Խոսե Ռիսալ

Խոսե Ռիսալ ի Ալոնսո; José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda
Ծնվել է	հունիսի 19, 1861[…]
Ծննդավայր	Կալամբա, Captaincy General of the Philippines, Իսպանական կայսրություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 30, 1896 (35 տարեկան)
Մահվան վայր	Մանիլա, Captaincy General of the Philippines, Իսպանական կայսրություն
Քաղաքացիություն	Captaincy General of the Philippines
Ազգություն	Տագալներ
Կրոն	լատինական եկեղեցի
Կրթություն	Ատենեո դե Մանիլա համալսարան, Սանտո Թոմասի համալսարան, Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան, Հայդելբերգի համալսարան և University of Santo Tomas Faculty of Medicine and Surgery?
Երկեր	Noli Me Tángere?, El filibusterismo? և Mi último adiós?
Մասնագիտություն	ակնաբույժ
Ամուսին	Ջոզեֆին Բրակեն
Ծնողներ	հայր՝ Francisco Mercado?, մայր՝ Teodora Alonso?
Անդամություն	Q5884395? և Մասոնականություն
	Ստորագրություն;
	José Rizal Վիքիպահեստում

Խոսե Ռիսալ ի Ալոնսո (իսպ.՝ José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda, հունիսի 19, 1861(1861-06-19)^[1]^[2]^[3]^[…], Կալամբա, Captaincy General of the Philippines, Իսպանական կայսրություն^[4]^[2] - դեկտեմբերի 30, 1896(1896-12-30)^[2]^[3]^[5], Մանիլա, Captaincy General of the Philippines, Իսպանական կայսրություն^[2]), ֆիլիպինցի լուսավորիչ, Ֆիլիպինների ազգային հերոս։

Կենսագրություն

Սովորել է Մանիլայի համալսարանում, Իսպանիայում և Գերմանիայում։ Հայտնի էր իբրև բժիշկ, կենդանաբան, ազգագրագետ, լեզվաբան, պատմաբան, գրող, քանդակագործ, գեղանկարիչ։ Գաղութատիրությունը և կղերականությանը մերկացնող Ռիսալի «Չդիպչես ինձ» (1887), «Ծովահեններ» (1891) վեպերը և քաղաքական պամֆլետները մեծ դեր են խաղացել ֆիլիպինյան մտավորականության ազատամտության և ազգային ինքնագիտակցության արթնացման գործում։

1892 թվականին հիմնել է երկրի առաջին քաղաքական կազմակերպությունը՝ ֆիլիպինյան լիգան։ Ռիսլան պայքարել է ռասիզմի և խավարամտության դեմ, պահանջել դեմոկրատական վերափոխումներ՝ խաղաղ ճանապարհով։ Երբ սկսվել է ազատագրական ապստամբությունը, իսպանական իշխանությունները Ռիսալին մեղադրելով խռովություն հրահրելու մեջ՝ մահապատժի են ենթարկել։

Երկեր

Избранное, М․, 1961 (ռուս.)

Գրականություն

Губер А․ и Рыковская О․, Хосе Рисаль, М․, 1937
Раlina R․, Biografia de Rizal, Manila, 1949

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Diccionario biográfico español (իսպ.) — Real Academia de la Historia, 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Левинсон Г. И. Рисаль Хосе // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1975. — Т. 22 : Ремень — Сафи. — С. 128.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
↑ National Archives of the Philippines — 2007.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խոսե Ռիսալ» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

[_6f9e767aff225737-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_6bb99ef042534b81-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Diccionario biográfico español (իսպ.) — Real Academia de la Historia, 2011.

[_2bfc9fbc77fa49ea-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_056ebe4d4d5ff72d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Левинсон Г. И. Рисаль Хосе // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1975. — Т. 22 : Ремень — Сафи. — С. 128.

[_69e3a5b442f52c24-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.

[_e2cda623b92268a8-6] National Archives of the Philippines — 2007.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]