Ժակ Անրի Լարտիգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ժակ Անրի Լարտիգ
ֆր.՝ Jacques-Henri Lartigue[1]
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 13, 1894(1894-06-13)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԿուրբևուա[4][1][5]
Մահացել էսեպտեմբերի 12, 1986(1986-09-12)[1][2][3][…] (92 տարեկան)
Մահվան վայրՆիս, Պրովանս-Ալպեր-Լազուր ափ, Ֆրանսիայի մետրոպոլիս, Ֆրանսիա[1][5]
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա[6]
ԿրթությունԺյուլիանի ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ և լուսանկարիչ
ԵրեխաներDany Lartigue?
 Jacques-Henri Lartigue Վիքիպահեստում

Ժակ Անրի Լարտիգ (ֆր.՝ Jacques Henri Lartigue,հունիսի 13, 1894(1894-06-13)[1][2][3][…], Կուրբևուա[4][1][5] - սեպտեմբերի 12, 1986(1986-09-12)[1][2][3][…], Նիս, Պրովանս-Ալպեր-Լազուր ափ, Ֆրանսիայի մետրոպոլիս, Ֆրանսիա[1][5]), ֆրանսիացի լուսանկարիչ և նկարիչ։

Կենսագրություն և ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սկսել է լուսանկարել վեց տարեկանից՝ օգտագործելով հոր տեսախցիկը և վարելով իր սեփական լուսանկարչական օրագիրը։ Դրանից ուրվագծվել է նրա գեղարվեստական ոճը, անսպասելիորեն բռնված պահի գեղագիտությունը համատեղելով լուսանկարվող օբյեկտի նկատմամբ ինտիմ, «տնային» վերաբերմունքի հետ, հատկապես կանանց դիմանկարներում։ 1908-1910 թվականներին Լարտիգը հավաքածուի մեջ ներառել է բազմատեսակ ինքնաթիռների լուսանկարներ[7]։

1911 թվականին Լարտիգ ընտանիքը տեղափոխվել է Փարիզ և այնտեղ՝ Բուլոնյան անտառում, Ժակ Անրին հայտնաբերել է նորաձևության էքսցենտրիկ աշխարհը։ 1915 թվականին որոշում է կայացրել նկարիչ դառնալ՝ չվնասելով լուսանկարչության հանդեպ իր հետաքրքրվածությունը։ 1910-1940-ական թվականներին նկարահանել է ավտոարշավներ, ավիացիայի առաջնորդների, դահուկի պարապմունքներ Շամոնիի լեռնային հանգստավայրում, ամառային լողափեր և զբոսանավեր Ռիվիերայում, արվեստի, թատրոնի և կինոյի գործիչների (Կես Վան Դոնգեն, Պիկասո, Ժան Կոկտո, Աբել Գանս, Սաշա Գիտրի, Ռոբեր Բրեսոն, Ֆրանսուա Տրյուֆո, Ֆեդերիկո Ֆելինի և այլն)։ Լարտիգի մուսաները ամենագեղեցիկ կանայք էին։ Նրանցից մեկը ռումինացի հրեա Ռենե Պերլն է, որի հետ նա երկու տարի արդյունավետ աշխատել է Բիարիցում[8]։ Դրանից ձևավորվել է «հիասքանչ դարաշրջանի» մի տեսակ պատկեր։

Ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1922 թվականից Լարտիգի աշխատանքները ցուցադրվել են տարբեր սրահներում։ Նա ճանաչում է ձեռք է բերել Նյու Յորքի ժամանակակից արվեստի թանգարանում (1963) ցուցահանդեսից և Լայֆ» ամսագրում պորտֆոլիոյի հրատարակումից հետո։ 1974 թվականին պատվեր է ստացել նկարելու Ֆրանսիայի նախագահ Վալերի Ժիսկար դ'Էստենի պաշտոնական դիմանկարը։ 1975 թվականին Փարիզի դեկորատիվ արվեստի թանգարանում տեղի է ունեցել «Լարտիգ 8x80» մեծ հետահայաց ցուցահանդեսը։ Նրա մասին նկարահանվել է մի քանի վավերագրական ֆիլմ։ Լարտիգի անունով է կոչվել Փարիզի V-րդ շրջանի փողոցներից մեկը (Rue Jacques-Henri-Lartigue)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Jacques-Henri Lartigue (նիդերլ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Jacques-Henri LartigueOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  4. 4,0 4,1 4,2 Sports-Reference.com
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Fichier des personnes décédées
  6. Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
  7. Фотографии XX века. Музей Людвига в Кёльне / пер. с англ. А.А. Сосинова. — Издательство АТС, 2008. — ISBN 978-5-17-047116-4
  8. Отдых в Биаррице. Архивировано из первоисточника 4 Սեպտեմբերի 2015.

Հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Jacques-Henri Lartigue: le choix du bonheur.Besançon: Editions La Manufacture, 1992

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Roegiers P. Jacques Henri Lartigue: les tourments du funambule: dessin, peinture et photographie. Paris: La Différence, 2003
  • Moore K.D. Jacques Henri Lartigue: the invention of an artist. Princeton: Princeton UP, 2004.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժակ Անրի Լարտիգ» հոդվածին։