Բասկեր
| Բասկեր | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ընդհանուր քանակ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4-5 միլիոն | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Բնակեցում | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Լեզու(ներ) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Բասկերեն, Իսպաներեն, Ֆրանսերեն և այլն | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Հավատք(ներ) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Հիմնականում Կաթոլիկություն | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Բարեկամական էթնիկ խմբեր | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| իսպանացիներ |
Բասկեր (բասկ.՝ euskaldunak, իսպ.՝ vascos, ֆր.՝ basques)՝ ազգ, որը բնակվում է բասկյան հողերում՝ Իսպանիայի հյուսիսային և Ֆրանսիայի հարավարևմտյան մասում։ Հնդեվրոպական լեզվախմբի լեզվով չխոսող միակ արևմտաեվրոպական ազգն է։
Մարդաբանակ գծեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծագում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բասկ ժողովրդի ծագման վերաբերյալ գոյություն ունի մի քանի տեսակետ։ Սակայն ամենա հավանականը, որ նրանք հին որսորդների և հավաքողների ժառանգներն են։ պատմական վկայություններ, լեզվական և տեղանունային ընդհանրություններ։
Ինքնանվանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անգլերեն (Basque) բառը ծագում է ֆրանսերեն (Bascue) բառից, որը, իր հերթին, գալիս է գասկոներեն (Basco) բառից, որը կապված է իսպաներեն (Vasco) բառի հետ, իսկ վերջինս՝ լատիներեն (Vascō) բառից է ծագում։
Լեզու
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բասկերի ինքնության հիմնական նշանը հանդիսանում է նրանց լեզուն՝ բասկերենը (Euskara), որը այսօր խոսում է տարածաշրջանի բնակչության 25%-30%-ը[13]։ Լեզվի մշակութային նշանակությունը երևում է նրանում, որ բասկերն իրենց անվանում են «եուսկալդուն» (Euskaldun), իսկ իրենց երկիրը՝ «Եուսկալ Հերիա» (Euskal Herria), ինչը բառացիորեն նշանակում է «բասկերեն խոսող» և «Բասկերի լեզվի երկիր»։ Լեզուն դարձել է քաղաքական խնդիր՝ կապված իսպանական և ֆրանսիական իշխանությունների՝ նրա կիրառումը սահմանափակելու պատմական կամ ներկայիս քաղաքականությունների հետ։ Մեկուսացված լեզու որը տարբերվում է մյուս եվրոպական լեզուներից, որոնց մեծ մասը պատկանում է հնդեվրոպական լեզվական ընտանիքին։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 IV. Inkesta Soziolinguistikoa Gobierno Vasco, Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco 2008, ISBN 978-84-457-2775-1
- ↑ «::: Euskonews & Media ::: Kosmopolita ::: Los nuevos vascos (I de II)». Euskonews.com. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ «La inmigración vasca en la Argentina». Juandegaray.org.ar. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ Mikel Soro (1997 թ․ դեկտեմբերի 1). «Diariovasco». Diariovasco. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ «entrevista al Presidente de la Cámara vasca». Deia.com. 2008 թ․ մայիսի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ vascos Ainara Madariaga: Autora del estudio "Imaginarios vascos desde Chile La construcción de imaginarios vascos en Chile durante el siglo XX".
- ↑ «Basques au Chili». Euskonews.com. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ Contacto Interlingüístico e intercultural en el mundo hispano. Instituto valenciano de lenguas y culturas, University of Valencia, citation: "Un 20% de la población chilena tiene su origen en el País Vasco".
- ↑ «Vascos en Cuba» (PDF). Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ «Vascos en Colombia». Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ Joshua Project. «Ethnic groups - Costa Rica». Joshuaproject.net. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ Joshua Project. «Ethnic groups - Venezuela». Joshuaproject.net. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 22–ին-ին.
- ↑ «Basque sociolinguistics». Eke.eus. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2024 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 303)։ 
|