Էդվին Հերբերտ Լենդ

Էդվին Հերբերտ Լենդ; անգլ.՝ Edwin Herbert Land
Ծնվել է	մայիսի 7, 1909[…]; Բրիջպորտ, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ
Մահացել է	մարտի 1, 1991[…] (81 տարեկան); Քեմբրիջ, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Գերեզման	Մաունթ Օբերն գերեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)	մոտ Brattle Street?
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	գյուտարար, ձեռնարկատեր, ֆիզիկոս և լուսանկարիչ
Գործունեության ոլորտ	օպտիկա և Բյուրեղաօպտիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատեր	Հարվարդի համալսարան և Norwich Free Academy?
Կոչում	պրոֆեսոր
Պարգևներ	Տեխնոլոգիայի և նորարարության ասպարեզի ազգային մեդալ Ֆրեդերիկ Այվսի մեդալ Էլիոտ Կրեսոնի մեդալ Գիտական ձեռքբերման համար Ուիլյամ Պրոկտերի մրցանակ Հարոլդ Պենդերի մրցանակ SPIE Gold Medal? Փերքինի մեդալ Հովարդ Փոթսի մեդալ Ռամֆորդի մրցանակ Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ Հոլիի մեդալ Ռիխտմայերի հիշատակի մրցանակ IRI Medal? Հարվիի մրցանակ և Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ
	Edwin H. Land Վիքիպահեստում

Էդվին Հերբերտ Լենդ (անգլ.՝ Edwin Herbert Land, մայիսի 7, 1909(1909-05-07)^[1]^[2]^[3]^[…], Բրիջպորտ, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ - մարտի 1, 1991(1991-03-01)^[1]^[2]^[3]^[…], Քեմբրիջ, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ), ամերիկացի գիտնական, գյուտարար, Polaroid ընկերության հիմնադիր։ Նա առաջինն էր, ով բևեռացման սկզբունքն օգտագործել է իր շատ գյուտերում, հայտնագործել է միաստիճան ֆոտոլուսանկարումը։ Կատարած գյուտերի համար ստացել է 535 արտոնագիր` այդ ցուցանիշով զիջելով միայն Թոմաս Էդիսոնին։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լենդը հրեական ծագում ուներ։ Նրա տատն ու պապը (Սոլոմոնովիչներ) 1880-ական թվականներին ԱՄՆ են արտագաղթել Ռուսական կայսրությունից։ Վաղ մանկությունից Էդվին Լենդը փորձարկումներ է արել լույսով, գեղադիտակով, իսկ 1929 թվականին, երբ արդեն Հարվարդի համալսարանի ուսանող էր, աշխարհում առաջին անգամ մշակել ու գծագրել է պոլյարոիդը։

Լենդ Ուիլրայթի լաբորատորիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1932 թվականին Լենդը Հարվարդի համալսարանի դասախոս, հարուստ ընտանիքի ներկայացուցիչ Ուիլրայթի հետ համատեղ հիմնել է ընկերություն` արևային ակնոցի համար ստեղծված նյութը և լուսանկարչական ապարատի լուսային ֆիլտրերը կոմերցիոն նպատակով կիրառելու համար։ Արդյունքում նրանց միացան այլ ներդնողներ ևս։

Polaroid ընկերությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1937 թվականին ընկերությունը վերանվանվում է Polaroid, իսկ ակնոցների առաջին զույգը վաճառքի է հանվում արդեն 1930-ական թվականների վերջերին։ Պահանջարկը մեծանում է, և շուտով ընկերության արտադրանքը ներմուծվում է Եվրոպա ու Ասիա։ 1948 թվականին Polaroid ընկերությունը լուսանկարչական լուսազգայուն նյութեր է արտադրում ակնթարթային լուսանկարահանման համար, որի դեպքում նկարը պատրաստ էր լինում անմիջապես լուսանկարումից հետո^[9]։

Նոր տեսակի ֆոտոսարքերն ունեին լուսազգայուն նյութ։ Երևակման գործընթացը սկսվում էր լուսանկարումից անմիջապես հետո` պատրաստի պոզիտիվը տալով մի քանի վայրկյանից։ Միաստիճան գունավոր լուսանկարման լուսային նյութերը, որոնք շուկա են մտել 1962 թվականին, ևս Լենդն է հայտնագործել^[10]։

1970-ական թվականների սկզբին Լենդը ձեռնամուխ է լինում ակնթարթային լուսանկարման ինտեգրալ համակարգերի ստեղծմանը, ինչի շնորհիվ անհրաժեշտություն չէր ծագի նեգատիվն ու պոզիտիվը առանձնացնել։ Նոր թողարկման ֆոտոնյութերն ու ֆոտոսարքերը ստանում են Polaroid SX-70 անվանումը։ 1975 թվականին Լենդը ընկերության նախագահից անցնում է ընկերության գլխավոր գործադիր տնօրենի պաշտոնին, իսկ 1980 թվականին զբաղեցնում է տնօրենների խորհրդի տնօրենի պաշտոնը։ 1982 թվականին` ընկերության նոր արտադրանքի ձախողումից հետո, Լենդը լքում է այս պաշտոնն ու ընկերությունը^[11]^[12]։

Կյանքի վերջին տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Polaroid ընկերությունից հեռանալուց հետո Լենդը 1980 թվականին հիմնում է Գիտության Ռոուլենդի ինստիտուտը, որտեղ հետազոտություններ էին անցկացվում կենսաբանությունից, ֆիզիկայից, քիմիայից^[13]։ Նրա մահից հետո Լենդի օգնականը վերացնում է նրա բոլոր թղթերն ու գրառումները։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլիոթ Կրեսոնի շքանշան (1938)
Ջոն սքոթի շքանշան (1938)
Ռումպֆորդի մրցանակ (1945)
Հոլլի շքանշան (1948)
Դադելի միցանակ և շքանշան (1949)
Հովարդ Փոթսի շքանշան (1956)
Արքայական լուսանկարչական ընկերության շքանշան (1957)
Լուսանկարիչերի ամերիկյան ընկերության շքանշան (1960)
Ուիլյամ Պրոկտերի մրցանակ գիտական նվաճումների համար (1963)
ազատության նախագահական մրցանակ (1963)
Ֆրեդերիկ Այվսի շքանշան (1967)
ԱՄՆ-ի ազգային գիտական շքանշան (1967)
Ռիխտմայերի հիշատակի շքանշան (1971)
NAE հիմնադիրների շքանշան (1972)
Պերկինի շքանշան (1974)
SPIE ուսի շքանշան (1979)
Հարոլդ Պենդերի մրցանակ (1979)
Հարվիի մրցանակ (1979)
ԱՄՆ ազգային շքանշան նոր տեխնոլոգիաների բնագավառում (1988)

1951-1954 թվականներին Լենդը եղել է Արվեստների և գիտության ամերիկյան ընկերության նախագահ։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լենդի հիշատակին ստեղծվել է Էդվին Լենդի շքանշանը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Luminous-Lint — 2005.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ https://archive.org/details/cambridgedirecto1968unse/page/647/mode/1up
↑ Notable Names Database — 2002.
↑ https://www.nationalmedals.org/laureates
↑ https://www.asme.org/about-asme/honors-awards/achievement-awards/holley-medal
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 210.
↑ «Развитие одноступенного диффузионного процесса»։ Фототехника (ռուսերեն)։ Hitech։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-03-09-ին։ Վերցված է 2014-03-09
↑ Советское фото, 1993, էջ 44
↑ «История компании Polaroid»։ История фотографии (ռուսերեն)։ Принт Сервис։ Վերցված է 2014-04-18
↑ Michael Blumstein (1982-07-28)։ «Era Ends as Land Leaves Polaroid» (անգլերեն)։ Նյու Յորք Թայմս։ Վերցված է 2015-02-21
↑ «History of the Institute»։ The Rowland Institute at Harvard^[en] (անգլերեն)։ Harvard University։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-02-21-ին։ Վերցված է 2015-02-21

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մ. Տոմիլին Էդվին Լենդ. լուսանկարչության դարաշրջան // «Խորհրդային ֆոտո» : ամսագիր. — 1993. — № 1—2. — С. 44—45. — ISSN 0869-4648.

[_234e0ae685a6060b-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica

[_79740a562da6b1c0-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Luminous-Lint — 2005.

[_de90591f617b0a85-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_05de8ced65213949-4] ttps://archive.org/details/cambridgedirecto1968unse/page/647/mode/1up

[_5d370476c502a112-5] Notable Names Database — 2002.

[_fea4c3c32dc31675-6] ttps://www.nationalmedals.org/laureates

[_0c89cc7c4b9d6483-7] ttps://www.asme.org/about-asme/honors-awards/achievement-awards/holley-medal

[_8f035f9696733e2f-8] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 210.

[land-9] «Развитие одноступенного диффузионного процесса»։ Фототехника (ռուսերեն)։ Hitech։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-03-09-ին։ Վերցված է 2014-03-09

[Советское_фото—1993——44-10] Советское фото, 1993, էջ 44

[11] «История компании Polaroid»։ История фотографии (ռուսերեն)։ Принт Сервис։ Վերցված է 2014-04-18

[12] Michael Blumstein (1982-07-28)։ «Era Ends as Land Leaves Polaroid» (անգլերեն)։ Նյու Յորք Թայմս։ Վերցված է 2015-02-21

[13] «History of the Institute»։ The Rowland Institute at Harvard^[en] (անգլերեն)։ Harvard University։ Արխիվացված է օրիգինալից 2015-02-21-ին։ Վերցված է 2015-02-21

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]