Մասնակից:Նաթելլա Գրիգորյան/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

«Պանդորայի արխիվ»[1](նաև «Պանդորայի թղթեր», «Պանդորայի ֆայլ»[2]) – 11,9 միլիոն փաստաթուղթ (ներառյալ 2,9 տերաբայթ տվյալներ) հավաքված Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիումի (ICIJ) կողմից։ Նրանց կարծիքով, այս փաստաթղթի արտահոսքը պատմության մեջ ամենամեծն է[3]։

«Արխիվը» հրապարակվել է 2021 թվականի հոկտեմբերի 3-ին[4][5], որը ներառում է պատկերներ, էլեկտրոնային նամակներ և այլ գաղտնի տվյալներ տարբեր երկրների 14 ֆինանսական ընկերություններից, այդ թվում՝ Պանամայից, Շվեյցարիայից և Արաբական Միացյալ Էմիրություններից[6]: Արխիվն իր ծավալով գերազանցում է այսպես կոչված «Պանամայի արխիվներին» (2016), որը պարունակում էր 11,5 միլիոն գաղտնի փաստաթղթեր[7][8][9][10][11]։ Փաստաթղթերի հրապարակման պահին ICIJ-ն ասաց, որ չի նշել փաստաթղթերի աղբյուրը:

Ըստ արխիվի՝ մոտ 32 տրիլիոն դոլար (առանց անշարժ գույքի, արվեստի գործերի, ոսկերչական իրերի և այլն) կարող էր թաքցվել հարկումից[12]։

Ինչ է հայտնաբերվել[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընդհանուր առմամբ, տեղեկատվության արտահոսքը ներառում է 35 ներկա և նախկին ազգային առաջնորդներ, ինչպես նաև մոտ 100 երկրների 400 պաշտոնյաներ: Այդ անունների թվում են Մեծ Բրիտանիայի նախկին վարչապետ Թոնի Բլեր, Չիլիի նախագահ Սեբաստիան Պինիերա, Քենիա՝ Ուհուրու Քենյատա, Չեռնոգորիայի նախագահ Միլո Ջուկանովիչ, Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկի, Կատարի էմիր Շեյխ Թամիմ և Գաբոնի նախագահ Ալի Բոնգո Օնդիմբա[13]: Ավելի քան 100 միլիարդատերերի, 29 հազար օֆշորային հաշիվների, 30 ներկա և նախկին գործադիրների և 300 պետական ​​պաշտոնյաների անունները նշվել են 2021 թվականի հոկտեմբերի 3-ի առաջին արտահոսքի ժամանակ[4][14]:

Նշված անունների թվում են կոլումբիացի երգչուհի Շակիրան, ով բացել է նոր օֆշորային ընկերություններ, մինչև որ դատարանի առաջ կանգնեն հարկերից խուսափելու համար. Ալեքսանդր Կազեսը, AlphaBay մութ կայքի հիմնադիրը, որն օգտագործվում էր անօրինական թմրանյութեր ձեռք բերելու համար, Պակիստանի ֆինանսների նախարար Շաուկաթ Ֆայազ Ահմեդ Տարին և մի քանի բարձրաստիճան պակիստանցի գեներալներ. հիշատակում է Պեպ Գվարդիոլա և Խուլիո Իգլեսիաս[15][16][17][18]:

Հորդանանի թագավոր Աբդալլահ II-ը թերթերում նշված հիմնական դեմքերից մեկն է, որտեղ փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ նա ավելի քան 100 միլիոն ԱՄՆ դոլարի գույք է ներդրել ԱՄՆ-ում և Մեծ Բրիտանիայում, ներառյալ տներ Մալիբուում, Կալիֆոռնիայում[19], Վաշինգտոնում, Լոնդոնում[20][21]։ Չերի Բլերի կողմից վերահսկվող բրիտանական ընկերությունը ձեռք է բերել 6,45 միլիոն ֆունտ ստերլինգ արժողությամբ սեփականություն Լոնդոնում՝ գնելով «Romanstone International Limited» բրիտանական Վիրջինյան կղզիներ ընկերությունը, եթե գույքն ուղղակիորեն ձեռք բերվեր, 312,000 ֆունտ ստեռլինգ կվճարվեր որպես դրոշմանիշային տուրք: Թոնի Բլերի անունը հայտնվում է հարակից հիփոթեքի համար համատեղ եկամտի մասին հայտարարագրում[22]։


Թերթերը նաև ցույց են տալիս, թե ինչպես 2018 թվականին Ադրբեջանի իշխող Ալիևների ընտանիքին պատկանող գրասենյակային թաղամասը 66 միլիոն ֆունտ ստեռլինգով վաճառվեց Crown Estate-ին՝ Մեծ Բրիտանիայի ինքնիշխանության պետական գույքին, ինչի արդյունքում Ալիևները 31 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ շահույթ ստացան: 33 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ արժողությամբ մեկ այլ գրասենյակային թաղամաս 2009 թվականին վաճառվել է ընտանիքին և նվիրվել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի որդուն՝ Հեյդարին[23]: Ըստ «Las Vegas Sun»-ի, «Պակիստանի վարչապետ Իմրան Խանի մերձավոր շրջապատի անդամները մեղադրվում են գաղտնի ընկերություններում կամ տրեստներում միլիոնավոր դոլարների հարստությունը թաքցնելու մեջ»[24]: Ուկրաինայի նախկին նախագահ Պյոտր Պորոշենկոյի կողմնակիցները մեղադրել են նրա իրավահաջորդ Զելենսկիին, ով իշխանության է եկել հակակոռուպցիոն քարոզարշավով, հարկերից խուսափելու մեջ։ Մեկ այլ վայրում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի մերձավոր գործընկերները, ինչպիսիք են Սվետլանա Կրիվոնոգիխը և Գենադի Տիմչենկոն, բացահայտվել են, որ գաղտնի ակտիվներ ունեն Մոնակոյում, իսկ Չեխիայի վարչապետ Անդրեյ Բաբիշը, ով նախընտրում էր կոռուպցիան և հարկերից խուսափելը ճնշել խոստանալով, չհայտարարեց. օֆշորային ներդրումային ընկերության օգտագործումը ֆրանսիական Ռիվիերայի Մոժենում ութ անշարժ գույք, այդ թվում՝ երկու վիլլա գնելու համար, 12 միլիոն ֆունտ ստեռլինգով [25][26]։

Պանդորայի փաստաթղթերի արդյունքում ավելի շատ տեղեկություններ հայտնվեցին Ռուսաստանի հետ կապված, իբր Կրեմլի հետ կապված, թորիներին նվիրատվությունների մասին[27]։ Նշվեց նաև Ուհուրու Քենյատան, չնայած նրան, որ 2018 թվականին մեջբերվել էր, որ ասում էր. «Յուրաքանչյուր պետական ծառայողի ունեցվածքը պետք է հրապարակայնորեն հայտարարվի, որպեսզի մարդիկ կարողանան հարցնել և հարցնել՝ ի՞նչն է օրինական»[28]: Քենյատան և նրա ընտանիքի վեց անդամները կապված են եղել 13 օֆշորային ընկերությունների հետ [29][30][31]։ Արտահոսած ցուցակը ներառում է նաև անդրազգային հանցավոր կազմակերպությունների առաջնորդներ, ինչպիսիք են Ռաֆայել Ամատոն, Ամաթո-Պագանո կլանի ղեկավարը, որը Կամորայի կլան է, որը նվիրված է միջազգային թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառությանը: Ամաթոն օգտագործում էր կեղևային ընկերություն Միացյալ Թագավորությունում՝ Իսպանիայում հող և անշարժ գույք գնելու համար[32][33][34][35][36][37]:

Գրանցված գործակալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընդհանուր առմամբ, զեկույցում հայտնվում են 14 օֆշորային գրանցող ընկերություններ։

All About Offshore Limited[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

(կրճատ՝ AABOL), գրանցված գործակալ Սեյշելներում ընկերությունների ստեղծման և կառավարման համար։ «AABOL»-ը որոշ հաճախորդների խորհուրդ է տվել հաշիվներ բացել լատվիական «Rietumu Banka»-ում, որը 2017 թվականին Ֆրանսիայում տուգանվել է 80 միլիոն եվրոյով[38] և արգելվել է հինգ տարով աշխատել այնտեղ՝ իր հաճախորդներին հարկերից և փողերի լվացումից խուսափելու համար:

Alpha Consulting Limited[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռեգիստրատորի հիմնադիրներն են Վիկտորյա Վալկովսկայան և նրա նախկին ամուսինը՝ Սեյշելյան կղզիներից ծնված Ռոյ Դելսին։ ICIJ-ի զեկույցում հիշատակված հայտնի հաճախորդների թվում են Ռոման Ավդեևը, Ռուսաստանի խոշորագույն գործարարներից մեկը, Ալեքսանդր Վիննիկը, BTC-E կրիպտոարժույթի բորսայի նախկին սեփականատերը, ձերբակալվել է ԱՄՆ օրենսդրությունը խախտելու մեղադրանքով[39]։

Alcogal[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ICIJ-ի զեկույցը վերաբերում է պանամական Alemán, Cordero, Galindo & Lee կամ Alcogal իրավաբանական ընկերությանը, որը նշում է այն որպես «Լատինական Ամերիկայի էլիտայի իրավաբանական ընկերություն»[40], որը ստեղծել է առնվազն 14000 կեղևային ընկերություններ և վստահություն հարկային դրախտներում: Արտահոսած փաստաթղթերում Alcogal-ն ավելի շատ նշվում է, քան ցանկացած այլ օֆշորային մատակարար[41]։

Asiaciti Trust Asia Limited[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավստրալացի գործարար Գրեգ Բիգսի ընկերությունը, որը գործում է Սինգապուրում, Նոր Զելանդիայում, Սամոայում և Կուկի կղզիներում։ Բրիգսը նաև Սամոայի հյուպատոսն է Սինգապուրում: ICIJ-ի զեկույցում նշված հաճախորդների թվում են ՖԻՖԱ-ի պաշտոնյաները, որոնք ներգրավված են կոռուպցիոն սկանդալի մեջ: Ենթադրվում է, որ Ռեգիստրարի որոշ հաճախորդներ մասնակցել են Ռուսաստանի կառավարությունից 230 միլիոն դոլարի գողությանը՝ Մագնիտսկու գործի շրջանակներում:

CCS Trust Limited[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերության հիմնադիրը Կանադայի քաղաքացի Թոմաս Ուորդն է։ 2009 թվականին նա վաճառել է ընկերությունը որպես գրանցված գործակալ Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում՝ փողերի լվացման դեմ պայքարի օրենքները խախտելու մեղադրանքով: Ընկերության նշված հաճախորդների թվում են Թոխտար Տուլեշովը՝ Ղազախստանից գործարար, որը 2016 թվականին դատապարտվել է 21 տարվա ազատազրկման՝ երկրի նախագահի դեմ հեղաշրջում կազմակերպելու համար[42], Ֆարիտ Գազիզուլինը՝ ՌԴ կառավարության նախագահի նախկին տեղակալ,Ռուսաստանի Դաշնության պետական ​​գույքի նախարար, «Գազպրոմ» ԲԲԸ տնօրենների խորհրդի անդամ[43]։

CIL Trust International[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերությունը հիմնադրել են Բելիզի խորհրդարանի անդամ, նախկին գլխավոր դատախազ և զբոսաշրջության նախարար Գլեն Դ. Գոդֆրին և նրա կինը՝ Ջոյը: Զեկույցում նշված հաճախորդների թվում էր Իգոր Կոլոմոյսկին, ով ներկայումս հետախուզվում է ԱՄՆ-ում փողերի լվացման համար[44]:

Glenn D. Godfrey and Company LLP[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերությունը պատկանում է նաև Գլեն Գոդֆրիին[45], ով 1989-1993 թվականներին աշխատել է որպես Բելիզի գլխավոր դատախազ:

Commence Overseas Limited[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերությունը ստեղծվել է Էնթոնի Գոլամկոյի կողմից՝ որպես իր Հոնկոնգում գտնվող Commence Co-ի դուստր ձեռնարկություն: ՍՊԸ Հաճախորդների թվում են՝ Մարտին Լաուն, չինացի միլիարդատեր և Tencent-ի նախագահ, ընկերությունը, որը կանգնած է WeChat սոցիալական մեդիա հարթակի վրա:

Demetrios A. Demetriades LLC[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Demetrios A. Demetriades LLC (նաև հայտնի է որպես DADLAW), Կիպրոսի ընտանեկան իրավաբանական ընկերությունն է Demetrios Harris Demetriades: Հաճախորդների թվում են Բորիս և Արկադի Ռոտենբերգները, ինչպես նաև Անդրեյ Բոլոտովը՝ Պուտինի մտերիմ ԿԳԲ-ի ընկերներից մեկի նախկին փեսան։

Fidelity Corporate Services Limited[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Fidelity Corporate Services-ը հիմնադրվել է երկու լատվիացի իրավաբանների՝ Արտիս Ռոզենբերգսի և Սվենս Զալիտիսի կողմից և գործում է Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում, Բելիզում, Սեյշելներում, Ջիբրալթարում և Լատվիայում: Հաճախորդների թվում են Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին, Մոսկվայի ԲԿՄԱ ֆուտբոլային ակումբի նախագահ Եվգենի Գիները։

Overseas Management Company Inc[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերությունը ծառայություններ է մատուցում Պանամայում, Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում, Նևիսում, Սեյշելներում և այլ իրավասություններում, իսկ զեկույցում նշված հաճախորդների թվում է կոլումբիացի երգչուհի Շակիրան:

SFM Corporate Services[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այն գործում է Շվեյցարիայում և ԱՄԷ-ում։ ICIS զեկույցի համաձայն՝ ընկերության տնօրենը Ռեզա Աֆշարն է։ Ընկերության հաճախորդների թվում է նախկին ֆրանսիացի քաղաքական գործիչ Դոմինիկ Ստրոս Կանը։

Trident Trust Company Limited[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերության հաճախորդների թվում են Ջեք Մա, արքայազն Խալիֆա բեն Սալման ալ-Խալիֆան:

Տվյալների աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտահոսած ֆայլերը գալիս են 14 օֆշորային ծառայություններ մատուցողներից, որոնք օգնում են հաճախորդներին ընկերություններ հիմնել գաղտնիության իրավասություններում[46]։

Օֆշորային ծառայություններ մատուցող աղբյուրներ[46]
Մատակարար Գրառումներ Ժամանակահատված Հիմնադիր գրասենյակի գտնվելու վայրը Հիմնադրման տարին
All About Offshore Limited 270,328 2002–2019 Սեյշելներ Սեյշելներ 2007
Alemán, Cordero, Galindo & Lee 2,185,783 1970–2019 Պանամա Պանամա 1985
Alpha Consulting Limited 823,305 1996–2020 Սեյշելներ Սեյշելներ 2008
Asiaciti Trust Asia Limited 1,800,650 1996–2019 Հոնկոնգ Հոնկոնգ 1978
CCS Trust Limited 149,378 2001–2017 Բելիզ Բելիզ 2005
CIL Trust International 459,476 1996–2019 Բելիզ Բելիզ 1994
Commence Overseas Limited 8,661 2004–2017 Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներ Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներ 1992
Demetrios A. Demetriades LLC 469,184 1993–2021 Կիպրոսի Հանրապետություն Կիպրոս 1966
Fidelity Corporate Services Limited 213,733 1998–2019 Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներԲրիտանական Վիրջինյան կղզիներ 2005
Glenn D. Godfrey and Company LLP 189,907 1980–2019 Բելիզ Բելիզ 2003
Il Shin 1,575,840 1996–2020 Հոնկոնգ Հոնկոնգ 2004
Overseas Management Company Inc 190,477 1997–2020 Պանամա Պանամա 1961
SFM Corporate Services 191,623 2000–2019 Շվեյցարիա Շվեյցարիա
ԱՄԷ ԱՄԷ
2006
Trident Trust Company Limited 3,375,331 1970–2019 Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներԲրիտանական Վիրջինյան կղզիներ 1986

Alcogal իրավաբանական ընկերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ICIJ-ի զեկույցը կենտրոնացած էր Alemán, Cordero, Galindo & Lee կամ Alcogal պանամական իրավաբանական ընկերության վրա, որում ասվում էր, որ դա «Լատինական Ամերիկայի էլիտայի իրավաբանական ընկերությունն է»[47] [48], որը ստեղծել է առնվազն 14000 կեղևային ընկերություններ և վստահություն հարկային դրախտներում։ . Այսպիսով, «Alcogal»-ը նշված փաստաթղթերում ավելի շատ է հիշատակվել, քան ցանկացած այլ օֆշորային մատակարար։

Մասնակից լրատվամիջոցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թերթերը բացահայտելու համար ICIJ-ն աշխատել է 117 երկրների 91 լրատվամիջոցների լրագրողների հետ, ներառյալ լրատվական կազմակերպությունները, ինչպիսիք են The Washington «Post»-ը, «L'Espresso»-ն, «Le Monde»-ը, «El País»-ը, «Süddeutsche Zeitung»-ը, «PBS»-ի «Frontline» ծրագիրը, Ավստրալական հեռարձակման կորպորացիան, «The Guardian»-ը և «BBC»-ի համայնապատկերը.[14][49]:

Հետաքննության վրա աշխատել են հետևյալ լրատվամիջոցները․

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Опубликован «Архив Пандоры» об офшорах мировых лидеров и чиновников. Главное Это 12 миллионов документов. Там есть Эрнст, Чемезов и знакомая Путина Светлана Кривоногих». Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-03-ին. Վերցված է 2021-10-03-ին.
  2. «″Досье Пандоры″: журналисты разоблачили офшорные схемы мировых лидеров | События в мире — оценки и прогнозы из Германии и Европы | DW | 03.10.2021». Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-04-ին. Վերցված է 2021-10-04-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 88 (օգնություն)
  3. Виктория Полякова, Полина Химшиашвили. «Что стало известно из утечки «архива Пандоры»». РБК. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-15-ին. Վերցված է 2021-10-15-ին.
  4. 4,0 4,1 Miller, Greg; Cenziper, Debbie; Whoriskey, Peter (October 3, 2021). «Pandora Papers - A Global Investigation - Billions Hidden Beyond Reach - Trove of secret files details opaque financial universe where global elite shield riches from taxes, probes and accountability». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-03-ին. Վերցված է 2021-10-03-ին.
  5. «Pandora Papers: A simple guide to the Pandora Papers leak». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2021-10-03. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-03-ին. Վերցված է 2021-10-03-ին.
  6. «Offshore havens and hidden riches of world leaders and billionaires exposed in unprecedented leak - ICIJ» (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-04-ին. Վերցված է 2021-10-03-ին.
  7. «Bigger than Panama: Several Pakistani names on upcoming Pandora Papers | SAMAA». Samaa TV (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-02-ին. Վերցված է 2021-10-02-ին.
  8. «Pandora Papers: Exposé featuring financial secrets of high-profile individuals to be released Sunday». www.geo.tv (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-03-ին. Վերցված է 2021-10-02-ին.
  9. «ICIJ set to release Pandora Papers same like Panama Papers». Dunya News. Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-02-ին. Վերցված է 2021-10-02-ին.
  10. Ghumman, Faisal Ali (2021-10-02). «ICIJ 'to release' Pandora Papers (Panama-2) also involving Pakistanis tomorrow». GNN - Pakistan's Largest News Portal (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-02-ին. Վերցված է 2021-10-02-ին.
  11. «ОБ «АРХИВЕ ПАНДОРЫ»». Важные истории. 3.10.2021. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-04-ին. Վերցված է 2021-10-04-ին.
  12. Miller, Greg; Cenziper, Debbie; Whoriskey, Peter (October 3, 2021). «VIDEO (at 7:12 of 7:43 total) - Pandora Papers - A Global Investigation - Billions Hidden Beyond Reach - Trove of secret files details opaque financial universe where global elite shield riches from taxes, probes and accountability». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-03-ին. Վերցված է 2021-10-03-ին.
  13. [ https://www.occrp.org/en/the-pandora-papers/massive-leak-exposes-the-hidden-fortunes-of-worlds-elite-and-rooks Զանգվածային արտահոսքը բացահայտում է համաշխարհային էլիտայի և խաբեբաների թաքնված ճակատագիրը ] Արխիվացված է Հոկտեմբեր 3, 2021 Wayback Machine-ի միջոցով:, Կազմակերպված հանցավորության և կոռուպցիայի մասին հաշվետվություն, 3 հոկտեմբերի 2021
  14. 14,0 14,1 The Guardian-ի հետաքննությունների թիմ|date=2021-10-03|title=Pandora թերթեր. օֆշորային տվյալների ամենամեծ արտահոսքը բացահայտում է հարուստների և հզորների ֆինանսական գաղտնիքները|url=https://www.theguardian.com /նորություններ/ 2021/oct/03/pandora-papers-biggest-ever-leak-of-offshore-data-exposes-financial-secrets-of-rich-and-powerful|access-date=2021-10-03|կայք =The Guardian|լեզու=en|archivedate=2021-10-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20211003164029/https://www.theguardian.com/news/2021/ oct/03 /pandora-papers-biggest-ever-leak-of-offshore-data-exposes-financial-secrets-of-rich-and-powerful}}
  15. Zee. %5d «'Pandora Papers': Pep Guardiola y Julio Iglesias ocultaron durante años su patrimonio a través decuent» (իսպաներեն). 3 հոկտեմբերի 2021. {{cite web}}: Check |url= value (օգնություն)
  16. Dubinsky, Zach. [https: //www.cbc.ca/news/pandora-papers-offshore-tax-avoidance-1.6197303 «Հսկայական «Pandora Papers»-ի արտահոսքը բացահայտում է քաղաքական գործիչների, հայտնի մարդկանց և միլիարդատերերի գաղտնի օֆշորային հաշիվները»]. CBC News. CBC News. Վերցված է 3 հոկտեմբերի 2021-ին. {{cite web}}: Check |url= value (օգնություն)
  17. Կաղապար:Մեջբերում վեբ
  18. Կաղապար:Մեջբերում վեբ
  19. Miller, Greg (3 October 2021). «Jordan's King Abdullah uses shell companies to buy lavish overseas homes, records show». The Washington Post. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 4 October 2021-ին.
  20. «Pandora Papers: King of Jordan amassed £70m secret property empire». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 3 October 2021. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  21. Goodley, Simon; Safi, Michael (3 October 2021). «King of Jordan hidden property empire worth more than $100m, Pandora papers reveal». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  22. «Pandora Papers: Blairs saved £312,000 stamp duty in property deal». BBC News. 3 October 2021. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  23. «Pandora Papers: Secret wealth and dealings of world leaders exposed». BBC News. 3 October 2021. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  24. «A look at world leaders named in the Pandora Papers». Las Vegas Sun. 4 October 2021. Արխիվացված է օրիգինալից 16 October 2021-ին. Վերցված է 5 October 2021-ին.
  25. «Pandora Papers: Leaked files show hidden financial affairs of world leaders». The Irish Times. 3 October 2021. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  26. Goodley, Simon; Tait, Robert; Alecci, Scilla (3 October 2021). «Revealed: Czech PM used offshore companies to buy £13m French mansion». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  27. «Pandora Papers: Questions over Tory donations by ex-Russian minister's wife». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2021-10-04. Արխիվացված օրիգինալից 6 November 2021-ին. Վերցված է 2021-11-06-ին.
  28. «Pandora Papers: Uhuru Kenyatta's family's secret assets exposed». EMEA Tribune, Breaking News, World News, Latest News, Top Headlines (ամերիկյան անգլերեն). 2021-10-03. Արխիվացված օրիգինալից 4 October 2021-ին. Վերցված է 2021-10-04-ին.
  29. Scala, Gennaro (2021-04-10). «"Pandora papers", il boss Raffaele Amato che ispirò la fiction Gomorra nella lista dei grandi evasori fiscali» ['Pandora Papers', the boss Raffaele Amato who inspired the fictitious Gomorra is on the list of big tax evaders]. Corriere del Mezzogiorno (իտալերեն). Արխիվացված օրիգինալից 5 October 2021-ին. Վերցված է 5 October 2021-ին.
  30. Grasso, Daniele; Hidalgo Pérez, Montse (3 October 2021). «Los 'Papeles de Pandora' destapan los negocios opacos de 600 españoles y 35 mandatarios internacionales» [The 'Pandora Papers' uncover the opaque deals of 600 Spaniards and 35 international leaders]. El País (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 5 October 2021-ին. Վերցված է 5 October 2021-ին.
  31. «" Pandora Papers " : plongée mondiale dans les secrets de la finance offshore». Le Monde.fr (ֆրանսերեն). 2021-10-03. Արխիվացված օրիգինալից 5 October 2021-ին. Վերցված է 2021-10-05-ին.
  32. Grasso, Daniele; R Blanco, Patricia; Reina, Elena (3 October 2021). «Miguel Bosé ha sido accionista de una sociedad en Panamá vinculada a un banco suizo». El País. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  33. «'Pandora Papers': Pep Guardiola y Julio Iglesias ocultaron durante años su patrimonio a través de cuentas opacas» ['Pandora Papers': Pep Guardiola and Julio Iglesias for years hid their assets through opaque accounts]. Onda Cero (իսպաներեն). 3 October 2021. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  34. Dubinsky, Zach (3 October 2021). «Huge 'Pandora Papers' leak exposes secret offshore accounts of politicians, celebrities and billionaires». CBC News. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  35. Gibbs, Margot; Politzer, Malia (3 October 2021). «Prime Minister Imran Khan promised 'new Pakistan' but members of his inner circle secretly moved millions offshore». International Consortium of Investigative Journalists. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  36. Gibbs, Margot; Kranhold, Kathryn; Cosic, Jelena (3 October 2021). «Putin image-maker's role in billion-dollar cinema deal hidden offshore». International Consortium of Investigative Journalists. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  37. «Pandora Papers investigation exposes offshore assets of heads of state and government». South China Morning Post. Agence France-Presse. 4 October 2021. Արխիվացված օրիգինալից 4 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  38. Ольга Кутяева (2017-07-06). «Власти Франции оштрафовали Rietumu Banka на 80 млн. EUR – Зарубежное право | Новости GSL News». GSL. Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-07-ին. Վերցված է 2021-10-07-ին.
  39. «Российского программиста Александра Винника, арестованного в Греции по запросу Америки, судят во Франции. Новости. Первый канал» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-07-ին. Վերցված է 2021-10-07-ին.
  40. «They include Alcogal, a go-to law firm of the Latin American elite has created at least 14,000 shell companies and trusts in tax havens, more than any other offshore provider in the leaked documents». Twitter (անգլերեն). 2021-10-03. Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-03-ին. Վերցված է 2021-10-03-ին.
  41. Medina, Brenda (2021-10-03). «When Latin America's elite wanted to hide their wealth, they turned to this Panama firm - ICIJ». ICIJ (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-03-ին. Վերցված է 2021-10-03-ին.
  42. «Тулешов приговорен к 21 году тюрьмы». Радио Азаттык (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-07-ին. Վերցված է 2021-10-07-ին.
  43. «Бывший топ-менеджер ВЭБа Ильгиз Валитов заставил его переписать 40% компании на офшор Фарита Газизуллина» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-07-ին. Վերցված է 2021-10-07-ին.
  44. «Минюст США обвинил Коломойского в краже миллиардов из его банка». РБК (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021-10-07-ին. Վերցված է 2021-10-07-ին.
  45. Александр Алексеев (2021-10-06). «Продавцы секретности: 14 компаний-источников утечки «Досье Пандоры» – Зарубежное право | Новости GSL News». GSL. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-30-ին. Վերցված է 2021-11-30-ին.
  46. 46,0 46,1 «Who are the firms at the heart of the Pandora Papers?». ICIJ. 3 October 2021. Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  47. ICIJ [@ICIJorg] (October 3, 2021). «They include Alcogal, a go-to law firm of the Latin American elite has created at least 14,000 shell companies and trusts in tax havens, more than any other offshore provider in the leaked documents» (Թվիթ) – via Թվիթթեր.
  48. Medina, Brenda (3 October 2021). «When Latin America's elite wanted to hide their wealth, they turned to this Panama firm – ICIJ». ICIJ (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 3 October 2021-ին. Վերցված է 3 October 2021-ին.
  49. «Hidden offshore treasures of rich and powerful revealed». The News International (անգլերեն). 4 October 2021. Արխիվացված օրիգինալից 4 October 2021-ին. Վերցված է 2021-10-04-ին.