Էրմետե Նովելլի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էրմետե Նովելլի
Ծնվել էմարտի 5, 1851(1851-03-05)[1]
ԾննդավայրԼուկա, Տոսկանա, Իտալիա[1]
Մահացել էհունվարի 30, 1919(1919-01-30)[2][3] (67 տարեկան) կամ հունվարի 29, 1919(1919-01-29)[1] (67 տարեկան)
Մահվան վայրԲենևենտո, Կամպանիա, Իտալիա կամ Նեապոլ, Իտալիա[1]
Քաղաքացիություն Իտալիայի թագավորություն
Մասնագիտությունթատրոնի դերասան, դերասան և դրամատուրգ
Ամուսին(ներ)Olga Giannini Novelli?

Էրմետե Նովելլի (իտալ.՝ Ermete Novelli, մարտի 5, 1851(1851-03-05)[1], Լուկա, Տոսկանա, Իտալիա[1] - հունվարի 30, 1919(1919-01-30)[2][3] կամ հունվարի 29, 1919(1919-01-29)[1], Բենևենտո, Կամպանիա, Իտալիա և Նեապոլ, Իտալիա[1]), իտալացի թատերական և կինոդերասան, թատերագիր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է հուշարարի ընտանիքում։ Տասը տարեկանից թատրոնում աշխատել է զգեստարար, բուտաֆոր, եղել դերասան շրջիկ թատերախմբերում։

1884 թվականից ստեղծել է սեփական թատերախումբ, որը ղեկավարել է մինչև կյանքի վերջը։

1900 թվականին ֆրանսիական «Կոմեդի Ֆրանսեզի» նմանությամբ Հռոմում հիմնել է «Cosa di Goldoni» թատրոնը։ Բեմականացրել է Էմիլ Գաբորիոյի «Monsieur Lecoq» նորավեպը, ինչպես նաև գրել է, այդ թվում՝ համահեղինակությամբ, մի քանի կատակերգություն և մոնոներկայացումների մի ամբողջ շարք։

Սկզբնական շրջանում խաղացել է առավելապես կատակերգական դերեր Գոլդոնիի պիեսներում, հետագայում ստեղծել նաև դրամատիկական և խարակտերային կերպարներ՝ Կուզովկին (Ի. Տուրգենևի «Գիշերօթիկը»), Շայլոկ (Շեքսպիրի «Վենետիկի վաճառականը»), Ներոն (Պ. Կոսսայի «Ներոն»), Կորրադո (Ջակոմետտիի «Ոճրագործի ընտանիքը»), Քին (Ա. Դյումա–հոր «Հանճար և անառակություն»)։

Իր թատերախմբով ելույթներ է ունեցել Եվրոպայի գրեթե բոլոր երկրներում, ինչպես նաև Լատինական Ամերիկայում։

1902 թվականին վերադարձել է հարազատ բնակավայր և գրել «Foglietti sparsi narranti la mia vita» ինքնակենսագրականը։

Կյանքի վերջին տարիներին նկարահանվել է մի շարք համր ֆիլմերում[4]։ Մահացել է բեմի վրա՝ ներկայացման պահին։

Նովելլիի աշակերտն է եղել Վահրամ Փափազյանը։

2002 թվականին Իտալիայում հիմնվել է Էրմետե Նովելլիի անվան մրցանակ, որը շնորհվում է դերասանական նվաճումների համար։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ermete Novelli, Foglietti Sparsi Narranti la mia vita (a cura di Yambo), Arnoldo Mondadori, Roma, 1919.
  • Giuseppe Pardieri, Ermete Novelli, Cappelli, Bologna, 1965.
  • Paolo Emilio Persiani, Ermete Novelli sublime guitto, Edizioni Il Ponte Vecchio, Cesena, 2002.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էրմետե Նովելլի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 343