Թենգիզ Աբուլաձե
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աբուլաձե (այլ կիրառումներ)
| Թենգիզ Աբուլաձե վրաց.՝ თენგიზ აბულაძე | |
|---|---|
| Ծնվել է | հունվարի 31, 1924[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Քութայիս, Վրացական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Մահացել է | մարտի 6, 1994[2][3][4] (70 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Թբիլիսի, Վրաստան |
| Գերեզման | Դիդուբեի պանթեոն |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և .svg){kind=small} Վրաստան[5] |
| Կրթություն | Մոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտ և Թբիլիսիի Շոթա Ռուսթավելու անվան թատերական ինստիտուտ |
| Մասնագիտություն | կինոռեժիսոր և սցենարիստ |
| Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | ԽՍՀՄ կինեմատոգրաֆիստների միություն |
Թենգիզ Աբուլաձե Եվգենիի (վրաց.՝ თენგიზ ევგენის ძე აბულაძე, հունվարի 31, 1924[1][2][3][…], Քութայիս, Վրացական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - մարտի 6, 1994[2][3][4], Թբիլիսի, Վրաստան), վրացի կինոռեժիսոր, սցենարիստ, մանկավարժ։ Վրաստանի ժողովրդական արտիստ (1966)։ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1980)[6][7]։ Համարվում է խորհրդային լավագույն կինոռեժիսորներից մեկը[8]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1924 թվականի հունվարի 31-ին։ Սովորել է Թբիլիսիի թատերական ինստիտուտում (1943–1946), ավարտել է Կինեմատոգրաֆիայի համամիութենական ինստիտուտի ռեժիսորական ֆակուլտետը (1953)։ Աբուլաձեի գեղարվեստական ֆիլմերից են՝ «Մագդանայի Լուրջան» (1956), «Ուրիշի երեխաները» (1959), «Ես, տատիկը, Իլիկոն և Իլարիոնը» (1963), «Աղերսանք» (1969), «Ցանկությունների ծառ» (1977), «Զղջում» (1987)։ Նրա կինոնկարները միջազգային կինոփառատոներում արժանացել են մրցանակների։ Հիշարժան են հատկապես «Զղջում» գեղարվեստական կինոնկարի համար ռեժիսորին շնորհված պարգևները. Լենինյան մրցանակ (1988), Նիկա մրցանակ «Լավագույն խաղարկային ֆիլմ», «Լավագույն ռեժիսորական աշխատանք», «Լավագույն սցենարական աշխատանք» անվանակարգերում, Կաննի միջազգային հեղինակավոր կինոփառատոնի ժյուրիի հատուկ մրցանակ՝ գրան-պրի[9]։ Թենգիզ Աբուլաձեին՝ որպես նրա հեղինակության առհավատչյա և վաստակի գնահատում՝ 1987 թվականին ընդգրկել են Մոսկվայի միջազգային կինոփառատոնի ժյուրիի կազմում[10]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Абуладзе Тенгиз Евгеньевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Proleksis enciklopedija (хорв.) — 2009.
- ↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
- ↑ Новая Российская энциклопедия: в 12 т. / Редкол.: А. Д. Некипелов, В. И. Данилов-Данильян, В. М. Карев и др. — М.: ООО «Издательство „Энциклопедия“» Т. 2 А — Баяр, 2005. — 960 с.: ил.
- ↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 1. А — Анкетирование. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
- ↑ «The man behind the USSR's most popular film - a parable about tyranny. Director Tengiz Abuladze talks about 'Repentance,' a film shelved until glasnost, but now acclaimed in the USSR and France, and soon to be seen in the US»։ Christian Science Monitor։ 7 August 1987
- ↑ «Festival de Cannes: Repentance»։ festival-cannes.com։ Վերցված է 19 July 2009
- ↑ «15th Moscow International Film Festival (1987)»։ MIFF։ Արխիվացված է օրիգինալից 16 January 2013-ին։ Վերցված է 18 February 2013
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Кваснецкая, М. Г. Тенгиз Абуладзе. Путь к «Покаянию». — М.: Культурная революция, 2009. — 200 с. — ISBN 9785250060516
- Кто есть кто в России и в ближнем зарубежье: Справочник. — М., Издательский дом «Новое время», «Всё для вас», 1993. — ISBN 5-86564-033-X
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Abuladze, Tengiz, The Dictionary of Georgian National Biography. Retrieved 30 January 2007.
- Аркус Л։ «Тенгиз Абуладзе»։ Проект «Чапаев» журнала «Сеанс»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-02-26-ին։ Վերցված է 2020-05-02
- "Двадцать лет без покаяния": Дискуссия, посвящённая 20-летию фильма Тенгиза Абуладзе(ռուս.) // Искусство кино. — 2004. — № 11. — ISSN 0130-6405. Архивировано из первоисточника 4 Մայիսի 2015.
- «Абуладзе, Тенгиз Евгеньевич»։ Энциклопедия: Персоны. Страны. Темы։ ИТАР-ТАСС։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-22-ին։ Վերցված է 2019-05-22
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 45)։ 
|
- Հունվարի 31 ծնունդներ
- 1924 ծնունդներ
- Քութայիս քաղաքում ծնվածներ
- Մարտի 6 մահեր
- 1994 մահեր
- Թբիլիսի քաղաքում մահացածներ
- Դիդուբեի պանթեոնում թաղվածներ
- ՎԳԻԿ-ի շրջանավարտներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- «Պատվո նշան» շքանշանի ասպետներ
- ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստներ
- Վրացական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստներ
- Լենինյան մրցանակի դափնեկիրներ
- «Նիկա» մրցանակի դափնեկիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Վրացի կինոռեժիսորներ
- Խորհրդային կինոռեժիսորներ
- Սցենարիստներ այբբենական կարգով