«Գալուստ Գալոյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Տող 40. | Տող 40. | ||
== Աշխատություններ == |
== Աշխատություններ == |
||
Աշխատությունները վերաբերում են [[Անդրկովկաս]]ում և Հայաստանում բանվորական շարժումների, կոմկուսի ձևավորման և ազգային հարցերին։ |
Աշխատությունները վերաբերում են [[Անդրկովկաս]]ում և Հայաստանում բանվորական շարժումների, կոմկուսի ձևավորման և ազգային հարցերին։ «Պատմության քառուղիներում» (1982) աշխատության մեջ հեղինակը վեր է հանել [[Հայոց Ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] պատճառներն ու նախադրյալները, Թուրքիայի կառավարող շրջանների կողմից հայերի ոչնչացման եղանակով Հայկական հարցի «լուծման» քաղաքականության մշակումը և եզրակացրել, որ դարավերջին ստեղծված հայ ազգային քաղաքական կուսակցությունները չեն կարողացել հաղթահարել եվրոպական տերությունների նկատմամբ պատրանքները՝ նրանց հետ կապելով Հայկական հարցի լուծման հույսերը։ |
||
«Պատմության քառուղիներում» (1982) աշխատության մեջ հեղինակը վեր է հանել [[Հայոց Ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] պատճառներն ու նախադրյալները, Թուրքիայի կառավարող շրջանների կողմից հայերի ոչնչացման եղանակով Հայկական հարցի «լուծման» քաղաքականության մշակումը և եզրակացրել, որ դարավերջին ստեղծված հայ ազգային քաղաքական կուսակցությունները չեն կարողացել հաղթահարել եվրոպական տերությունների նկատմամբ պատրանքները՝ նրանց հետ կապելով Հայկական հարցի լուծման հույսերը։ |
|||
* «Հայ ժողովրդի պատմության» ութհատորյակ |
* «Հայ ժողովրդի պատմության» ութհատորյակ |
||
* «Պատմության քառուղիներում» մենագրություն, 1982 |
* «Պատմության քառուղիներում» մենագրություն, 1982 |
||
=== Խմբագրական կոլեգիայի անդամ === |
|||
''Խմբագրական կոլեգիա` [[Աղայան Էդուարդ|Աղայան Է. Բ.]], [[Առաքելյան Բաբկեն|Առաքելյան Բ. Ն.]], [[Գալոյան Գալուստ|Գալոյան Գ. Ա.]], [[Երեմյան Սուրեն|Երեմյան Ս. Տ.,]] [[Լևոն Խաչիկյան|Խաչիկյան Լ. Ս.]], [[Արշավիր Հակոբյան|Հակոբյան Ա. Մ.]], [[Աշոտ Հովհաննիսյան (պատմաբան)|Հովհաննիսյան Ա. Գ.]], [[Մկրտիչ Ներսիսյան|Ներսիսյան Մ. Գ.]]:'' [http://serials.flib.sci.am/openreader/Hay%20joxovrdi%20patmutyun_%20h.1/book/content.html Հայ Ժողովրդի Պատմություն, Հ. 1.»] [[ՀԽՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտ]]. [[Երևան]]: [[ՀԽՍՀ ԳԱ]] հրատարակչություն, 1971 |
|||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
11:42, 7 Հունիսի 2021-ի տարբերակ
Գալուստ Գալոյան | |
---|---|
Ծնվել է | 1927 մարտի 1 Հայաստան Փոքր Պարնի |
Մահացել է | 2003, օգոստոսի 22 Երևան, Հայաստան[1] |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ |
Ազգություն | Հայ |
Մասնագիտություն | Նոր և նորագույն պատմություն |
Հաստատություն(ներ) | ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտ[2], ՀԿԿ[2] և ՀՀ ԳԱԱ |
Պաշտոն(ներ) | տնօրեն |
Անդամակցություն | ՀՀ ԳԱԱ[2] |
Ալմա մատեր | Երևանի պետական համալսարան |
Կոչում | ակադեմիկոս[1] |
Գիտական աստիճան | պատմական գիտությունների դոկտոր[2][1] (1963) |
Տիրապետում է լեզուներին | հայերեն |
Պարգևներ | |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ[2] |
Գալուստ Անուշավանի Գալոյան (մարտի 1, 1927[2][1], Փոքր Պարնի, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[2][1] - օգոստոսի 22, 2003[1], Երևան, Հայաստան[1]), հայ պատմաբան, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս[3]։
Կենսագրություն
Ծնվել է 1927 թվականի Փոքր Պարնի (այժմ՝ Անուշավան ի հիշատակ Մեծ հայրենականում զոհված Անուշավան Գալոյանի) գյուղում, Արթիկի շրջան, Հայկական ԽՍՀ[3]։
1945, ընդունվում է Երևանի պետական համալսարանի միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ, որն ավարտելուց հետո՝ 1955 թվականին պաշտպանում է թեկնածուական ատենախոսություն[3]։
1963 թվականին պաշտպանում է դոկտորական ատենախոսություն[3]։
Եղել է Պատմության ինստիտուտի տնօրեն, ՀԿԿ Կենտկոմի քարտուղար, Գիտությունների ակադեմիայի նախագահության փոխնախագահ[3]։
Գալուստ Գալոյանի գիտակազմակերպչական և պատմագիտական մեծ փորձի շնորհիվ հնարավոր եղավ ստեղծել հայ ժողովրդի պատմության ութհատորյակը[3]։
Ամփոփելով իր եզրակացությունները՝ Գալոյանը հանգել է «Հայկական լեռնաշխարհի՝ իր բնօրրանում հայերի ծագման, որպես ժողովուրդ կազմավորման, հայոց լեզվի ձևավորման ու այլ լեզուների հետ ծագումնաբանական կապերի, վաղ հայկական պետականության, մ.թ.ա. IX-VI դարերում Ուրարտու-Հայաստան՝ հայոց պետականության անքակտելի մասը կազմելու հիմնահարցերի պատմաքննական տեսության» ստեղծման անհրաժեշտությանը[3]։
2010 թվականի հոկտեմբերի 14-ին Երևանի Դեմիրճյան 17 հասցեում բացվել է Գալուստ Գալոյանի հուշատախտակը (քանդակագործ՝ Սամվել Պետրոսյան)[4]։
Ընտանիք
Հայրը՝ Անուշավան Գալոյան (անվանի վիրաբույժ, Հայրենականին մասնակցել է հենց սկզբից. 4-րդ տանկային բանակի N 1000 հոսպիտալի հրամանատարն էր և զոհվել է 1945 թվականին Լեհաստանի Բոբժա գյուղում իր հոսպիտալի 350 վիրավորների հետ։ Այդ գյուղի դպրոցը կոչվում է նրա անունով։ Լեհաստանում Անուշավան Գալոյանը հայտնի էր «Բոգատիրսկի մայոր» անվամբ[3])։
Եղբայրները՝
- Մուսայել Գալոյան (գրող, հասարակագետ-աբովյանագետ, Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ, Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից)[3]։
- Ալեքսանդր Գալոյան (վաստակաշատ դեղագործ, ՀԽՍՀ առողջապահության մինիստրության գլխավոր վարչության երկարամյա պետ, Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից)[3]։
- Արմեն Գալոյան (աշխարհահռչակ կենսաքիմիկոս, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, կենսաքիմիայի ինստիտուտի տնօրեն, Ռուսաստանի և Հայաստանի գիտությունների ակադեմիաների համատեղ «Նեյրոքիմիա» ամսագրի գլխավոր խմբագիր, գիտությունների միջազգային ակադեմիայի և այլ ակադեմիաների անդամ)[3]։
Պարգևներ
Արժանանացել է Պետական մրցանակի, Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի, Վավիլովի անվան մեդալի և ՀԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատվոգրեր։
Աշխատություններ
Աշխատությունները վերաբերում են Անդրկովկասում և Հայաստանում բանվորական շարժումների, կոմկուսի ձևավորման և ազգային հարցերին։ «Պատմության քառուղիներում» (1982) աշխատության մեջ հեղինակը վեր է հանել Հայոց ցեղասպանության պատճառներն ու նախադրյալները, Թուրքիայի կառավարող շրջանների կողմից հայերի ոչնչացման եղանակով Հայկական հարցի «լուծման» քաղաքականության մշակումը և եզրակացրել, որ դարավերջին ստեղծված հայ ազգային քաղաքական կուսակցությունները չեն կարողացել հաղթահարել եվրոպական տերությունների նկատմամբ պատրանքները՝ նրանց հետ կապելով Հայկական հարցի լուծման հույսերը։
- «Հայ ժողովրդի պատմության» ութհատորյակ
- «Պատմության քառուղիներում» մենագրություն, 1982
Խմբագրական կոլեգիայի անդամ
Խմբագրական կոլեգիա` Աղայան Է. Բ., Առաքելյան Բ. Ն., Գալոյան Գ. Ա., Երեմյան Ս. Տ., Խաչիկյան Լ. Ս., Հակոբյան Ա. Մ., Հովհաննիսյան Ա. Գ., Ներսիսյան Մ. Գ.: Հայ Ժողովրդի Պատմություն, Հ. 1.» ՀԽՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտ. Երևան: ՀԽՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1971
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Հայ պատմագիտության նվիրյալը // Է.Լ. Դանիելյան
- ↑ Բացվել է ակադեմիկոս Գալուստ Գալոյանի բարձրաքանդակը
Արտաքին հղումներ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 657)։ |
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսներ
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանի ասպետներ
- ՀԽՍՀ պետական մրցանակի դափնեկիրներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Մարտի 1 ծնունդներ
- 1927 ծնունդներ
- Անուշավան (Շիրակի մարզ) գյուղում ծնվածներ
- Օգոստոսի 22 մահեր
- 2003 մահեր
- Հայ պատմաբաններ
- ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամներ
- ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի շրջանավարտներ