Թեոդոր Սվեդբերգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Թեոդոր Սվեդբերգ
շվեդերեն՝ Theodor Svedberg
The-svedberg-1.jpg
Ծնվել էօգոստոսի 30, 1884(1884-08-30)[1][2][3][…]
Valbo church parish, Շվեդիա
Մահացել էփետրվարի 25, 1971(1971-02-25)[1][4][5][…] (86 տարեկան)
Էրեբրու
Բնակության վայր(եր)Շվեդիա
ՔաղաքացիությունFlag of Sweden.svg Շվեդիա
Մասնագիտությունքիմիկոս, համալսարանի դասախոս և արվեստագետ
Հաստատություն(ներ)Ուփսալայի համալսարան
Գործունեության ոլորտԿենսաքիմիա
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Լունդի թագավորական ֆիզիոգրաֆիկական միություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[6] և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերՈւփսալայի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինշվեդերեն[1]
Գիտական ղեկավարOskar Widman?[7] և Carl Benedicks?[8]
Եղել է գիտական ղեկավարArne Tiselius?
Հայտնի աշակերտներArne Tiselius?
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Անդրեա Անդրեեն
Երեխա(ներ)Էլիաս Սվեդբերգ և Հիլևի Սվեդբերգ
Commons-logo.svg Theodor Svedberg Վիքիպահեստում

Թեոդոր Սվեդբերգ (շվեդերեն՝ Theodor Svedberg, օգոստոսի 30, 1884(1884-08-30)[1][2][3][…], Valbo church parish, Շվեդիա - փետրվարի 25, 1971(1971-02-25)[1][4][5][…], Էրեբրու), շվեդ ֆիզիկա-քիմիկոս։ Շվեդիայի ԳԱ անդամ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1907 թվականին ավարտել է Ուփսալայի[12] համալսարանը, աշխատել տեղում։ 1949 թվականից եղել է միջուկային քիմիայի ինստիտուտի (Վերների ինստիտուտի) տնօրեն։

Ամուսնացած է եղել կանանց միջազգային ժողովրդավարական շարժման գործիչ՝ Անդրեա Անդրեննի (1888-1972 թթ.) հետ։

Հիմնական աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատանքները հիմնականում վերաբերում են կոլոիդային քիմիային, մոլեկուլի ձևերի ու չափերի որոշմանը, էլեկտրա-ֆորեզին։ Փորձնականորեն հաստատել է (1906 թվական) բրոունյան շարժման Ալբերտ Էյնշտեյնի և Սմոլուխովսկու տեսությունը։

Պատրաստել է առաջին ուլտրացենտրիֆուգը[13], մշակել մակրոմոլեկուլների (հատկապես սպիտակուցների) մոլեկուլային զանգվածի որոշման մեթոդը։

Նոբելյան մրցանակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ (1926 թվական)։

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Die Existenz der Moleküle, Lpz., 1912
  • Colloid chemistry, N. Y., 1924

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 11, էջ 90 CC BY-SA icon 80x15.png