Աննա Մարի Կառլ-Նիլսեն
Աննա Մարի Կառլ-Նիլսեն դան․՝ Anne Marie Brodersen | |
---|---|
Ծնվել է | հունիսի 21, 1863[1][2][3] |
Ծննդավայր | Sønder Stenderup, Կոլինգ, Հարավային Դանիա տարածաշրջան, Դանիա |
Մահացել է | փետրվարի 21, 1945[2][3] (81 տարեկան) |
Վախճանի վայրը | Կոպենհագեն, Դանիա[4] |
Քաղաքացիություն | Դանիա |
Կրթություն | Կոպենհագենի գեղարվեստի իգական դպրոց և Q29180710? |
Ուսուցիչ | Օգյուստ Սաաբյե |
Ստեղծագործություն(ներ) | Dagmar of Bohemia? |
Մասնագիտություն | քանդակագործ |
Ամուսին | Կառլ Նիլսեն |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Երեխաներ | Anne Marie Telmányi? |
Ստորագրություն | |
Anne Marie Carl-Nielsen Վիքիպահեստում |
Աննա Մարի Կառլ-Նիլսեն (անգլ.՝ Anne Marie Carl-Nielsen, ծնյալ՝ Աննա Մարի Բրոդերսեն, հունիսի 21, 1863[1][2][3], Sønder Stenderup, Կոլինգ, Հարավային Դանիա տարածաշրջան, Դանիա - փետրվարի 21, 1945[2][3], Կոպենհագեն, Դանիա[4]), դանիացի քանդակագործ, որի նախընտրելի թեմաներ են եղել ընտանի կենդանիներն ու մարդիկ՝ իրենց շարժումների և տրամադրությունների ինտենսիվ, նատուրալիստական պատկերմամբ։ Աշխատել է նաև սկանդինավյան դիցաբանության թեմաներով և եղել «որպես քանդակագործ լրջորեն ընդունված առաջին կանանցից մեկը»[5]։ Ամուսնացել է դանիացի կոմպոզիտոր Կառլ Նիլսենի հետ։
Վաղ կյանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բրոդերսենը ծնվել է Կոլինգի մոտ գտնվող Թիգեսմինդե ընդարձակ ագարակում։ Նախքան ագարակը գնելը նրա հայրը ծառայել է գերմանական դրագուններում, որից հետո ամուսնացել իր տնային կառավարչուհու հետ։ Բրոդերսենները «հաջողակ, համարձակ մարդիկ» էին[6], անմիջապես Անգլիայից կենդանիներ ներմուծող ամենաառաջիններից մեկը։ Այսպիսով, Աննա Մարին վաղ մանկությունից ծանոթ էր հողագործությանն ու կենդանիների հետ[7]։
Իր առաջին աշխատանքը՝ մի փոքիկ ոչխար, Աննա Մարին պատրաստել է ագարակի այգու կավից 1875 թվականին։ 1881–1882 թվականներին կրթություն է ատացել դպրոցներում փորագրության, գծանկարչության և կիրառական արվեստի գծով։ Նա նաև սովորել է քանդակագործ Օգյուստ Սաաբյեի ու նկարիչներ Յորգեն Ռոեդի ու Հենրիկ Օլրիքի մոտ։ Առաջին անգամ ցուցադրվել է 1884 թվականին Շառլոթենբորգի գարնանային ցուցահանդեսում։ 1887 թվականին Նյուհաուսենի մրցույթում առաջին մրցանակի է արժանացել «Թորը Միդգարդ օձի հետ» շատրվանախմբի համար, որը նա ավարտել էր Սաաբյեի արվեստանոցում[8]։
1889 թվականին նրան շնորհվել է կանանց արվեստի դպրոցի կրթաթոշակ և նա ճանապարհորդել է դեպի Նիդեռլանդներ, Բելգիա ու Փարիզ, որտեղ այցելել է Համաշխարհային ցուցահանդեսը և ներկայացրել հորթի երկու արձանիկ[Ն 1] ու արժանացել բրոնզե մեդալի[8]։ Արձանիկներից մեկը վաճառվել է 700 նորվեգական կրոնով, այժմյան £35[Ն 2] և նրա հայրն ասել է․ «Սա ավելին է, քան ես ստանում եմ իմ հորթերի համար»[9]։ 1890 թվականին Նա գեղարվեստի ակադեմիայից ստացել է ճանապարհորդության դրամաշնորհ կրկին Փարիզ (և գուցե Իտալիա) այցելելու համար[8]։
1891 թվականի մարտի 2-ին Փարիզում հանդիպել է դանիացի կոմպոզիտոր Կառլ Նիլսենի հետ[Ն 3]։ Նրանք այլևս չեն բաժանվել ու մարտի 20-ին ամուսնացել են[6], իսկ խնջույքը կազմակերպել ապրիլի 10-ին[8]՝ համաձայնելով պաշտոնապես ամուսնանալ, երբ փաստաթղթերը Դանիայից տեղ հասնեն։ Մայիսի 10-ին պսակադրվել են Ֆլորենցիայի սուրբ Մարկոսի անգլիական եկեղեցում, քանի որ որոշել էին Դանիա վերադառնալուց առաջ այցելել Իտալիա[6] ու Աննա մարիան վերցրել է Կառլ-Նիլսեն ազգանունը։ Նրա դուստր Իռմելին Ջոան Կառլ-Նիլսենը[11] ծնվել է դեկտեմբերի 9-ին[8]։ Չնայած նա արդեն հաղթահարել էր ծնողների դիմադրությունն իր արվեստվ զբաղվելու հարցում, ամուսնանալով նա ստացել է այն ազատությունը, որն անհրաժեշտ էր իր գեղարվեստական կարիերան շարունակելու համար[Ն 4], որը ներառում էր նաև տնից երկարատև բացակայություններ[12]։
Ճանաչում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1892 թվականին առաջին անգամ մասնակցել է Կոպենհագենի Ազատ ցուցահանդեսին ու 1893 թվականին մշտական անդամ դարձել։ Նրա բրոնզե երկու հորթերի քանդակներն[Ն 5] ընդունվել են 1893 թվականին Չիկագոյում կազմակերպված համաշխարհային ցուցահանդեսում ներկայացվելու համար։ Երկրորդ դուստրը՝ Աննա Մարի Ֆրեդերիկա Կառլ-Նիլսենն[11] ու որդին՝ Հանս Բյորգ Կառլ-Նիլսենը[11] ծնվել են համապատասխանաբար 1893 թվականի մարտի 4-ին ու 1895 թվականի սեպտեմբերի 5-ին։ Կառլ-Նիլսենի հայրը մահացել է 1899 թվականի սեպտեմբերի 14-ին[8]։
1903 թվականին ստացել է Անկերսկե կրթաթոշակը և ամուսնու հետ երկարատև ճանապարհորդության մեկնել դեպի Աթենք և Կոստանդնուպոլիս։ Մեկնումից առաջ աշխատանքի են վերցրել տնային տնտեսուհի Մարեն Հանսենին, որն աշխատում էր «բացառիկ նվիրվածությամբ»[13] ու ընտանիքի հետ մնացել է մինչև 1946 թվականին իր մահը[13]։ Աթենքում Աննա Մարին կրկնօրինակել է որոշ աշխատանքներ[Ն 6][պարզաբանել] Աթենասի հին տաճարի ֆրոնտոնից[8]։
1904 թվականին Աննա Մարին ստեղծել է Ռիբեի տաճարի երեք դռները։ Նույն 1904 թվականին մահացել է նրա մայրը։ 1907 թվականին առաջին մրցանակի է արժանացել[8] բժիշկ Նիլս Ֆինզենի հուշարձանի համար հայտարարված մրցույթում[14], ինչպես նաև Նոյհաուսենի մրցույթում՝ A Woman Weeding աշխատանքով։ Քրիստիանբորգի ամրոցում թագավորի աստիճանների համար վեց էսքիզ է ստեղծել[8]։
1908 թվականին նրան հանձնարարվել է Կոպենհագենում ստեղծել Քրիստիան IX թագավորի արձանը ձիու վրա․ առաջին կինն էր, որին նման հեղինակավոր հանձնարարություն է տրվել։ 1912–1914 թվականներին եղել է դեղարվեստի ակադեմիայի լիագումար խմբի անդամ։ 1913 թվականին քանդակել է թագուհի Դագմարի հուշարձանը[8]։
1916 թվականին օգնել է նկարչուհի Աննա Անկերին հիմնադրել Կին նկարիչների ընկերությունը[8]։ Կարիերայի պատճառով Աննա Մարիի՝ ընտանիքից բացակայելը լարվածություն էր առաջացրել ամուսինների փոխհարաբերություններում 1896 թվականից[15]։ 1916 թվականին նրանք սկսել են քննարկել ամուսնալուծության հարցը, որի թույլտվությունն ստացել են 1919 թվականին, սակայն 1922 թվականին վերամիավորվել[8]։
Քրիստիանսբորգի պալատի դիմաց 1927 թվականի նոյեմբերի 15-ին հանդիսավոր բացվել է թագավոր Քրիստիան IX-ի հեծյալ արձանը։ Նոյեմբերի 17-ին Աննա Մարին արժանացել է Ingenio et Arti ոսկե մեդալի[16]։ 1928 թվականին ստեղծել է իր ամուսնու դիմանկարային կիսանդրին, որի համար 1932 թվականին նրան շնորհվել է Thorvaldsen մեդալ[8]։ 1932 թվականին մասնակցել է ամառային օլիմպիական խաղերի Գեղարվեստական մրցույթներին[17], ինչպես նաև 1936 թվականի Ամառային օլիմպիական խաղերին[18] սկանդինավյան լեգենդար հերոսի քանդակով[19][20][21]։
1933 թվականին Սկագեն քաղաքում կանգնեցվել է ձիավոր հուշարձանի պատվանդանի մի մասը դանիացի ձկնորսի և փրկարարի տեսքով։ 1935 թվականին Աննա Մարին դարձել է Անկերկերկի դրամաշնորհի հանձնաժողովի անդամ։ 1942 թվականին քանդակել է The Headman և Մարգարիտա թագուհու արձանները։ Նրա 80-ամյակը տոնելու համար կազմակերպվել են բազմաթիվ միջոցառումներ ու նա ընդունվել է որպես Դանիայի քանդակագործների ընկերության պատվավոր անդամ[8]։
Աննա Մարիի ամուսինը մահացել է 1931 թվականի հոկտեմբերի 3-ին։ Նրա հիշատակին կինն ստեղծել է երկու հուշարձան՝ The Herd Boy playing a Wooden Flute (1933) քանդակն ամուսնու ծննդավայրում և The Young Man playing Pan-pipes on a Wingless Pegasus (1939) արձանը Կոպենհագենում։ Նա ասել է․ «Այն, ինչ ես ուզում էի ցույց տալ իմ քանդակի մեջ, դա շարժումն է, կյանքի զգացողությունը, այն, որ ոչինչ կանգ չի առնում»[22]։ Աննա Մարին վախճանվել է 1945 թվականի փետրվարի 22-ին[23], հուղարկավորությունը կատարվել է Կոպենհագենի Տիրամոր եկեղեցուց․ թաղված է ամուսնու կողքին արևմտյան գերեզմանատանը[8]։ [24]
Հետագա ընթերցանություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Lotte Andersen and Amalie Kestler:: Carl og Marie. I kunst og kærlighed. Gyldendal, 2018. 328 pages. Letters between Carl Nielsen and Anne Marie Carl-Nielsen.
Նշումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Մորգենսենը (1992b, էջեր. 96–97) պատկերազարդել է այդ արձանիկները։
- ↑ Converting at a rate of Kr 20 = £1։
- ↑ Լոուսոնը (1997, էջեր. 56–57) մեջբերում է Կառլ Նիլսենի օրագիրը 1891 թվականի մարտի 2-ից. «Միսս Բրոդերսենը իրականում բավականին գեղեցիկ է»[10] երիտասարդ նկարչի այդ ժամանակի մի լուսանկարի հետ, որը նույնպես կարելի է տեսնել Օդենսե քաղաքի թանգարանի պատկերասրահում։
- ↑ Մորգենսեն (1992b, էջ. 95) ․ Ճակատագրի հեգնանքով, 1882 թվականին Կոպենհագեն հասնելուն պես Աննա Մարին ցանկացել է սովորել քանդակագործ Վիլհելմ Բիսենի մոտ, բայց նա մերժել է, ասելով, թե կանանց չի ընդունում, որովհետև նրանք երբեք ոչնչի չեն հասնի, քանի որ ամոււսնանում են։ Հիասթափված նա դիմել է Օգյուստ Սաաբյեին և դարձել նրա սանը։ Նիլսենների ընտանիքն ավելի ուշ տեղափոխվել է Սիվիլեթաթենս Մաթերիալգարդ Ֆրեդերիկշոլմս Կանալ 28 Ա հասցեում գտնվող Բիսենի նախկին տունը և արվեստանոցը ։
- ↑ Մորգենսենը (1992b, էջեր. 96–97) պատկերազարդել է այդ արձանիկները։
- ↑ Կրաքարե աշխատանքների մասին նշել է Ռիկարդսոն (1911, էջեր. 56–58) : «Կրաքարի մի քանի հենակետային խմբեր հավաքվել են շատ բեկորներից` զարմանալի արդյունքներով։ Կարևորները նրանք են, որոնք պատկանել են հին նախապիսիստրատոսյան Աթենասյի տաճարին։ Այստեղ Հերակլեսը գոտեմարտում է ավելի մեծ տրիտոնի հետ։» (Պիսիստրատոսն Աթենքի կառավարիչն էր մ․թ․ա․ 561 թվականից)։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 RKDartists (նիդերլ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Kunstindeks Danmark (դան.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #128601116 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Jenvold, 1995, էջ 57
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Lawson, 1997, էջ 58
- ↑ Lawson, 1997, էջեր 56–58
- ↑ 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 8,13 8,14 Chronology
- ↑ Mogensen, 1992b, էջ 97
- ↑ Schousboe 1983, էջ. 48. "Frøken Brodersen er egenlig meget kjøn."
- ↑ 11,0 11,1 11,2 Telmányi, 1979, էջ 51
- ↑ Lawson, 1997, էջ 59
- ↑ 13,0 13,1 Lawson, 1997, էջ 97
- ↑ Reynolds 2010, p. 18; Schousboe 1983, p. 198.
- ↑ Lawson, 1997, էջ 79
- ↑ World Orders and Medals
- ↑ SR/Olympics "1932"
- ↑ SR/Olympics "1936"
- ↑ SR/Olympics "AMCN"
- ↑ Bonde, 2011, էջ 104
- ↑ Olympedia
- ↑ Lawson, 1997, էջեր 216–217
- ↑ Jenvold 1995, p. 51; Mogensen 1992b, p. 6.
- ↑ Kendtes Gravsted
Գրքեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Bonde, Hans (2011). Hvidberg-Hansen, Gertrud; Oelsner, Gertrud (eds.). Vitalist Sport. Museum Tusculanum Press. էջեր 88–105. ISBN 978-87-635-3134-4.
{{cite encyclopedia}}
:|work=
ignored (օգնություն) - Jenvold, Birgit, ed. (1995). Anne Marie Carl-Nielsen (դանիերեն). Copenhagen: Museet på Koldinghus. ISBN 87-87152-21-5. Exhibition catalogue, many works illustrated. Summary p. 57 in English.
- Lawson, Jack (1997). Carl Nielsen. London: Phaidon Press. ISBN 0-7148-3507-2.
- Mogensen, Mogens Rafn (1992a). Carl Nielsen: Der dänische Tondichter: Biographischer Dokumentationsbericht [Carl Nielsen: The Danish Composer: Report on Biographical Documentation] (գերմաներեն). Arbon, Switzerland: Eurotext (Mogensen). ISBN 3-9520232-7-2. Five volumes. Self-published but thoroughly referenced.
- — (1992b). Jugendzeit bis 1900 [Childhood to 1900] (գերմաներեն). Vol. 1. էջեր 1–260. ISBN 3-905564-00-9. In Mogensen 1992a.
- Reynolds, Anne-Marie (2010). Carl Nielsen's Voice: His Songs in Context. Copenhagen: Museum Tusculanum Press. ISBN 978-87-635-2598-5.
- Richardson, Rufus Byam (1911). A History of Greek Sculpture. New York: American Book Company (1890). LCCN 11010319.
- Schousboe, Torben, ed. (1983). Dagbøger og brevveksling med Anne Marie Carl-Nielsen [Diaries and exchange of letters with Anne Marie Carl-Nielsen] (դանիերեն). Selected in collaboration with Irmelin Eggert Møller (née Carl-Nielsen). Copenhagen: Gyldendal. ISBN 87-00-03901-2. Two volumes.
- Telmányi, Anne Marie (1979). Anne Marie Carl-Nielsen (դանիերեն). Copenhagen: Gyldendal. ISBN 87-01-84801-1.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- The Carl Nielsen Museum, Odense – "is a museum dedicated to the composer Carl Nielsen and to his wife, the sculptor Anne Marie Carl-Nielsen."
- «Picture gallery Anne Marie Carl-Nielsen». Odense City Museums. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
- Article Արխիվացված 2020-08-14 Wayback Machine about Anne Marie Carl-Nielsen and Antique Greek Art
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աննա Մարի Կառլ-Նիլսեն» հոդվածին։ |
|