Ադոլֆ Ֆրիդրիխ ֆոն Շակ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ադոլֆ Ֆրիդրիխ ֆոն Շակ
գերմ.՝ Graf Adolf Friedrich von Schack
Franz-von-lenbach-adolf-friedrich-von-schack-1.jpg
Ծնվել էօգոստոսի 2, 1815(1815-08-02)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՇվերին, Մեկլենբուրգ Շվերին
Վախճանվել էապրիլի 14, 1894(1894-04-14)[1][2][3][…] (78 տարեկան)
Վախճանի վայրՀռոմ, Իտալիա
ԳերեզմանStralendorf
Մասնագիտությունարվեստագետ, գրող, գրականության պատմաբան, թարգմանիչ և բանաստեղծ
Լեզուգերմաներեն
ՔաղաքացիությունFlagge Großherzogtümer Mecklenburg.svg Մեկլենբուրգ Շվերին
ԱնդամակցությունԲավարիական գիտությունների ակադեմիա
Պարգևներ
Commons-logo.svg Adolf Friedrich Graf von Schack Վիքիպահեստում

Ադոլֆ Ֆրիդրիխ ֆոն Շակ (գերմ.՝ Adolf Friedrich von Schack, օգոստոսի 2, 1815(1815-08-02)[1][2][3][…], Շվերին, Մեկլենբուրգ Շվերին - ապրիլի 14, 1894(1894-04-14)[1][2][3][…], Հռոմ, Իտալիա), գերմանացի բանաստեղծ, գրող և գրականության և արվեստի պատմաբան, բարերար, Շակ պատկերասրահի հիմնադիր։

Կյանք և ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շակ պատկերասրահ

Ադոլֆ Ֆրիդրիխ ֆոն Շակը 1834-1838 թվականներին ուսանել է Բոննի, Հայդելբերգի և Բեռլինի համալսարաններում։ Ուսումը ստանալով` նա անցել է պրուսական հանրային ծառայության, աշխատել է Բեռլինի դատական պալատում։ Շուտով, սակայն, հրաժարական է տվել և իր ժամանակը նվիրել ճանապարհորդություններին՝ այցելելով Իտալիա, Եգիպտոս և Իսպանիա։ Վերադառնալով Գերմանիա` նա ծառայության է անցել Օլդենբուրգի Մեծ Դքսությունում, որը 1849 թվականին ֆոն Շակին նշանակել է Բեռլինում որպես իր դեսպանորդ։

1852 թվականին Շակը հեռացել է նաև այդ ծառայությունից, մեկնել Մեկլենբուրգի իր կալվածք, ապա Իսպանիա, որտեղ ուսումնասիրել է ռեկոնոկիստների պատմությունը։ Ադոլֆ Շակը 1855 թվականին ժամանել է Մյունխեն։ 1856 թվականին ընտրվել է Բավարիայի Գիտությունների ակադեմիայի պատվավոր անդամ։

Մյունխենում նա ստեղծել է արվեստի պատկերասրահ (Շաքի պատկերասրահ), որը պարունակում էր արվեստի արժեքավոր գործեր[4]։ 1881 թվականին ֆոն Շակին շնորհվել է Մյունխենի պատվավոր քաղաքացու կոչում։ Շակի պատկերասրահը, չնայած այն բանին, որ կոլեկցիոները այն հանձնել էին կայսր Վիլհելմ II-ին, մնացել է Մյունխենում։

Գիտական տեսակետից առավել արժեքավոր Ֆոն Շակի «Արաբների պոեզիան, արվեստը Իսպանիայում և Սիցիլիայում» աշխատությունը (գերմ.՝ Poesie and Kunst der Araber in Spanien und Sicilien) լույս է տեսել 1865 թվականին։ 1887 թվականին հրատարակել է «Կես դար, հուշեր և գրառումներ» (գերմ.՝ Ein halbes Jahrhundert, Erinnerungen and Aufzeichnungen)[5]:

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արձակ և պոեզիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1867 թվական, Բանաստեղծություններ գերմ.՝ Gedichte
  • 1870 թվական, Վատ եղանակի միջոցով գերմ.՝ Durch alle Wetter[6]
  • 1872 թվական, Պիզանեց գերմ.՝ Die Pisaner[7]
  • Կայսերական դեսպան գերմ.՝ Der Kaiserbote[8]
  • 1873 թվական, Չեղարկել գերմ.՝ Cancan
  • 1876 թվական, Արդար գերմ.՝ Ebenbürtig[9]
  • 1878 թվական, Հելիդոր գերմ.՝ Helidor[10]
  • 1883 թվական, Լոտոսի տերևներ, նոր բանաստեղծություններ գերմ.՝ Lotosblätter, Neue Gedichte
  • 1887 թվական, Վալպուրգա և Սուրբ Հովհաննես գերմ.՝ Walpurga und der Johanniter[11]

Արվեստի և գրականության պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Դրամատիկական գրականության և արվեստի պատմություն Իսպանիայում (Geschichte der dramatischen Literatur und Kunst in Spanien) (3 հատոր, 1845–1846)
  • Արաբների պոեզիան և արվեստը Իսպանիայում և Սիցիլիայում (Poesie and Kunst der Araber in Spanien und Sicilien) (1865)

Թարգմանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1845 թվական, Իսպանական թատրոն գերմ.՝ Spanisches Theater[12]
  • 1851 թվական, Ֆիրդուսի հերոսական ավանդությունները գերմ.՝ Heldensagen des Firdusi[13]
  • 1857 թվական, Ձայներ Գանգերից գերմ.՝ Stimmen vom Ganges[14]

Այլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1894 թվական, Նկարների իմ հավաքածուն գերմ.՝ Meine Gemäldesammlung[15]
  • 1883 թվական, Հավաքածուներ, 6 հատոր գերմ.՝ Gesammelte Werke
  • 1896 թվական, Կյանքի ընթացքում չհրապարակված բանաստեղծություններ (փոփ. Ք. Վինկլեր)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Discogs — 2000.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիա — 1696.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  4. https://sofortwelten.buchhandlung.de/shop
  5. Wo ein ruheloser Weltbürger seine letzte Ruhe fand. Das Graf-Schack-Mausoleum in Stralendorf Archived 2006-05-25 at the Wayback Machine.(գերմ.)
  6. Schack Adolf Friedrich Von (2016-11-24)։ «Durch alle Wetter: Roman in Versen» (գերմաներեն)։ Vero Verlag։ Վերցված է 2020-11-08 
  7. Adolf Friedrich von Schack (1872)։ «Die Pisaner Trauerspiel in 5 Akten» (German)։ Wilhelm Hertz։ Վերցված է 2020-11-08 
  8. Adolf Friedrich ¬von Schack (1873)։ «Der Kaiserbote» (German)։ Brockhaus։ Վերցված է 2020-11-08 
  9. «Adolf Friedrich von Schack»։ Academic dictionaries and encyclopedias (գերմաներեն)։ Վերցված է 2020-11-08 
  10. Schack Adolf Friedrich von (1878)։ «Heliodor: dramatisches Gedicht» (գերմաներեն)։ Cotta։ Վերցված է 2020-11-08 
  11. Schack Adolf Friedrich von (1887)։ «Walpurga. Der Johanniter; zwei Trauerspiele»։ Stuttgart, J. G. Cotta։ Վերցված է 2020-11-08 
  12. Schack Adolf Friedrich von (1845)։ «Spanisches Theater.»։ Sauerländer։ Վերցված է 2020-11-08 
  13. Firdawsī Adolf Friedrich von Schack (1877)։ «Heldensagen des Firdusi...» (French)։ Վերցված է 2020-11-08 
  14. Adolf Friedrich von Schack (1857)։ «Stimmen vom Ganges eine Sammlung indischer Sagen» (German)։ Hertz։ Վերցված է 2020-11-08 
  15. Schack Adolf Friedrich von (1894)։ «Meine gemäldesammlung»։ Stuttgart : J.G. Cotta'schen buchhandlung։ Վերցված է 2020-11-08 

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]