Հերման Շտաուդինգեր

Հերման Շտաուդինգեր; գերմ.՝ Hermann Staudinger
Ծնվել է	մարտի 23, 1881; Վորմս, Grand Duchy of Hesse, Գերմանական միություն
Մահացել է	սեպտեմբերի 8, 1965 (84 տարեկանում); Ֆրայբուրգ իմ Բրայսգաու, Բադեն-Վյուրթեմբերգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Մասնագիտություն	քիմիկոս, ճարտարագետ և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Ֆրայբուրգի համալսարան, Կարլսրուեի տեխնոլոգիական ինստիտուտ և Ցյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկական քիմիա
Անդամակցություն	Լեոպոլդինա, Հայդելբերգի գիտությունների ակադեմիա և Բավարիական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Հալլե-Վիտենբերգի համալսարան և Ցյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն
Գիտական ղեկավար	Դանիել Վորլանդեր
Եղել է գիտական ղեկավար	Լեոպոլդ Ռուժիչկա
Պարգևներ	«Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար» շքանշանի հրամանատարական խաչ Ռուդոլֆ Դիզելի մեդալ Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ Emil-Fischer Medal? Fresenius Prize? և Մեծ Խաչ աստղով և ուսի ժապավենով
Ամուսին(ներ)	Մագդա Ստաուդինգեր
	Hermann Staudinger Վիքիպահեստում

Հերման Շտաուդինգեր (գերմ.՝ Hermann Staudinger, 1881-1965), գերմանացի քիմիկոս (ԳՖՀ), բարձր մոլեկուլային միացությունների քիմիայի հիմնադիրներից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է Հալլեի և Մյունխենի համալսարաններում, Դարմշտադի բարձրագույն տեխնոլոգիական դպրոցում։ Եղել է Կարլսրուեի բարձրագույն տեխնիկական դպրոցի (1908-1912 թթ.), Ցյուրիխի ֆեդերալ դպրոցի (1912-1926 թթ.) և Ֆրայբուրգի համալսարանի պրոֆեսոր (1926-1951 թթ.)։

1940 —1956 թվականներին՝ Բարձրամոլեկուլային միացությունների քիմիայի պետական ինստիտուտի տնօրեն։

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գիտական աշխատանքները հիմնականում վերաբերում են բարձրամոլեկուլային միացությունների քիմիային։ Սինթեզել է առաջին կետենը՝ երկֆենիլկետենը (1905 թ.), ուսումնասիրել իզոպրենի, բուտադիենի, ալիֆատիկ երկազոմիացությունների ստացման եղանակները։ Առաջարկել է (1919 թ.) եռֆենիլֆոսֆինիմինի առկայությամբ կարբոնիլ խմբի թթվածնի ատոմը իմին խմբով փոխարինելու մեթոդ (Շտաուդինգերի ռեակցիա)։ Ապացուցել է, որ պոլիմերները բաղկացած են մեծ մոլեկուլներից՝ մակրոմոլեկուլներից (տերմինն առաջարկել է Շտաուդինգերը), որոնց ատոմներն իրար միացած են կովալենտ կապերով։ Առաջ է քաշել մակրոմոլեկուլների շղթայական կառուցվածքի տեսությունը, որը հետագայում լրացրեց ճյուղավորված մակրոմոլեկուլներ և եռաչափ պոլիմերային ցանց հասկացություններով։ Բացահայտել է պոլիմերի մոլեկուլային զանգվածի և նրա լուծույթի մածուցիկության կապը, մշակել մոլեկուլային զանգվածի որոշման, այժմ տարածված, մածուցիկաչափական մեթոդը։

1953 թվականի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր է։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>
↑ Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Nobelprize.org
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a>
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1953/
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 577)։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13746676z_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Hermann-Staudinger_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-3] Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Brockhaus_Enzyklopädie]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-4] Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q23684016">[http://data.nobelprize.org/resource/laureate/216_Nobelprize.org]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a></div>-5] Nobelprize.org
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a>

[[http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1953/_http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1953/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-6] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1953/

[[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/_https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-7] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Հերման Շտաուդինգեր

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով

Հերման Շտաուդինգեր գերմ.՝ Hermann Staudinger

Ծնվել է	մարտի 23, 1881(1881-03-23)^[1]^[2]^[3]^[4] Վորմս, Grand Duchy of Hesse, Գերմանական միություն
Մահացել է	սեպտեմբերի 8, 1965(1965-09-08)^[5] (84 տարեկանում) Ֆրայբուրգ իմ Բրայսգաու, Բադեն-Վյուրթեմբերգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Մասնագիտություն	քիմիկոս, ճարտարագետ և համալսարանի պրոֆեսոր
Հաստատություն(ներ)	Ֆրայբուրգի համալսարան, Կարլսրուեի տեխնոլոգիական ինստիտուտ և Ցյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկական քիմիա
Անդամակցություն	Լեոպոլդինա, Հայդելբերգի գիտությունների ակադեմիա և Բավարիական գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Հալլե-Վիտենբերգի համալսարան և Ցյուրիխի տեխնիկական բարձրագույն դպրոց
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն^[1]
Գիտական ղեկավար	Դանիել Վորլանդեր
Եղել է գիտական ղեկավար	Լեոպոլդ Ռուժիչկա
Պարգևներ	«Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար» շքանշանի հրամանատարական խաչ Ռուդոլֆ Դիզելի մեդալ Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ^[6]^[7] Emil-Fischer Medal? Fresenius Prize? և Մեծ Խաչ աստղով և ուսի ժապավենով
Ամուսին(ներ)	Մագդա Ստաուդինգեր
Hermann Staudinger Վիքիպահեստում