտ։ 1949 թվականին նա դաշտային հետազոտություններ է կատարել Բելգիական Կոնգոյում ապրող բնակիչների մոտ։

1950-ականների սկզբին Դուգլասը ստացել է իր դոկտորական կոչումը և ամուսնացել Ջեյմս Դուգլասի հետ, որը եղել է գաղութատիրական ընտանիքի կաթոլիկ։ Նրանք ունեցել են երեք երեխա։

Դուգլասը մոտ 25 տարի դասավանդել է Լոնդոնի համալսարանական քոլեջում։ 1977 թվականից 11 տարի դասավանդել և ստեղծագործել է Միացյալ Նահանգներում (Նյու Յորքի Ռասել Սեյջի ինստիտուտում և Հյուսիսարևմտյան համալսարանում՝ համապատասխանաբար որպես մշակութային հետազոտությունների պրոֆեսոր և հումանիտար գիտությունների պրոֆեսոր)։ Նա հրապարակել է այնպիսի թեմաներ, ինչպիսիք են ռիսկերի վերլուծությունը և շրջակա միջավայրը, սպառման և բարեկեցության տնտեսագիտությունը, սնունդը և ծեսը։ Նրա աշխատանքներից «Մաքրությունը և վտանգը», որը հրատարակվել է 1966 թվականին,մեծ համբավ է բերել Դուգլասին։

1978 թվականին «Ապրանքների աշխարհը», որը համահեղինակվել է տնտեսագետ բարոն Իշերվուդի հետ, դարձավ առաջին աշխատությունը տնտեսական մարդաբանության ոլորտում։

2006 թվականին նա հռչակվել է Բրիտանական կայսրության շքանշանի Մեծ խաչի տիկին պարգևի։

Մերի Դուգլասը մահացել է 2007 թվականի մայիսի 16-ին Լոնդոնում 86 տարեկան հասակում։ Նրա մոտ ախտորոշվել է քաղցկեղի բարդացումներ։ Նա ամուսնուց ապրել է 3 տարի ավել։

Ներդրումներ մարդաբանության մեջ

1966 թվականին գրված «Մաքուրություն և վտանգ» գիրքը համարվում է սոցիալական մարդաբանության հայտնի աշխատություններից։ Աշխատանքն ուսումնասիրում է կեղտի բառային նշանակումներն ու նշանակությունը տարբեր համատեքստերում։ Ըստ Դուգլասի՝ այն, ինչ տեղին չէ, համարվում է կեղտոտ։ Նա փորձում է պարզել տարբեր հասարակություններում և տարբեր ժամանակներում սուրբի, մաքուրի և անմաքուրի միջև եղած տարբերությունները։ Ծեսի, կրոնի և ապրելակերպի բարդ ընթերցումը թույլ է տալիս կասկածի տակ դնել աղտոտվածության մասին արևմտյան գաղափարները՝ ընդգծելով համատեքստի և սոցիալական պատմության դերը։

Դուգլասը առաջինն է եղել, որը ենթադրել է, որ կաշրութի օրենքները, հակառակ տարածված համոզմունքի, ոչ առողջության պահպանման պարզունակ կանոններ են, ոչ էլ հրեաների նվիրվածությունը աստծուն ստուգելու կամայական վերաբերմունք։ Փոխարենը, Դուգլասը պնդում է, որ այդ օրենքները նախատեսված էին պահպանել խորհրդանշական սահմանը։

Ավելի ուշ, 2002 թվականի նոր հրատարակության նախաբանում Դուգլասը հրաժարվել է կաշրութի կանոնների իր սկզբնական բացատրությունից։ Նա առաջարկել է, որ «սննդային օրենքները համալիր կերպով վերարտադրում էին մարմինը որպես զոհասեղան և հակառակը», քանի որ ցամաքային կենդանիներից իսրայելացիներին թույլատրվում էր ուտել միայն այն, որոնք կարող էին զոհաբերվել, կենդանիներ, որոնք կան անասնապահության մեջ։ Դուգլասը եզրակացրել է, որ կենդանիները, որոնք ենթադրաբար զզվելի են, իրականում անմաքուր չեն, քանի որ «Աստվածաշնչի ողջամիտ, արդար, կարեկից Աստված չի կարող այնքան անհետևողական լինել, որ գարշելի արարածներ ստեղծի»^[9]։

Դուգլասը հայտնի է նաև Ղևտական գրքի մեկնաբանման աշխատանքներով։

Աշխատություններ

1963: The Lele of the Kasai
1966: Purity and Danger: An Analysis of Concepts of Pollution and Taboo
1968: Pollution (Загрязнение)
1970: Natural Symbols: Explorations in Cosmology
1975: Implicit Meanings: Essays in Anthropology
1975: Jokes, in Rethinking Popular Culture: Contemporary Perspectives in Cultural Studies
1980: Evans-Pritchard
1980: Risk and Culture with Aaron Wildavsky
1982: In the Active Voice
1986: How Institutions Think
1988: Missing persons: a critique of the social sciences with Steven Ney 1992: Risk and Blame: Essays in Cultural Theory
1993: In the Wilderness: The Doctrine of Defilement in the Book of Numbers (
1996: Thought styles: Critical essays on good taste
1999: Leviticus as Literature
2002: Constructive Drinking: Perspectives on Drink from Anthropology
2004: Jacob’s Tears: The Priestly Work of Reconciliation
2007: Thinking in Circles (

Գրականություն

Richard Fardon, Mary Douglas: an Intellectual Biography (1999) (Ричард Фардон. Мэри Дуглас: интеллектуальная биография.)
Баньковская С. http://sociologica.hse.ru/2007-6-3/28112484.html Мери Дуглас // Социологическое обозрение. 2007. т. 6. № 3. C. 118—126.

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
↑ ^2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/obituaries/article1805952.ece
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^5,00 ^5,01 ^5,02 ^5,03 ^5,04 ^5,05 ^5,06 ^5,07 ^5,08 ^5,09 ^5,10 ^5,11 ^5,12 ^5,13 ^5,14 ^5,15 ^5,16 ^5,17 ^5,18 https://findingaids.library.northwestern.edu/agents/people/2105
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Lundy D. R. The Peerage
↑ https://www.therai.org.uk/awards/honours-prior-recipients/huxley-memorial-medal-and-lecture-prior-recipients
↑ Professor Mary Douglas FBA, 1921—2007 Արխիվացված 2019-03-29 Wayback Machine(անգլ.)
↑ Purity and Danger: An Analysis of Concepts of Pollution and Taboo, 2002, 244 pp, стр. xv

Արտաքին հղումներ

[_58d5e0defa02d96c-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Babelio (ֆր.) — 2007.

[_d40e9d54c9ab7747-2] 2,0 ^2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_790b848f8ef5a9bf-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/obituaries/article1805952.ece

[_fa2380999a99b31d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_adfbd5360c9ce5f7-5] 5,00 ^5,01 ^5,02 ^5,03 ^5,04 ^5,05 ^5,06 ^5,07 ^5,08 ^5,09 ^5,10 ^5,11 ^5,12 ^5,13 ^5,14 ^5,15 ^5,16 ^5,17 ^5,18 https://findingaids.library.northwestern.edu/agents/people/2105

[_d46b4175ee7f6dc7-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Lundy D. R. The Peerage

[_083ff0ac9b6313d1-7] ttps://www.therai.org.uk/awards/honours-prior-recipients/huxley-memorial-medal-and-lecture-prior-recipients

[8] Professor Mary Douglas FBA, 1921—2007 Արխիվացված 2019-03-29 Wayback Machine(անգլ.)

[9] Purity and Danger: An Analysis of Concepts of Pollution and Taboo, 2002, 244 pp, стр. xv

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]