Կոնստանտին Վորոբյով
Կոնստանտին Վորոբյով | |
---|---|
Ծնվել է | սեպտեմբերի 24, 1919[1][2] |
Ծննդավայր | Nizhny Reutets, Oboyansky Uyezd, Կուրսկի նահանգ, Խորհրդային Ռուսաստան |
Վախճանվել է | մարտի 2, 1975[1] (55 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Վիլնյուս, Լիտվական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
Գերեզման | Q31782070? |
Մասնագիտություն | գրող և վիպասան |
Լեզու | ռուսերեն |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ |
Ժանրեր | պատմվածք |
Պարգևներ | |
Konstantin Vorobyov Վիքիպահեստում |
Կոնստանտին Դմիտրիչևիչ Վորոբյով (ռուս.՝ Константин Дмитриевич Воробьёв, սեպտեմբերի 24, 1919[1][2], Nizhny Reutets, Oboyansky Uyezd, Կուրսկի նահանգ, Խորհրդային Ռուսաստան - մարտի 2, 1975[1], Վիլնյուս, Լիտվական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս խորհրդային գրող, «լեյտենանտական արձակի» վառ ներկայացուցիչ, Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից, լեյտենանտ, ռազմագերի (1941-1943), պարտիզանական խմբի հրամանատար (1943-1944), ՀՕՊ շտաբի պետ (Շյաուլյայ)։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կոնստանտին Վորոբյովը ծնվել է 1919 թվականի սեպտեմբերի 24-ին, Կուրսկի նահանգի Նիժնի Ռեուտեց գյուղում (այլ տվյալներով՝ Շելկովկայում)։
Տասնչորս տարեկանում սկսել է աշխատել գյուղի խանութում, որտեղ հացով են վճարել, որպեսզի ընտանիքը փրկի սովից։ Ավարտել է գյուղի դպրոցը, սովորել Միչուրինսկի գյուղատնտեսական տեխնիկումում։ Ավարտել է կինոմեխանիկների դասընթացները և վերադարձել հայրենի գյուղ։
1935 թվականին աշխատել է շրջանային թերթում որպես գրական աշխատակից։ Գրել է «На смерть Куйбышева» անտիստալինյան բանաստեղծությունը և, վախենալով մատնություններից, քրոջ մոտ մեկնել է Մոսկվա։ Մոսկվայում աշխատել է «Սվերդլովեց» թերթի խմբագրությունում։ Սովորել է երեկոյան դպրոցում։
1938 թվականի հոկտեմբերին զորակոչվել է Կարմիր բանակ։ Ծառայել է Բելառուսի ռազմական օկրուգում։ Համագործակցել է «Призыв» բանակային թերթի հետ։ 1939 թվականին բանակային թերթում հրատարակել է իր առաջին պատմվածքները՝ «Սև կիսել» (ռուս.՝ «Чёрный кисель»), «Ջրհորի կռունկի մոտ» (ռուս.՝ «У колодезного журавля»), 1940 թվականին՝ «Ժամացույց» (ռուս.՝ «Часы») պատմվածքը։ Ծառայության ավարտից հետո 1940 թվականի դեկտեմբերին աշխատել է որպես Կարմիր բանակի Ֆրունզեի անվան ակադեմիայի թերթի գրական աշխատակից, որտեղից ուղարկվել է սովորելու Մոսկվայի ՌԽՖՍՀ Գերագույն խորհրդի անվան կարմիրադրոշակակիր հետևակային ուսումնարանում[3]։
Լեյտենանտի կոչումով կռվել է Մոսկվայի մոտ։ Կլինի մոտ 1941 թվականի դեկտեմբերին կոնտուզիահար լեյտենանտ Վորոբյովը գերի է ընկել և գտնվել է Կլինի, Ռժևկի, Սմոլենսկի, Կաունասի, Սալասպիլսի, Շյաուլյայի ռազմագերիների ճամբարներում (1941-1943)։ Երկու անգամ փախել է գերությունից։ 1942 թվականի սեպտեմբերի 24-ի փախուստը հաջողությամբ է պսակվել, և Վորոբյովը այդ օրը համարել է իր երկրորդ ծնունդը։ 1943-1944 թվականներին նա եղել է նախկին ռազմագերիներից կազմված պարտիզանական խմբի հրամանատար՝ Լիտվայում գործող պարտիզանական ջոկատի կազմում (Շյաուլյայի մոտ)։
Կարմիր բանակի զորքերի կողմից Շյաուլյայի ազատագրումից հետո Վորոբյովը նշանակվել է այդ քաղաքում հակաօդային պաշտպանության շտաբի պետ[4]։ Լիտվան դարձել է Կոնստանտին Վորոբյովի երկրորդ հայրենիքը, բայց այստեղ էլ եղել են ՆԳԺԿ-ի ստուգումները և միայն 10 տարի անց արժանացել է «Հայրենական պատերազմի պարտիզանին» 1-ին աստիճանի մեդալի։
1943 թվականին ընդհատակում գտնվելու ժամանակ Վորոբյովը գրել է «Սա մենք ենք, Աստվա՛ծ» ինքնակենսագրական վիպակը գերության տարիների մասին։ 1946 թվականին ձեռագիրը առաջարկվել է «Новый мир» ամսագրին, սակայն այն չի հրապարակվել։ Գրողի անձնական արխիվում վիպակն ամբողջությամբ չի պահպանվել։ Միայն 1986 թվականին այն հայտնաբերվել է Լենինգրադի պետական մանկավարժական ինստիտուտի ասպիրանտուրա Ի. Վ. Սոկոլովայի կողմից ԽՍՀՄ գրականության և արվեստի կենտրոնական պետական արխիվում, որին այն ժամանակին հանձնվել էր «Новый мир» ամսագրի արխիվի հետ միասին։ Առաջին անգամ վիպակը տպագրվել է «Наш современник» ամսագրում 1986 թվականին։
1947 թվականին Վորոբյովը զորացրվել է, տեղափոխվել Վիլնյուս։ Փորձել է աշխատել տարբեր մասնագիտություններով․ եղել է բեռնակիր, վարորդ, կինոմեխանիկ, գրասենյակի աշխատող, ղեկավարել է արդյունաբերական ապրանքների խանութ։ 1952-1956 թվականներին աշխատել է «Խորհրդային Լիտվա» օրաթերթի խմբագրությունում[5], ղեկավարել է գրականության և արվեստի բաժինը։ 1950 թվականին Կոնստանտին Վորոբյովի «Մեկ շնչով» (ռուս.՝ «Одним дыханием») վիպակը Լիտվայի գրողների միության ռուսական բաժանմունքի կողմից երաշխավորել է տպագրության տեղական ալմանախում, սակայն հրապարակումը չի կայացել։ 1951 թվականին Վիլնյուսի ալմանախում հրապարակվել է Վորոբյովի «Լյոնկա» (ռուս.՝ «Лёнька») պատմվածքը։ 1956 թվականին Վիլնյուսում լույս է տեսել նրա «Ձնծաղիկ» (ռուս.՝ «Подснежник») պատմվածքների առաջին ժողովածուն, այնուհետև «Седой тополь» (1958), «Гуси-лебеди» (1960) վիպակների ու պատմվածքների ժողովածուները և այլն։
Տարիներ շարունակ Կոնստանտին Վորոբյովը նամակագրական կապ է ունեցել Վիկտոր Աստաֆևի հետ․ «Երիտասարդ գվարդիա» ամսագրում կարդալով «Ալեքսեյը, որդի Ալեքսեյի» (ռուս.՝ «Алексей, сын Алексея») վիպակը՝ Վիկտոր Պետրովիչը նամակ է ուղարկել հեղինակին խմբագրության միջոցով՝ ծրարի նշելով վրա. «Ուղարկել անձամբ Վորոբյով Կոնստանտինին և իմ ընկեր Նազիրին»[6]։
«Սպանվել են Մոսկվայի մոտ» (ռուս.՝ Убиты под Москвой) վեպը հայտնի խորհրդային քննադատ-ստալինիստ Նիկոլայ Լեսյուչևսկին ներկայացրել է որպես զրպարտչական ստեղծագործության օրինակ[7]։
Կոնստանտին Վորոբյովը մահացել է 1975 թվականի մարտի 2-ին ծանր հիվանդությունից հետո (ուղեղի քաղցկեղ) Վիլնյուսում։ Քսան տարի անց գրողի աճյունը վերահուղարկավորվել է նրա հայրենի Կուրսկում՝ Սպայական (Նիկիտինսկի) գերեզմանոցում։
Ստեղծագործություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրել է երեսունից ավելի պատմվածքներ, ակնարկներ և տասը վիպակ։ Պատերազմի դաժանության պատկերող ինքնակենսագրական վեպերը գրողին հաջողվել է հրատարակել մեծ ուշացումներով, հարկադրական կրճատումներով («Սա մենք ենք, Աստված» (ռուս.՝ («Это мы, Господи!»), չի ավարտվել, 1943, հրատարակվել է հետմահու 1986 թվականին, «Ճիչը», 1962)։ Պատերազմի փորձն արտացոլվել է նրա ամենահայտնի վիպակներից մեկում՝ «Սպանվել են Մոսկվայի մոտ» (ռուս.՝ «Убиты под Москвой»)։ Վիպակն առաջին անգամ հրատարակվել է Ալեքսանդր Տվարդովսկու կողմից «Новый мир» ամսագրում 1963 թվականին։
«Իմ ընկեր Մոմիչը» (ռուս.՝ «Мой друг Момич», 1965, հրատարակվել է հետմահու 1988 թվականին) վեպը արտացոլում է կոլեկտիվացման ողբերգությունը (նախկինում տպագրվել է նրա կրճատված տարբերակը, որը կոչվում է «Тетка Егориха»): Ուշացումով լույս են տեսել «Մեկ շնչով» (ռուս.՝ «Одним дыханием», գրվել է 1949 թվականին, տպագրվել է «Վերջին խուտորները» վերնագրով (1958 թվականին), «Երմակը» (ռուս.՝ «Ермак») և այլ ստեղծագործություններ ։
Ճանաչման են արժանացել նաև «Պատմություն իմ հասակակցի մասին» (ռուս․՝ «Сказание о моем ровеснике»), «Գենկա, եղբայր իմ» (ռուս․՝ «Генка, брат мой»), «Ահա եկավ հսկան» (ռուս․՝ «Вот пришёл великан»), «Սինել» (ռուս․՝ «Синель»), «Ալեհեր բարդի» (ռուս․՝ «Седой тополь»), «Почём в Ракитном радости» վեպերը։ 1964 թվականին «Վայզդաս» հրատարակչությունում լույս տեսած «Ահա եկավ հսկան...» գրքի ծանոթագրության մեջ Կոնստանտին Վորոբյովը կոչվել է «ռուսական Հեմինգուեյ», իսկ Դմիտրի Բիկովի գնահատմամբ՝ «Վորոբյովը ռուս գրողներից ամենաամերիկյանն էր, Հեմինգուեյի և Կապոտեի տարօրինակ համադրություն», նրան են պատկանում ռուսական հետպատերազմյան արձակի «ամենանուրբ և հզորագույն տեքստերը»[8]։
Վորոբյովի պատմվածքներն ու վեպերը հրապարակվել են Լիտվայի ռուսական մամուլում («Խորհրդային Լիտվա» թերթ, «Գրական Լիտվա» ամսագիր), ինչպես նաև Ռուսաստանի թերթերում և ամսագրերում («Պատմություն իմ հասակակցի մասին» վիպակը տպագրվել է «Молодая гвардия» ամսագրում 1963 թվականին, «Մեծ բրամ» (ռուս․՝ «Большой лещ») պատմվածքը՝ «Учительская газета»-ում 1966 թվականին, «В куцем челне» ստեղծագործությունը՝ «Զվեզդա» ամսագրում (№ 10) 1967 թվականին, «Ես լսում եմ քեզ» (ռուս․՝ «Я слышу тебя») կինովիպակը՝ «Նևա» ամսագրում 1964 թվականին և այլն)։ «...Եվ քո ամբողջ ցեղին» (ռուս․՝ «…И всему роду твоему») վիպակը մնացել է անավարտ։
Պատմություններն ու վիպակների հատվածներ թարգմանվել են բուլղարերեն, լատիշերեն, գերմաներեն, լեհերեն։ Լիտվերեն են թարգմանվել «Նաստյա» (թարգմանությունը հրապարակվել է «Literatūra ir menas» շաբաթաթերթում, 1968), հատված «Սա մենք ենք, Աստված» վիպակից («Tiesa» օրաթերթ, 1988), լույս են տեսել լիտվերեն թարգմանությունների ժողովածուներ։
Վորոբյովի մասին
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կոնստանտին Վորոբյովը ուժեղ է այնտեղ, որտեղ նա գրում է՝ լիարժեք ազատություն տալով իրեն և իր երեւակայությանը, իսկ լեզվին՝ լիարժեք շնչառություն, ինչպես քամին, որը տոգորված է իր հայրենի Կուրսկի հողի, ռուսական դաշտերի և այգիների բույրերով։
Բնօրինակ տեքստ (ռուս.)Константин Воробьёв силён там, где он пишет, давая себе и своему воображению полный простор, а языку — полное дыхание, как на ветру, напоенному запахами родной ему курской земли, русских полей и садов[9].
Նա երկար ու դժվարությամբ գնում էր դեպի գրականություն, նրա ձեռագրերը քննադատում էին մոսկովյան գրախոսները... քննադատում էին անողոք, ոչնչացնելով... «դրական կերպարի խեղաթյուրման», «պացիֆիզմի», «դեգրադացիայի» համար... Հատկապես քննադատվեց «խրամատային ճշմարտության», պատերազմի «նատուրալիստական» պատկերի և «խորհրդային զինվորի կերպարի» խեղաթյուրման համար…
Բնօրինակ տեքստ (ռուս.)Он долго и трудно шёл в литературу, его рукописи громили московские рецензенты… громили беспощадно, изничтожающе… за «искажение положительного образа», за «пацифизм», за «дегероизацию»… В особенности досталось за «окопную правду», за «натуралистическое» изображение войны и за искажение «образа советского воина»…
Վորոբյովը երկու անկեղծ վիպակներ է գրել մերձմոսկովյան մարտերի մասին՝ «Ճիչ» և «Սպանվել են Մոսկվայի մոտ։ Նրանց մեջ, պատահականությունների և ցանկացած կռվի խառնաշփոթի ողջ կուտակման պայմաններում, կգտնենք և 41-ի մեր լիակատար շփոթվածությունը, և այդ գերմանական թեթևությունը, ինչպես մինչև արմունկները ոլորված թևքերով, հոյակապ ինքնաձիգներով կոտորում էին կարմիրբանակայիններին, և անպատրաստ հրամանատարների բթությունը, և այն քաղաքական գործիչների փոքրոգությունը, ովքեր շտապում էին հանել տարբերանշանը և պատռել իրենց փաստաթուղթը, և մեր թիկունքում սնուցած արգելափակիչ ջոկատների դարաններն արդեն այն ժամանակ, որոնք կոտորում էին նահանջող յուրայիններին, և այլն, և դեռ ամեն ինչ չէ, որ տեղավորվել է այստեղ, և այդ մասին էլ ամբողջ սերունդները չեն իմանա ճշմարտությունը։ «Սպանվել են Մոսկվայի մոտ» վիպակը անհաջողություն է ունեցել մի քանի ամսագրերում և տպագրվել է «Новый мир» ամսագրում 63 թվականի սկզբին՝ Տվարդովսկու անձնական որոշմամբ։ Եվ արդեն 20 տարի թաքնվող ճշմարտության խտությունն առաջացրեց խորհրդային պետական քննադատության կատաղի գրոհը, ինչպես մեզ մոտ կարողանում էին ոչնչացնելիս։ Վորոբյովի անունը ատնատակ տրվեց առաջիկա 12 տարվա համար՝ մինչև նրա մահը։ Նա այդ տարիներին ապրել է «մեջքին խրված երկրորդ դանակով», անելանելիության դրության մեջ։
Բնօրինակ տեքստ (ռուս.)Воробьёв написал две прямодушные повести о подмосковных боях — «Крик» и «Убиты под Москвой». В них мы найдём, при всём скоплении случайностей и неразберихи любого боя, и нашу полную растерянность 41-го года; и эту немецкую лёгкость, как, при лихо закатанных по локоть рукавах, секли превосходными автоматами от живота по красноармейцам; и тупость неподготовленных командиров; и малодушие тех политруков, кто спешил свинтить шпалы с петлиц и порвать свой документ; и засады за нашей спиной откормленных заградотрядчиков — уже тогда, бить по своим отступающим; и ещё, ещё не всё поместилось тут — и об этом тоже целые поколения не узнают правды?? — Повесть «Убиты под Москвой» безуспешно прошла несколько журналов и была напечатана в начале 63-го в «Новом мире» личным решением Твардовского. И концентрация такой уже 20 лет скрываемой правды вызвала бешеную атаку советской казённой критики — как у нас умели, на уничтожение. Имя Воробьёва было затоптано — ещё вперёд на 12 лет, уже до его смерти. Он жил эти годы со «вторым ножом в спине», в состоянии безысходности.
Հիշատակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Վիլնյուսի տանը, որտեղ իր կյանքի վերջին 15 տարիների ընթացքում ապրել է գրողը, տեղադրվել է հուշատախտակ (Վյարկյու փողոց, 1)։
- 1995 թվականին Վորոբյովին հետմահու շնորհվել է Սերգեյ Ռադոնեժսկու անվան մրցանակ։
- 2001 թվականին Վորոբյովին հետմահու շնորհվել է Ալեքսանդր Սոլժենիցինի մրցանակ՝ հետևյալ ձևակերպմամբ․ «...որի ստեղծագործությունները ծանրակշիռ ճշմարտությամբ ցույց են տվել Հայրենական մեծ պատերազմի ողբերգական սկիզբը, դրա ընթացքը, դրա հետևանքները ռուսական գյուղի համար և անտեսված վետերանների ուշ դառնությունը»։ Ալեքսանդր Իսաևիչ Սոլժենիցինը Վորոբյովին անվանել է «բառի ամենանանավոր նկարիչներից մեկը XX դարի երկրորդ կեսին»։
- Լիտվայում բացվել է գրող Կոնստանտին Վորոբյովի անվան բարեգործական հիմնադրամ[10]։
- Կուրսկի մարզում
- 2009 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Կուրսկում՝ Կուրսկի պետական ֆիլհարմոնիայի մոտ գտնվող պուրակում, բացվել է Կոնստանտին Վորոբյովի հուշարձանը[11]։
- Կոնստանտին Վորոբյովի անունն է կրում Կուրսկ քաղաքի № 35 միջնակարգ դպրոցը, որտեղ գործում է նաև գրողի թանգարանը։
- Կոնստանտին Վորոբյովի անունը կրում է գրադարան Կուրսկում, որը տեղակայված է Հոկտեմբերի 50-ամյակի անվան փողոց, 15 «ա» հասցեում։
- Գրողի պատվին կոչվել է Կուրսկ քաղաքի հյուսիսարևմտյան միկրոշրջանի փողոցներից մեկը։
- Գրողի հայրենի Նիժնի Ռեուտեց գյուղում՝ նրա ծնողների տանը, բացվել է գրողի թանգարանը։
- Կուրսկի մարզային երկրագիտական թանգարանում գործում է Կոնստանտին Վորոբյովի կյանքին և ստեղծագործությանը նվիրված մշտական ցուցադրություն։
- Ամեն տարի անցկացվում է Կ. Վորոբյովի անվան ստեղծագործական մրցույթ ռազմահայրենասիրական թեմայով լավագույն լրագրողական ստեղծագործությունների համար։
- Կուրսկում գրողի 90-ամյակի առթիվ «Սլավյանկա» հրատարակչությունում լույս է տեսել Կոնստանտին Վորոբյովի ստեղծագործությունների հինգհատորյա ժողովածուն։
- Կոնստանտին Վորոբյովի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ կարգադրություն է ստորագրվել Կուրսկի մարզի վարչակազմում՝ «ռուս ականավոր գրող, Կուրսկի մարզի բնակիչ Կոնստանտին Դմիտրիևիչ Վորոբյովի ծննդյան 100-ամյակի տոնակատարության մասին»։ Տոնակատարությունները տեղի են ունեցել 2019 թվականին[12]։
- 2019 թվականի սեպտեմբերի 24-ին Կոնստանտին Վորոբյովի 100-ամյակին նվիրված միջոցառումների ծրագրի շրջանակներում գրողի անունը կրող թիվ 12 գրադարանում տեղի է ունեցել գրողի հիշատակի սրահի հանդիսավոր բացումը, որտեղ ներկայացված են Կոնստանտին Վորոբյովի կյանքի և ստեղծագործության մասին նյութեր, նրա ձեռագրերի, փաստաթղթերի, նամակների պատճենները, ինչպես նաև լուսանկարներ գրողի ընտանեկան արխիվից[13]։
- Ռուսաստանի Կուրսկի մարզի Մեդվենսկի շրջանի Ներքին Ռեուտեց գյուղում 2019 թվականի սեպտեմբերի 24-ին խնձորի այգի է հիմնադրվել։ Հարյուր խնձորենիները տնկվել են Կոնստանտին Դմիտրիևիչ Վորոբյովի ծննդյան 100-ամյակի պատվին, որը եղել է գյուղի բնակիչ։ Գյուղի բնակիչների հետ տնկիները տնկել է գրողի դուստրը՝ Նատալյա Կոնստանտինովնան, որն ապրում է Մոսկվայում[14][15]։
- Հայտնի համերկրացու ծննդյան 100-ամյակի առթիվ Մեդվենսկի շրջանի վարչակազմը սահմանել է հուշամեդալ։ Պարգևատրվածների թվում են գրողի դուստրը՝ Նատալյա Կոնստանտինովնան, քանդակագործ Վլադիմիր Բարտենևը, ուսուցիչներ, թանգարանային և գրադարանային աշխատողներ, գրողներ, լրագրողներ[16]։
Հիմնական ստեղծագործություններ (վիպակներ)
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1943 – Սա մենք ենք, Աստվա՛ծ (ռուս.՝ Это мы, Господи!.., հրատ.՝ 1986)
- 1948 – Մի շնչով (ռուս.՝ Одним дыханием, հրատ.՝ 1958)
- 1961 – Սպանվել են Մոսկվայի մոտ (ռուս.՝ Убиты под Москвой, հրատ.՝ 1963)
- 1962 – Ճիչ (ռուս.՝ Крик)
- 1963 – Պատմություն իմ հասակակցի մասին (ռուս.՝ Сказание о моём ровеснике)
- 1964 – Почём в Ракитном радости
- 1965 – Իմ ընկեր Մոմիչը (ռուս.՝ Друг мой Момич, հրատ.՝ 1988)
- 1967 – Մորաքույր Եգորիխա (ռուս.՝ Тётка Егориха, «Իմ ընկեր Մոմիչը» վիպակի հատված, հրատ.՝ 1967)
- 1969 – Գենկա, եղբայր իմ (ռուս.՝ Генка, брат мой…)
- 1971 – Ահա եկավ հսկան (ռուս.՝ Вот пришёл великан…)
- 1974 – ...Եվ քո ամբողջ ցեղին (ռուս.՝ …И всему роду твоему, անավարտ, հրատ.՝ 1975)
Մատենագիտություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Подснежник: Рассказы. — Вильнюс: Гослитиздат, 1956. — 200 с.
- Седой тополь: Повести и рассказы. — Вильнюс: Гослитиздат, 1958. — 342 с.
- Гуси-лебеди: Рассказы. — М.: Молодая гвардия, 1960. — 158 с.
- Одним дыханием: Повесть. [Худож. Н. Поливанов] — М.: Советская Россия, 1961. — 207 с.: ил.
- Не уходи совсем: Повесть. — Вильнюс: Гослитиздат, 1963. — 174 с.: ил.
- У кого поселяются аисты: Повести и рассказы. — М.: Советская Россия, 1964. — 382 с.: ил.
- Седой тополь: Повести и рассказы. — М.: Советская Россия, 1965. — 69 с.: ил. — (Короткие повести и рассказы).
- Дорога в отчий дом: Рассказы. — М.: Московский рабочий, 1966. — 160 с.: ил.
- Повести. Рассказы. — М.: Советская Россия, 1967. — 358 с.
- Тётка Егориха: Повесть и рассказы. — Вильнюс: Vaga, 1967, 288 с. — 30 000 экз.
- Цена радости: Повести и рассказы / [Ил.: Р. Жукас]. — Вильнюс: Vaga, 1969. — 424 с.: ил.
- Вот пришёл великан…: Повесть. — Вильнюс: Вайздас, 1971. — 290 с. — 30 000 экз.
- Сказание о моем ровеснике: Повести и рассказы / [Предисл. В. Сурганова]. — М.: Советская Россия, 1973. — 368 с.
- Крик: Повести / [Вступит. статья Ю. Томашевского]. — Вильнюс: Vaga, 1976. — 464 с. (включены: «Сказание о моем ровеснике», «Тётка Егориха», «Убиты под Москвой», «Крик», «Генка, брат мой», «Почём в Ракитном радости»)
- Вот пришёл великан…: Повести / [Худож. Л. Ажаева]. М.: Современник, 1976. — 224 с.: ил.
- И всему роду твоему: Рассказы и повесть / [Предисл. Е. Носова]. — Вильнюс: Vaga, 1978. — 336 с.
- Повести и рассказы: (Избранное) / [Послесл. В. Енишерлова]; Худож. Н. Лавецкий. — М.: Советская Россия, 1980. — 508 с.: ил. (В пер.) — — 100 000 экз.
- Убиты под Москвой; Крик: Повести. — М.: Художественная литература, 1980. — 96 с. — (Роман-газета. — № 9 (895)).
- Вот пришёл великан: Повести. [Предисл. Е. Носова]. — Переизд. — Воронеж: Центрально-Чернозёмное книжное издательство, 1984. — 592 с.: ил. — (В пер.)
- Крик. — М.: Современник, 1984. — 48 с. — 1 200 000 экз.
- Повести. — М.: Советская Россия, 1985. — 100 000 экз.
- Убиты под Москвой. — М., 1986.
- Вот пришёл великан…: Повести / [Послесл. Ю. Томашевского; Худож. В. Медведев]. — М.: Известия, 1987. — 602 с.: ил. — 260 000 экз.
— (Библиотека «Дружбы народов»).
- Убиты под Москвой. Это мы, господи!.. — М.: Художественная литература, 1987.
- Убиты под Москвой: повести / [Вступ. ст. Е. И. Носова; примеч. В. Воробьёвой]. — Воронеж: Центрально-Чернозёмное книжное издательство, 1988. — 384 с.
- Повести. — М.: Книжная палата, 1988. — 320 с. (В пер.) — 50 000 экз.
— ISBN 5-7000-0005-9. — (Попул. б-ка).
- Друг мой Момич: Повести / [Худож. Б. Косульников]. — М.: Современник, 1988. — 636 с.: ил. (В пер.) — 200 000 экз.
— ISBN 5-270-00092-X.
- Заметы сердца: (Из арх. писателя) / [Сост. и послесл. В. В. Воробьёвой; Предисл. В. Смирнова]. — М.: Современник, 1989. — 238 с.
- Убиты под Москвой: Повести. — М.: Правда, 1989. — 464 с. — 400 000 экз.
— (Библиотека журнала «Знамя»).
- Убиты под Москвой. Крик. Это мы, господи!..: Повести / [Вступ. ст. В. Курбатова; Худож. А. Тамбовкин]. — М.: Детская литература, 1990. — 224 с.: ил. — (Воен. б-ка школьника. ВБШ).
- Это мы, господи!…: Повести. [Послесл. Ю. Томашевского]. — Ижевск: Удмуртия, 1990. — 448 с.
- Собрание сочинений в трёх томах. — М.: Современник, 1991—1993.
- Убиты под Москвой: Повести и рассказы / [Иллюстрации Ю. Реброва]. — М.: Художественная литература, 1994. — 380 с.; ил. (В пер.) — ISBN 5-280-03068-6.
- Рассказы. [Худож. Б. Агеев, М. Лукашевич]. — Курск: Крона, 1997. — 320 с.: ил. — (Курская книга)
- Убиты под Москвой: Повести и рассказы / [Рис. А. Тамбовкина] — М.: Детская литература, 2000. — 286 с.: ил. — (Школьная библиотека).
- Повести и рассказы. — М.: Звонница-МГ, 2003. — 5000 экз. — (Библиотека мировой новеллы).
- Вот пришел великан: Повести и рассказы. — Курск: Мечта, 2005. — 380 с.: портр., фот. (в пер.) — ISBN 5-98916-001-1.
- Убиты под Москвой: Повести, рассказы — М.: Вече, 2005. — (Победа).
- Это мы, Господи!..: Повести. — М.: Азбука, 2005. — (Классика).
- Убиты под Москвой. Повести. — М.: Терра, 2005. — (Великая Отечественная).
- Это мы, Господи!.. — М.: Русский мир, 2005. — 5000 экз. — (Литературная премия Александра Солженицына).
- Убиты по Москвой: Повести и рассказы / Худож. А. Тамбовкин. — М.: Детская литература, 2008. — 286 с.: ил., портр. (В пер.) — ISBN 978-5-08-004360-4. — (Школьная библиотека).
- Убиты под Москвой. Повести. — М.: Вече, 2010. — (Победители).
- Вот пришёл великан. — М.: Эксмо, 2010.
- Убиты под Москвой. — М.: АСТ, 2011. — 90 с. — (Библиотека школьника).
- Убиты под Москвой. Повести. — М.: Амфора, 2015.
- Убиты под Москвой. Повести. — М.: Детская литература, 2015. — 5000 экз. — (Школьная библиотека).
- Убиты под Москвой. Это мы, Господи!.. Крик. — М.: Клуб семейного досуга, 2015. — (В огне Великой войны).
- Убиты под Москвой: Повести и рассказы. — [Художник А. Тамбовкин]. Cоставление и вступительная статья В. Чалмаева. — М.: Детская литература, 2019. — 284 с.: ил., портр. — 3000 экз. — ISBN 978-5-08-006312-1. — (Школьная библиотека).
- Собрание сочинений в 3 томах. — М.: Современник, 1991. ISBN 5-270-01215-4. (комплект из 3 книг)
- Т. 1: Повести. — 1991. — 479 с.; В пер. — ISBN 5-270-01211-1.
- Т. 2: Повести, рассказы, из архива писателя. — 1991. — 480 с.; В пер. — ISBN 5-270-01212-X.
- Т. 3: Рассказы, из архива писателя, письма, приложение. — 1993. — 495 с.; В пер. — ISBN 5-270-01213-8.
- Собрание сочинений в 5 томах. — Курск: Славянка, 2008.
- Т. 1: Сказание о моём ровеснике; Рассказы; Слово о К. Д. Воробьёве — 2008. — 399 с., ил., портр.; ISBN 978-5-7277-0519-3.
- Т. 2: Рассказы; Повести; — 2008. — 447 с., ил., портр.; В пер. — ISBN 978-5-7277-0470-7.
- Т. 3: Повести; Рассказы; Слово о К. Д. Воробьëве; Признание после смерти — 2008. — 415 с., ил., портр.; В пер. — ISBN 978-5-7277-0474-5.
- Т. 4: Повести; Рассказы; Очерки. Рецензии. Воспоминания; Стихотворения писателя. — 2008. — 479 с.; ил., портр.; В пер. — ISBN 978-5-7277-0480-6.
- Т. 5: Повести; Дневники; Записные книжки. — 2008. — 415 с., ил., портр.; В пер. — ISBN 978-5-7277.
- Избранное. — М.: Книжный клуб 36.6, 2019. — 638 с.: портр.; В пер. — 2000 экз. ISBN 978-5-98697-376-0.
- Konstantin Vorobjov Labute [Текст]: Roman; Prel. z rus. orig. Helena Rochová; Il. Zdeněk Brdlík. — Bratislava: Slovenské vyd-vo krásnej literatúry, 1962. — 125 с.: ил. (Edicía «Prameń» / Red. Júlia Májeková a Soňa Čechová; Zv. 61) [Загл. оригинала: Гуси-лебеди]
- Konstantinas Vorobjovas Žuvę prie Maskvos. Apysakos. Vilnius, 1964.
- Konstanty Worobiow Cena radości [Текст]. Polegli pod Moskwa; Przeł. Jerzy Brzęczkowski. — Warszawa: Panstw. inst. wydawniczy, 1965. — 182 с.
- Konstantin Vorobjov Výkřik [Текст]; Z ruského přel. Olga Ptáčková-Macháčková, verše přel. Miloslav Uličný; Il. Milada Mikulová. — Praha: Naše vojsko, 1968. — 295 с.: ил. (Knihovna vojáka; Sv. 287)
- Konstantinas Vorobjovas Džiaugsmo kaina. Apysakos. Vertė Juozas Galvydis, Feliksas Vaitiekunas. Vilnius: Vaga, 1971.
- Konstantin Vorobiov Strigătul: Microromane; Sel., versiune românească şi note de Laurenţiu Checicheş; Postf. de Alexandru Calmâcu. — Bucureşti: Univers, 1991. — 270 с. ISBN 973-34-0211-7
Էկրանավորումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1984 – «Անմահության քննություն» (ռուս.՝ «Экзамен на бессмертие», ռեժիսոր՝ Ալեքսեյ Սալտիկով, «Ճիչ» և «Սպանվել են Մոսկվայի մոտ» վիպակների հիման վրա)
- 1990 – «Սա մենք ենք, Աստվա՛ծ» (ռուս.՝ «Это мы, Господи!», ռեժիսոր՝ Ալեքսանդր Իտիգիլով, «Սպանվել են Մոսկվայի մոտ» վիպակի հիման վրա)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги (ռուս.) / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 425—427. — ISBN 5-94848-245-6
- ↑ 2,0 2,1 ПроДетЛит (ռուս.) — 2019.
- ↑ «Курсанты-выпускники МКПУ им. ВС РСФСР 1941 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
- ↑ «ВОРОБЬЕВ, КОНСТАНТИН ДМИТРИЕВИЧ | Энциклопедия Кругосвет» (ռուսերեն). www.krugosvet.ru. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 24-ին.
- ↑ Dagytė E., Straukaitė D. Tarybų Lietuvos rašytojai. Biografinis žodynas / Red. V. Beržinis. — Vilnius: Vaga, 1975. — С. 183.(լիտվ.)
- ↑ Ростовцева Ю. А. Виктор Астафьев. — М.: Молодая гвардия, 2014. — (ЖЗЛ). — 416 с.: ил. — С. 346.
- ↑ Мой XX век: счастье быть самим собой
- ↑ Быков Д. Л. Живой: В 2008 году на одном из сетевых форумов кипела дискуссия о повести Константина Воробьёва «Убиты под Москвой» // Известия. — 2009. — 24 сентября.
- ↑ Константин Дмитриевич Воробьёв // Курская областная научная библиотека имени Н. Н. Асеева.
- ↑ «Литературная Россия: «Внутри схватки»». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
- ↑ В Курске состоялось открытие памятника Воробьёву
- ↑ «Администрация Курской области: К 100-летию со дня рождения Константина Воробьёва». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
- ↑ «Сегодня куряне вспоминают писателя Константина Воробьёва». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
- ↑ Потомкам — в честь 100-летия Константина Воробьёва(չաշխատող հղում)
- ↑ «Тропа к Константину Воробьёву». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 20-ին.
- ↑ «Курская правда»: Сад как памятник Արխիվացված 2020-09-30 Wayback Machine
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Казак В. Лексикон русской литературы XX века = Lexikon der russischen Literatur ab 1917 / [пер. с нем.]. — М. : РИК «Культура», 1996. — XVIII, 491, [1] с. — 5000 экз. — ISBN 5-8334-0019-8.
- Dagytė, Emilija; Starukaitė, Danutė. Vorobjovas Konstantinas // Tarybų Lietuvos rašytojai. Biografinis žodynas. — Vilnius: Vaga, 1975. — С. 28. — 190 с. — 30 000 экз.
- Кризская Т. В. Лексика художественной прозы К. Д. Воробьёва: словник. — Курск: Кафедра русского яз.: Курский гос. ун-т, 2006. — (Лаб. информ.-метод. обеспечения КГУ). — 220 с.
- Кризская Т. В. Язык художественной прозы К. Д. Воробьёва: монография. — Российский гос. социальный ун-т, Курский ин-т социального образования (фил.) РГСУ. — Курск: Мечта: Курский ин-т социального образования (фил.) РГСУ, 2009. — 140 с.: табл. — ISBN 978-5-98916-038-9.
- Кузин Н. Г. Чистая совесть художника: Константин Воробьёв // Кузин Н. Г. Спутники извечные мои… Избранные заметки о русских писателях. Проза. Стихи. — Екатеринбург: Банк культурной информации, 2008. — С. 110—114.
- Джичоева Е. Г. Серебряная дорога: [Страницы жизни и творчества К. Воробьёва] — Ростов-на-Дону: Ковчег, 2008. — 204 с.: ил., портр. — ISBN 978-5-902477-26-3.
- Славянский дом: Толока: [Текст (сборник)] / Издатель: Изд. дом «Славянка». — Курск: Славянка, 2001.; 2004, № 49: [85 лет Константину Воробьёву]. — 2004. — 48 с.: ил.
- Воевал до последней строки…: (Метод. рекомендации и реф. материалы в помощь дет. и шк. б-кам): К 80-летию со дня рождения писателя К. Д. Воробьёва. — Курск: Изд-во Кур. гос. с.-х. акад., 1999. — (Лит. краеведение / Ком. по культуре Правительства Кур. обл. и др.)
- Тарасенко Н. Е. Тема памяти в прозе К. Д. Воробьева: автореферат дис. … кандидата филологических наук: [Место защиты: Орлов. гос. ун-т]. — Орёл, 2007. — 24 с.
- Быков Д. Л. Константин Воробьёв // Портретная галерея // Дилетант. — 2018. — № 7. Архивировано из первоисточника 14 Ապրիլի 2021.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Видео Песня «Москвичи» из к/ф «Экзамен на бессмертие» (1983 г.), снятого по повести «Убиты под Москвой»
- Биография Константина Воробьёва
- Открытие памятника Константину Воробьёву(չաշխատող հղում)
- Дмитрий Быков «Живой Константин Воробьёв». Советская литература
- Дмитрий Львович Быков. Советская литература. Краткий курс
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոնստանտին Վորոբյով» հոդվածին։ |
|
- Սեպտեմբերի 24 ծնունդներ
- 1919 ծնունդներ
- Մարտի 2 մահեր
- 1975 մահեր
- Վիլնյուս քաղաքում մահացածներ
- «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալակիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Գրողներ այբբենական կարգով
- 20-րդ դարի ռուս գրողներ
- Լիտվացի գրողներ
- Խորհրդային գրողներ
- Հայրենական մեծ պատերազմի պարտիզաններ
- Ռուս գրողներ