Ժորժ Պապազով

Ժորժ Պապազով
Ծնվել է	փետրվարի 2, 1894[…]
Ծննդավայր	Յամբոլ, Բուլղարիայի իշխանություն
Վախճանվել է	ապրիլի 23, 1972 (78 տարեկան)
Մահվան վայր	Վանս
Քաղաքացիություն	Բուլղարիա
Մասնագիտություն	նկարիչ, գրող և վիզուալ արտիստ
	George Papazov Վիքիպահեստում

Ժորժ Պապազով (Գեորգի Պանայոտով Պապազով, փետրվարի 2, 1894(1894-02-02)^[1]^[2]^[3]^[…], Յամբոլ, Բուլղարիայի իշխանություն - ապրիլի 23, 1972(1972-04-23)^[1]^[4], Վանս), բուլղարացի և ֆրանսիացի սյուրռեալիստ նկարիչ, գրող, որն իր կյանքի մեծ մասն ապրել է Ֆրանսիայում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գեորգի (Ժորժ) Պապազովը ծնվել է 1894 թվականի փետրվարի 2-ին Յամբոլ քաղաքում։ 1918 թվականին ավարտել է Պրահայի լանդշաֆտային ճարտարապետության ֆակուլտետը։ Նույն 1918 թվականին, ճանապարհորդելով Եվրոպայով, Մյունխենում մասնակցել է ավանգարդ նկարիչ Հանս Հոֆմանի սեմինարին։ Առաջին անգամ աշխատանքները ցուցադրել Է 1919 թվականին Սոֆիայում կայացած ցուցահանդեսում։

1921 թվականին հաստատվել է Բեռլինում, որտեղ ծանոթացել է ավստրիացի էքսպրեսիոնիստ Օսկար Կոկոշկայի հետ և որտեղ առաջին անգամ տեսել է Կլեեի և ռուս կոնստրուկտիվիստների աշխատանքները։ 1924-ին Պապազովը գալիս է Փարիզ, մտերմանում իր հայրենակից Պասկինի հետ^[5],ինչպես նաև ֆրանսիական նոր նկարչության այնպիսի նշանակալի կերպարների հետ, ինչպիսին Դերենն է^[6] և Վլամինկը։ Կարճ ժամանակում Պապազովը դարձավ գրեթե առանցքային դեմք։ Մոնպառնասում արդեն 1925 թվականին նա ցուցադրեց իր աշխատանքները Անկախների սալոնում։

1920-ականների երկրորդ կեսին նրա կիսաբստրակտ, ֆանտաստիկ աշխատանքները (որոնք ոճաբանորեն մոտ էին և Միրոյին, և Մաքս Էռնստին) իրենց ցուցահանդեսներում ցանկացել են տեսնել սյուրռեալիստներ, սակայն նա մերժել է խմբին պաշտոնապես միանալու առաջարկը՝ նրանց տեսնելով որպես «կարծրացած աղանդավորներ»^[7]։ Սյուրռեալիստներից նրան մոտիկից ծանոթ էր Ռոբեր Դեսնոսին, իսկ Մարսել Դյուշանը Պապազովի աշխատանքները ցուցադրում էր Նյու Յորքի գեղարվեստական շրջանակներում։

1930 թվականին նա տեղափոխվում է «Rue des Plantes»՝ դառնալով Ալեքսանդր Քոլդերի և Մաքս Էռնստի հարևանը։ Կատարել է (1933-1934) շրջագայություն Եվրոպայում՝ ցույց տալով իր աշխատանքները Հարավսլավիայում, Իտալիայում, Շվեդիայում, Չեխոսլովակիայում։

1934 թվականին Պապազովը տուն վերադարձավ, նկարիչը նույնիսկ պլանավորում էր մշտապես մնալ այստեղ։ Նա մոտ երկու տարի մնաց Բուլղարիայում և այս ընթացքում՝ 1934-ի մայիսին, «Կոոպ» պատկերասրահում բացեց իր ցուցահանդեսը։ Այնուհետ՝ 1935-ի հոկտեմբերին, ևս մեկը բացեց՝ այն ուղեկցելով վեց դասախոսություններով։ 1935-ի հոկտեմբերին նա սկսեց իր առաջին ցուցահանդեսը, որը նվիրված էր բուլղարացի բանաստեղծի հիշատակին։ 1935-ի հոկտեմբերին նա սկսեց իր առաջին ցուցահանդեսը Բուլղարիայում։ Մյուս կողմից՝ նա երկար ժամանակ մեկուսանում է վանքերում կամ հեռավոր գյուղերում։ Այս ամիսներին բուլղարացի գործընկերների հետ հարաբերությունները տատանվում էին սառնությունից մինչև թշնամական (նրա նորարարական աշխատանքները չհասկացված մնացին հայրենիքում), և 1936 թվականի հուլիսի 14-ին Պապազովը հեռանում է Բուլղարիայից՝ այս անգամ ընդմիշտ^[8]։ Վերադառնալով Փարիզ՝ նա բնակություն է հաստատում Մոնմարտրում։

1952 թվականին նկարիչը ֆրանսերեն հրատարակում է «Դրենովներ եղբայրները» ինքնակենսագրական վիպակը։ Նա հանգստանում է 1960 թվականին՝ բնակություն հաստատելով Ֆրանսիայի հարավ-արևելքում գտնվող Վանս քաղաքում՝ Լազուրե ափի ծովափնյա Ալպերի դեպարտամենտում։ Այստեղ նա մահացավ 1972 թվականի ապրիլի 23-ին։

1952 թվականից Պապազովի հայրենի Յամբոլ քաղաքում գործում է (արվեստի պատկերասրահ), որը կրում է նրա անունը։ Քաղաքի կենտրոնում կա նաև նկարչի անունով փողոց։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Станчева, Румяна Л. Художникът Жорж Папазов като писател. — София: Colibri, 2014. — 168 с. — ISBN 978-619-150-264-6^[9]
Николаенко, В. Энциклопедический словарь экспрессионизма / Гл. ред. Топер, Павел Максимович. — ИМЛИ РАН, 2008. — 736 с. — 1500 экз. — ISBN 9785920802873
[eb.by/TA7o Succession M. P. Important Ensemble De Gravures, Aquarelles et Peintures Provenant ed l'Atelier de Georges Papazoff. 1894—1972]. — Paris: MES LOISEAU ET SCHMITZ, 2000.
Papazoff, Georges. GEORGES PAPAZOFF (1894-1972). — Genève: Musée du Petit Palais, Musée d'Art Moderne, 1990. — 20 ill, 4 p.(ֆր.)
Кръстев, Кирил. Жорж Папазов - 1894-1972 (Изложба на творби от фонда на музея Пти-Пале) - Женева. — Международна фондация Людмила Живкова, 1988. — 57 с.(բուլղ.)
Papazoff, Georges; Soupault, Philippe. PAPAZOFF. — Gallery, 1975.(ֆր.)
Papazoff, Georges. Sur les Pas du Peintre - Suivi de “Documents et Témoignages”. — Paris: Galerie de Seine, 1971. — 123 p.(ֆր.)
Papazoff, Georges; Marcel, Aymé. Lettres à Derain. — Nouvelles éditions. — Debresse, 1966. — 125 p.(ֆր.)
Papazoff, Georges. Derain, mon copain / Derain, André (Ill). — Valmont, 1960.(ֆր.)
Мавродинов, Никола. Новата българска живопис. — София: Българска книга, 1947. — 128 ил., 87 с.
Pappasoff, Georges. Pascin… Pascin… C'est moi !. — Paris: Le Triangle, 1932. — 56 p.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Georges Papazoff (նիդերլ.)
↑ ^3,0 ^3,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Katzarova M. Papasov, George // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T065163
↑ «Жюль Паскин. Портрет Жоржа Папазова». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 26-ին.
↑ Андре Дерен даже становится крёстным отцом дочери Папазова, Мириам (1925—1999).
↑ «Exposition de Georges Papazoff» (ֆրանսերեն). Agence Germain Pire. 2008 թ․ փետրվարի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 31-ին.
↑ Орлинова, Яна. «Ж. Папазов и Д. Перец» (բուլղարերեն). Orlinova. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 20-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 30-ին.
↑ Рецензия на книгу о Папазове на русском: «Хорошо аргументированная, написанная с большим вдохновением книга под названием “Жорж Папазов как писатель. Вербализация сюрреалистического”»: Павлова, Венета (2015 թ․ հունվարի 30). «О сюрреалисте Жорже Папазове в словах» (ռուսերեն). Radio Bulgaria. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 29-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Видео: Говорит Жорж Папазов несколько коротких эпизодов на протяжении 5-минутного ролика : 0:25—0:50; 1:15—1:30; 2:40—3:00
Видео: «Красная перчатка и белая перчатка» («Gant rouge et gant blanc», 1924—1925) (ассамбляж Жоржа Папазова); полторы минуты с шедевром
WikiArt.org
Artnet.com

[_d0e46b198def880a-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_4d5b5f3114c727d3-2] 2,0 ^2,1 Georges Papazoff (նիդերլ.)

[_796f1e0b4c5a33e8-3] 3,0 ^3,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_7bfa14bcaae2dd66-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Katzarova M. Papasov, George // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T065163

[5] «Жюль Паскин. Портрет Жоржа Папазова». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 26-ին.

[6] Андре Дерен даже становится крёстным отцом дочери Папазова, Мириам (1925—1999).

[7] «Exposition de Georges Papazoff» (ֆրանսերեն). Agence Germain Pire. 2008 թ․ փետրվարի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 31-ին.

[8] Орлинова, Яна. «Ж. Папазов и Д. Перец» (բուլղարերեն). Orlinova. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 20-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 30-ին.

[9] Рецензия на книгу о Папазове на русском: «Хорошо аргументированная, написанная с большим вдохновением книга под названием “Жорж Папазов как писатель. Вербализация сюрреалистического”»: Павлова, Венета (2015 թ․ հունվարի 30). «О сюрреалисте Жорже Папазове в словах» (ռուսերեն). Radio Bulgaria. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 29-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]