Զարզանդ Դարյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մովսիսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Զարզանդ Դարյան
Ծննդյան անունԶարզանդ Մովսեսի Մովսիսյան
Ծնվել էփետրվարի 25, 1912(1912-02-25)[1]
ԾննդավայրԲուլանըխի գավառակ, Մուշի մարզ, Թուրքիա[1]
Վախճանվել էհոկտեմբերի 28, 1984(1984-10-28)[2] (72 տարեկան)
Վախճանի վայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանԲուժական
Մասնագիտությունգրող և դրամատուրգ
Ազգությունհայ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
ԿրթությունԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1939)[1]
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]
ԱշխատավայրԱվանգարդ[1] և Գրական թերթ[1]
Պարգևներ
Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան և Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան
Զարզանդ Դարյան Վիքիդարանում

Զարզանդ Դարյան (Զարզանդ Մովսեսի Մովսիսյան, փետրվարի 25, 1912(1912-02-25)[1], Բուլանըխի գավառակ, Մուշի մարզ, Թուրքիա[1] - հոկտեմբերի 28, 1984(1984-10-28)[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ արձակագիր, դրամատուրգ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Արևմտյան Հայաստանի Տարոն գավառի Կոփ գյուղում։ 1931 թվականին ավարտել է Երևանի մանկավարժական տեխնիկումը և մի քանի տարի ուսուցչություն արել։ 1939 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ 1939-1954 թթ. աշխատել է «Ավանգարդ» թերթի, «Գրական թերթի», «Սովետական գրականություն և արվեստ» ամսագրի խմբագրություններում։ 1970 թվականին Գաբրիել Սունդուկյանի անվան դրամատիկական թատրոնը բեմադրել է նրա «Հանրապետության նախագահը» պիեսը։ Թարգմանվել և առանձին գրքով ռուսերեն լույս է տեսել նրա «Իմ առավոտը» (Մոսկվա, 1952), «Սայաթ-Նովա» (Մոսկվա, 1973) գործերը։

Մահացել է Երևանում, թաղված է ՀՀ Կոտայքի մարզի Բուժական գյուղում[3][4][5]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի (1972) և ժողովուրդների բարեկամության շքանշաններով։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լույս են տեսել Դարյանի «Քննություն» (1953), «Մայիս» (1957), «Սայաթ-Նովա» (հ. 1-2, 1960-1963), «Արծիվ Վասպուրականի» (1965), «Այս հին աշխարհը» (1974), «Քառուղիներ» (գիրք 1-2, 1981-1982) վեպերը։ «Արծիվ Վասպուրականի» վեպը գրել է 1965 թվականին։ Վեպը պատկերում է 1915 թվականի Վանի հերոսամարը[6]։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Պատմվածքներ, Երևան, 1938, 210 էջ։
  • Պատմվածքներ, Երևան, 1946, 150 էջ։
  • Գարուն (Պատմվածքներ), Երևան, 1949, 196 էջ։
  • Աղբյուր (Պատմվածքներ), Երևան, 1951, 154 էջ։
  • Իմ առավոտը, Մոսկվա 1952։
  • Քննություն (վեպ), Երևան, 1953, 324 էջ։
  • Մայիս (վեպ), Երևան, 1957, 392 էջ։
  • Գարնան աղմուկ (պիեսներ), Երևան, 1959, 276 էջ։
  • Սայաթ-Նովա (վեպ), գիրք 1-2, Երևան, 1960-1963[7]։
  • Սայաթ-Նովայ, Պէյրութ, 1960-1963։
  • Քասաղ (պատմվածքներ և ակնարկներ), Երևան, 1962, 340 էջ։
  • Արծիվ Վասպուրականի, Երևան, 1965, 844 էջ։
  • Վերջին թռիչքը (պատմվածք, կինոպատմվածք, դրամատիկ պատկեր, ակնարկ), Երևան, 1967, 260 էջ։
  • Հասմիկ (պատմվածքներ և զրույցներ), Երևան, 1969, 344 էջ։
  • Հանրապետության նախագահը (դրամաներ), Երևան, 1971, 252 էջ։
  • Այս հին աշխարհը (վեպ), Երևան, 1974, 420 էջ։
  • Շուշան (պատմվածքներ և զրույցներ), Երևան, 1975, 224 էջ։
  • Երկեր, գիրք 1, Երևան, 1976, 720 էջ։
  • Սայաթ–Նովա (վեպ), Երևան, 1978, 928 էջ։
  • Քառուղիներ (վեպ), գիրք 1–2, Երևան, 1981–1982:
  • Ասք Նգա (ակնարկ), Երևան, 1983, 328 էջ։
  • Մեր համր, մեր հազարալեզու հողը (վավերագրական պատում), Երևան, 1985, 392 էջ։
  • Այսպիսի սեր (պատմվածքներ և զրույցներ), Երևան, 1986, 368 էջ։
  • Արծիվ Վասպուրականի, Երևան, 1988, 632 էջ[8]։
  • Արևագալ (վեպեր, դրամաներ), Երևան, 1990, 765 էջ։

Մամուլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=1969
  3. ↑ «Զարզանդ Մովսեսի Դարյան». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 25-ին.
  4. ↑ Հայկ Խաչատրյան (1986). Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». էջ 149.
  5. ↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր առաջին, գլխավոր խմբագիր՝ Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007։
  6. ↑ «Դարյան, Զարզանդ, ստեղծագործություններ». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 25-ին.
  7. ↑ Դարյան, Զարզանդ (1960). Սայաթ-Նովա։ վեպ. Հայպետհրատ.
  8. ↑ Մովսիսյան), Զարզանդ Դարյան (is Զարզանդ Մովսեսի (1988). Արծիվ Վասպուրականի։ Հայ պատմավեպ. Սովետական գրող. ISBN 9785550000106.
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զարզանդ Դարյան» հոդվածին։
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 317)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Զարզանդ_Դարյան&oldid=9898336» էջից