Մատանիների տիրակալը
 The Lord of the Rings |
|
|---|---|
|
|
| Հեղինակ | Ջոն Ռոնալդ Ռուել Թոլքին |
| Տեսակ | գիրք |
| Ժանր | վեպ, ֆանտաստիկ վեպ, high fantasy և արկածային գրականություն |
| Կազմված է | Մատանու եղբայրությունը, Երկու ամրոց, Արքայի վերադարձը, Նախաբան և Appendices of the Lord of the Rings |
| Բնօրինակ լեզու | անգլերեն |
| Կերպար(ներ) | Ֆրոդո Բեգինս, Բորոմիր, Արագորն, Բիլբո Բեգինս, Գենդալֆ, Լեգոլաս, Սեմուայզ Գեմջի, Մերիադոկ Բրենդիբակ, Գիմլի, Էլրոնդ, Գալադրիել, Սարուման, Պերեգրին Տուկ և Faramir |
| Նկարագրում է | Տոլկինի լեգենդարիում |
| Նախորդ | Հոբիտ կամ գնալն ու գալը |
| Հրատարակում(ներ) | The Lord of the Rings, 50th anniversary edition |
| Հրատարակիչ | Allen & Unwin |
| Հրատարակման տարեթիվ | 1954 |
| OCLC | 1487587 |
| Պարգև(ներ) | NPR 100 գիտաֆանտաստիկ և ֆանտաստիկ գրքերի ցանկ և International Fantasy Award |
| The Lord of the Rings Վիքիպահեստում | |
«Մատանիների տիրակալը» (անգլ.՝ The Lord of the Rings), անգլիացի գրող Ջոն Ռոնալդ Ռուել Թոլքինի վեպ, ֆենթեզի ժանրի ամենահանրաճանաչ երկերից մեկը։ Առաջին անգամ հրատարակվել է 1954 - 1955 թթ Լոնդոնում (Allen & Unwin հրատարակչություն)։ Վեպը լույս է տեսել երեք հատորով (Մատանու պահապանները (The Fellowship of the Ring ) / Երկու ամրոց (The Two Towers) / Արքայի վերադարձը (The Return of the King )), ինչը հարուցել է Թոլքինի որոշակի դժգոհությունը, որը դեմ էր երկի բաժանմանը։ Թարգմանված է առնվազն 38 լեզուների և բոլոր ժամանակների ամենաշատ վաճառված ստեղծագործություններից է ունենալով ավելի քան 150.000.000 վաճառք։ Վեպի առաջին մասը թարգմանվել է նաև հայերեն (թարգմանությունը կատարվել է ռուսերենից) Էմմա Մակարյանի կողմից, լույս է տեսել 1989 թ. «Պահապանները» անունով [1]։
Պատմությունը սկիզբ է առնում որպես 1937 թվականին գրված ֆանտաստիկ նովելի՝ «Հոբիթ կամ գնալն ու գալը»-ի շարունակություն, սակայն զարգացումները նրան հասցնում են ավելի բարձր մակարդակի ստեղծագործության։ Գրվել է մի քանի էտապներով (1937-1949) մեծամասամբ Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմի ժամանակ։ Վերնագիրը վերաբերվում է նովելի հիմնական հակահերոսին՝ Լորդ Սաուրոնին, ով ավելի վաղ շրջանում ստեղծել էր Համիշխանության մատանին, որպես անսահման հզոր զենք, նվաճելու մյուս Հզորության մատանիները և կառավարելու Միջերկիրը։ Պատմությունը սկսում է «Շայր» կոչվող վայրից։ Այն պատմվում է հիմնական կերպարների ՝ Ֆրոդո Բեգինսի, Սեմուայզ Գեմջի, Մերիադոկ Բրանդիբուք և Փերիգրին Տուկ հոբբիթների կողմից, ինչպես նաև նրանց ընկերների և հավատարիմ կողմնակիցների՝ Արագորնի (Հյուսիսի Օտարականը), Բորոմիրի (Գոնդորի զորքի գլխավոր հրամանատար), Գիմլիի՝ թզուկ մարտիկի, էլֆերի արքայազն Լեգոլասի և Հրաշագործ Գենդալֆի։
Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նովելի դեպքերից հազարավոր տարիներ առաջ, Չար Լորդ Սաուրոնը ստեղծեց Համիշխանության մատանին, որպեսզի կառավարի մյուս Իշխանության մատանիները և ծնկի բերի նրանց կրողներին ՝ մարդկանց, էլֆերի և թզուկների լիդերներին։ Սակայն հետագայում՝ մարտի ժամանակ, Էլֆերի և Մարդկանց միացյալ բանակը (այն գլխավորում էին մարդկանց թագավոր Էլենդիլ և էլֆերի Արքա Գիլ-Գալադը) հաղթում է նրան։ Իսիլդուրը՝ Էլենդիլի որդին, կտրելով Սաուրոնի ձեռքը, վերցնում է մատանին ՝ համարելով այն իր դինաստիայի հարստությունը։ Սաուրոնը կորցնում է իր ֆիզիկական ուժը։ Հետագայում, երբ Իսիլդուրին սպանում են Օրկերը, մատանին ընկնում է Անդուին գետը և մնում այնտեղ երկու հազար տարի։ Երկու հազար տարի անց, Մատանին գտնում է գետի մոտակայքում ապրող Հոբբիթը՝ Դեագոլը։ Նրա ընկերը՝ Սմեագոլը անմիջապես ընկնում է մատանու ազդեցության տակ և խլում Մատանին Դեագոլից՝ խեղդամահ անելով նրան։ Նրան վտարում են։ Սմեագոլը թաքնվում է Մառախլապատ Լեռներում, որտեղ մատանին երկարացնում է նրա կյանքը և կերպարանափոպում նրան մի արարածի, որին կոչում էին Գոլլում: Վերջինս նույնպես կորցնում է Մատանին, որը գտնում է մի Հոբբիթ ՝ Բիլբո Բեգինսը։ Նույն ժամանակահատվածում Սաուրոնը հետ է բերում իր ֆիզիկական կեցվածքի որոշ մասը և թագավորությունը Մորդորում։ Գոլլումը սկսում է մատանու փնտրտուքները։ Սաուրոնը բռնում է Գոլլումին, տանջում նրան և կարողանում նրա բերանից դուրս քաշել երկու բառ՝ “Բեգգինս” և “Շայր”: Մատանին պետք էր Սաուրոնին ՝ իր ուժը լրիվ վերականգնելու համար և նա իր հզոր ծառաներին ՝ Նազգուլներին ուղարկում է այն գտնելու։
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Պահապանները : Հեքիաթ-վիպակ / Ջ.Ռ.Ռ. Թոլքիեն; Թարգմ. ռուս.՝ Է. Մակարյան; Խմբ.՝ Ջ. Ղազարյան; Վերջաբ.՝ Վ. Մուրավյով. - Երևան : Արևիկ, 1989. - 448 էջ : նկ. ; 21 սմ. ISBN 5-8077-0224-7 Մակարյան, Էմմա թարգմ. Ղազարյան, Ջ. Մ. խմբ. Մուրավյով, Վլադիմիր Բրոնիսլավովիչ վերջաբ.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
