Վացլավ Նոյման
| Վացլավ Նոյման չեխ․՝ Václav Neumann | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 29, 1920[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Պրահա, Չեխոսլովակիա[3][4][5][…] |
| Մահացել է | սեպտեմբերի 2, 1995[2][3][6][…] (74 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Վիեննա, Ավստրիա[7] |
| Քաղաքացիություն |  Չեխիա |
| Կրթություն | Պրահայի կոնսերվատորիա[7] |
| Մասնագիտություն | դիրիժոր, երաժշտագետ, պատմաբան և փիլիսոփա |
| Աշխատավայր | Վիեննայի երաժշտության և կատարողական արվեստի համալսարան |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | երաժշտական ղեկավար |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
 Václav Neumann Վիքիպահեստում | |
Վացլավ Նոյման (չեխ․՝ Václav Neumann, սեպտեմբերի 29, 1920[1][2][3][…], Պրահա, Չեխոսլովակիա[3][4][5][…] - սեպտեմբերի 2, 1995[2][3][6][…], Վիեննա, Ավստրիա[7]), չեխ դիրիժոր, ջութակահար, երաժշտագետ[8]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նոյմանը ծնվել է Պրահայում։ 1944 թվականին ավարտել է Պրահայի կոնսերվատորիան, որտեղ սովորել է Յոզեֆ Միկայի, Պավել Դեդեչեկի և Մեթոդ Դոլեժիլի հետ[9]։ 1945 թվականին եղել է Սմետանա քառյակի հիմնադիրներից մեկը, որտեղ նա առաջինն է ջութակ նվագել մինչև 1947 թվականը։ Միևնույն ժամանակ նա նվագել է Չեխիայի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբում՝ երբեմն փոխարինելով Ռաֆայել Կուբելիկին դիրիժորի ստենդում; 1948 թվականին Կուբելիքի արտագաղթից հետո Նեյմանին խնդրեցին փոխարինել նրան, սակայն նա հրաժարվեց։ Ղեկավարել է Կառլովի Վարիի (1951-1954), Բռնոյի (1955), Պրահայի սիմֆոնիկ նվագախմբի (1956-1964) սիմֆոնիկ նվագախմբերը, մինչդեռ մշտապես աշխատել է Բեռլինի Կոմիշե օպերայի բեմադրության վրա։ Նոյմանը 1964 - 1968 թվականներին եղել է Լայպցիգի Գևանդհաուս նվագախմբի դիրիժոր։ 1968 թվականին Կարել Անչերլի արտագաղթից հետո նա կրկին հրավիրվեց ղեկավարելու Չեխիայի ֆիլհարմոնիկ նվագախումբը և այս անգամ ընդունեց առաջարկը նվագախմբի ղեկավարում մնաց մինչև 1990թ[10]։ Նոյմանը դասավանդել է Պրահայի Կատարողական արվեստների ակադեմիայում, որտեղ նրա ուսանողների թվում էին Օլիվեր ֆոն Դոնագնին և Վիտեսլավ Պոդրազիլը[11][12]։
Ռեպերտուար
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նոյմանը Չեխիայում և ամբողջ աշխարհում հայտնի էր որպես չեխական երաժշտության, այդ թվում՝ Լեոշ Յանաչեկի օպերաների քարոզիչ և հանրահռչակող։ Նրա ամենանշանակալի ձայնագրություններից են Գուստավ Մալերի, Անտոնին Դվորժակի, Բոգուսլավ Մարտինուի բոլոր սիմֆոնիաները, Լյուդվիգ վան Բեթհովենի, Ֆրենց Լիստի, Յոհաննես Բրամսի, Բեդրժիխ Սմետանայի, Անտոն Բրուկների, Յոզեֆ Սուկի, Յուլիուս Ֆուչիկի ստեղծագործությունները։ Նա ակտիվորեն առաջ է մղել Միլոսլավ Կաբելացի ստեղծագործությունը, մասնավորապես՝ կատարել և ձայնագրել է նրա ութերորդ «անտիֆոնիկ» սիմֆոնիան՝ կոմպոզիտորի ժառանգության ամենաբարդներից մեկը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Evidence zájmových osob StB
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Český hudební slovník osob a institucí (չեխերեն)
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Vědecká knihovna v Olomouci REGO (չեխերեն)
- ↑ «Václav Neumann - Enzyklopädie - Brockhaus.de». brockhaus.de. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
- ↑ «AUT - Úplné zobrazení záznamu». aleph.nkp.cz. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
- ↑ «Český hudební slovník». www.ceskyhudebnislovnik.cz. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
- ↑ «Václav Neumann». cs.isabart.org. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
{{cite web}}: Text "abart" ignored (օգնություն) - ↑ «Hledani v seznamu zajmovych osob StB». www.svazky.cz. Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Kozinn, Allan (1995 թ․ սեպտեմբերի 6). «Vaclav Neumann; Conductor, 74, Led Czech Philharmonic» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
- «Explore the Complete Classics Today Musical Review Digest Archives» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.
- «Dvorak Cello Concerto Julian Lloyd Webber» (ռուսերեն). Վերցված է 2022 թ․ մայիսի 17-ին.