Վաշինգտոն (նահանգ)

Վաշինգտոն; անգլ.՝ Washington
	flag of Washington? ;
; ;
Երկիր	ԱՄՆ
Մասն է	Մայրցամաքային նահանգներ
Կարգավիճակ	ԱՄՆ-ի նահանգ
Մտնում է	ԱՄՆ
Վարչկենտրոն	Օլիմպիա
Ամենաբարձր կետ	Ռեյնիր
ԲԾՄ	520 մետր
Օրենսդրական մարմին	Washington State Legislature?
Դատական մարմին	Washington Supreme Court?
Միության մուտք	նոյեմբերի 11, 1889 (42-րդ)
Բնակչություն;	▲7 705 281 մարդ (ապրիլի 1, 2020) (13 տեղ)
Տարածք	184 827 կմ² (18 տեղ)
Հիմնադրված է	նոյեմբերի 11, 1889 թ.
Սահմանակցում է	Բրիտանական Կոլումբիա, Այդահո և Օրեգոն
Ժամային գոտի	UTC-8, Ամերիկա/Լոս Անջելես և UTC-7
Հապավում	Wash. և WA
Փոխարինեց	Washington Territory?
ISO 3166-2 կոդ	US-WA
Անվանված է	Ջորջ Վաշինգտոն
Մականուն	The Evergreen State
Միության մուտք	նոյեմբերի 11, 1889 (42-րդ)
	wa.gov(անգլ.)
	Վաշինգտոն Վիքիպահեստում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Վաշինգտոն

Վաշինգտոն (անգլերեն՝ Washington), նահանգ ԱՄՆ-ի հյուսիսարևմտյան մասում։ Նահանգի վարչական կենտրոնը Օլիմպիա քաղաքն է, ամենախոշոր քաղաքը Սիեթլ-ն է` 6 830 038 մարդ բնակչությամբ (2011 թ.): Որպեսզի չշփոթեն մայրաքաղաք Վաշինգտոնը նահանգի հետ, շատ հաճախ մայրաքաղաքի անվանմանը ուղեկցում է «Կոլումբիայի շրջան» անունը (իսկ անգլերեն տարբերակով՝ «Washington, D.C.»): Պաշտոնական կարգախոսն է «Հավերժ կանաչ նահանգ»։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հյուսիսից Վաշինգտոն նահանգը սահմանակից է Կանադայի Բրիտանական Կոլումբիա նահանգին, արևելքից սահմանակից է Այդահո նահանգին, իսկ հարավից՝ Օրեգոն նահանգին^[6]։ Արևմուտքից ջրային սահման ունի Խաղաղ օվկիանոսի հետ։ Ընդհանուր մակերեսը կազմում է 184 827 կմ² (18-րդ տեղում է ԱՄՆ-ում), հողի մակերեսը կազմում է 172 587 կմ²։

Նահանգի արևմտյան ծայրակետն Ալավայի հրվանդանն է։

Էթնիկական ծագման բնակիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

20,9 % Գերմանացիներ
12,6 % Անգլիացիներ
12,6 % Իռլանդացիներ
1,2 % Դանիացիներ
3,9 % Շվեդներ
6,2 % Նորվեգացիներ
4,1 % Ամերիկացիներ
3,6 % Իտալացիներ
4,0 % Ֆրանսիացիներ
3,4 % Շոտլանդացիներ
2,6 % Իռլանդական շոտլանդացիներ
2,5 % Նիդեռլանդացիներ
2,1 % Ռուսներ
1,9 % Լեհեր

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաշինգտոն նահանգը ունի պետական մայրուղիներ, ինչպես նաև լավ զագացած լաստանավային համակարգ, որն ամենամեծն է, ոչ միայն ԱՄՆ^[7], այլև ամբողջ աշխարհում։ Վաշինգտոն նահանգում գործում են 140 օդանավակայաններ, որոնցից 16-ը՝ պետական օդանավակայաններ են։ Տրանսպորտը պատկանում է Վաշինգտոնի պետական դեպարտամենտին։ Բացի այդ այնտեղ է գտնվում Բոինգ-Ֆիլդը, որը ԱՄՆ-ի հատուկ նշանակության օդանավակայաններից մեկն է։

Կան լայնածավալ ջրային ճանապարհներ Վաշինգտոնի խոշոր քաղաքներում։ Դրանց թվում են Սիեթլը, Բելվույուն, Տոմոկան (նավահանգիստ Տամոկա) և Օլիմպիան։ Նահանգի մայրուղիները ԱՄՆ-ում կազմում են մի մեծ ցանց, այդ թվում, կամուրջները և խոշորագույն լաստանավային համակարգը։ Վաշինգտոն նահանգում են գտնվում 5 ամենաերկար լողացող կամուրջներից 4-ը աշխարհում։

Կասկադյան լեռներում տրանսպորտի կազմակերպման համար պահանջվում է կատարել դժվարին աշխատանք։ Վաշինգտոն նահանգում շահագործվում և պահպանվում են յոթ հիմնական ճանապարհ- լեռնանցքներ և ութ փոքր լեռնային թունելներ։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2005 թվականի տվյալներով Վաշինգտոնի ՀՆԱ-ն կազմել է 268,5 միլիարդ դոլար (14-րդ տեղում է ԱՄՆ-ում)։ Այստեղ գտնվում են կորպորատիվ այնպիսի ընկերությունների շտաբկայաններ, ինչպիսիք են` Microsoft (գլխամասային գրասենյակը գտնվում է Ռեդմոնդում), Starbucks, Amazon.com, PACCAR և Valve:

Էվերեթը ունի արտադրական օբյեկտ` Boeing-ը։

Վաշինգտոնը Միացյալ Նահանգներում ունի հետադարձ հարկային համակարգ։ Նահանգը չունի նաև կորպորատիվ շահույթի շահութահարկ։

Այստեղ 1989 —2007 թվականներին հիմնվել է Icos կորպորացիան, որն էլ հայտնի է բիոտեխնոլոգիաների շուկայում։ Ամենախոշոր ավտոարտադրողը «Քենուորթ»-ն է։

Վաշինգտոնը մեկն է այն 14 ԱՄՆ նահանգներից, որը ապաքրեականացրել է բժշկական մարիխուանան։

Խոշորագույն քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2009 թվականի տվյալներով հետևյալ քաղաներին են համարվում Վաշինգտոնի խոշորագույն քաղաքները^[8]^[9]։

Կարգ	Քաղաք	Բնակչություն
1	Սիեթլ	602 000
2	Սպոկան	205 500
3	Տակոմա	203 400
4	Վանկուվեր	164 500
5	Բելվույու	120 600
6	Էվերետտ	103 500
7	Սոպկան-Վալլի	89 440
8	Ֆեդերալ-Ուեյ	88 580
9	Քենթ	88 380
10	Յակիմա	84 850
11	Ռենթոն	83 650
12	Բելլինգհեմ	76 130
13	Օբերն	67 485
14	Քեննեվիք	67 180
15	Լեյքվուդ	58 840