«Քիրոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չNo edit summary
Տող 4. Տող 4.
| անվան մեկնաբանում = «Ձեռք»
| անվան մեկնաբանում = «Ձեռք»
| աիցաբանություն = Հին հունական
| աիցաբանություն = Հին հունական
| նկարագրում = Խիրոնը սովորեցնում է [[Աքիլես]]ին նվագել քնարի վրա
| նկարագրում = Քիրոնը սովորեցնում է [[Աքիլես]]ին նվագել քնարի վրա
| հունական գրաձև = Χείρ
| հունական գրաձև = Χείρων
| այլ մշակույթներում = [[Սատուռն]]
| այլ մշակույթներում = [[Սատուռն]]
| Զավակներ =
| Զավակներ =

08:29, 29 Հունիսի 2020-ի տարբերակ

    Առաջարկվել է այս հոդվածը ջնջել
Վիքիպեդիայի մեկ կամ մի քանի մասնակիցներ առաջարկել են այս հոդվածը ջնջել։ Որպես պատճառ նշվում է հետևյալը՝ Բազմաթիվ սխալներ
Մանրամասներին ծանոթանալու, ինչպես նաև Ձեր տեսակետը հայտնելու համար այցելեք Ջնջման ներկայացված հոդվածների քննարկման էջը։
Ուշադրություն նախքան վերոհիշյալ քննարկման էջում համաձայնության գալը, պետք չէ հեռացնել այս կաղապարը։ Եթե համաձայն չեք առաջարկված ջնջմանը, կարող եք քննարկմանը զուգահեռ ուղղել և բարելավել այս հոդվածը՝ այդպիսով նպաստելով, որ այն պահպանվի։


Հիշեցում. եթե դուք եք տեղադրել այս կաղապարը, ապա մի մոռացեք ջնջման առաջադրված հոդվածանվանումն ավելացնել Ջնջման առաջադրված հոդվածներ քննարկման էջում, մեկ կամ երկու տողով նշելով ջնջման առաջադրելու ձեր պատճառաբանությունը։ Եթե հոդվածը ենթակա է անմիջապես հեռացման, ապա օգտագործեք {{արագ ջնջում}} կաղապարը։
Ծանոթացեք նաև Վիքիպեդիայի Ջնջման կանոնակարգին։

Ջնջման ներկայացնողին՝ Խնդրում ենք տեղադրել այս {{subst:Ծանուցում/Ջնջման առաջարկ|Քիրոն|Բազմաթիվ սխալներ}}-- ~~~~ հաղորդագրությունը հոդված ստեղծողի կամ հոդվածի վրա առավել շատ աշխատանք կատարած մասնակցի քննարկման էջում։

Քիրոն
Քիրոնը սովորեցնում է Աքիլեսին նվագել քնարի վրա
ՏեսակԿենտավրոս
ԴիցաբանությունՀունական դիցաբանություն
Սեռարական
Հունական գրաձևΧείρων
Այլ մշակույթներումՍատուռն
ՀայրԿրոնոս
ՄայրՓիլիրա
Քույր/ԵղբայրԶևս և Դոլոփս
ԱմուսինՔարիկլո
ԶավակներԳիպպա, Էնդեյս, Ocyrhoe?, Կարիստուս և Կարիկլուս
 Chiron Վիքիպահեստում

Քիրոն (հուն․՝ Χείρων, հին հունական դիցաբանությունում[1] թեսալիական մարդաձի, Կրոնոսի և Փիլիրայի որդին[2]: Ի սկզբանե օժտված է եղել անմահությամբ։ Նրա կինն էր Քարիկլոն, ով եղել է նաև Աքիլլեսի ստնտուն[3], իսկ դուստրը՝ Գիպպան։

Դիցաբանության մեջ մարդաձիերի կերպարը բացասական է. նրանք փառաբանում էին խռովությունները, հակված էին ոգելից խմիչքներին և թշնամաբար էին տրամադրված մարդկանց նկատմամբ: Ի տարբերություն նրանց՝ Քիրոնը իմաստուն էր և բարի։ Նա ապրում էր Պելիոն լեռան վրա։ Նա եղել է Ապոլլոնի և Արտեմիսի աշակերտը, սովորեցրել Յասոնին, որի ճանապարհորդության համար պատրաստել է առաջին երկնային գլոբուսը, Դիոսկուրոսներին և Աքիլեսին[4]: Նրանք համարվում են Քիրոնի հետնորդները, որոնց նա կերակրել էր առյուծի մսով։ Քիրոնը Ասկլեպիոսին[5] և Պատրոկլուսին[6] սովորեցրել է բժշկություն, իսկ Ակտեոնին՝ որսորդություն: Առասպելական մարդաձին մասնակցել է գինու աստված Դիոնիսոսի հնդկական արշավանքին[7], Պելևսին նվիրել հացենուց պատրաստված նիզակ[8]:

Քիրոնը եղել է Հերակլեսի մոտ ընկերը։ Հերակլը, սիրուց արբած, եկել է նրա մոտ և ապրել քարայրում[9]: Քիրոնը մահացել է թունավոր աղեղից։ Ըստ ավանդության՝ Հերակլը պատահմամբ է վիրավորել նրա ծունկը[10]։ Սարսափելի տանջանքներ զգալով՝ հրաժարվել է անմահությունից՝ այն փոխանցելով Պրոմեթևսին: Ըստ որոշ հեղինակների, նա բնակություն է հաստատել Մալեայում[Ն 1], որտեղ մահացել է Հերակլի նետից[11]:

Հին հույները արտածել են Քիրոնի աստղապատկերը՝ որպես աղեղնավորի համաստեղություն[12]՝ Օձակիր համաստեղության արևելքում և Այծեղջյուր համաստեղության արևմուտքում։

Նշումներ

  1. Մալեա՝ հրվանդան Լակոնիայում, կամ քաղաք Թեսալիայում:

Ծանոթագրություններ

  1. Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.593; См. Титаномахия, фр.11 Бернабе; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 2, 4; II 5, 4.11; III 4, 4; 10, 3; 13, 3.5-6.8
  2. Титаномахия, фр.6 Ивлин-Уайт; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 2, 4
  3. Примечания Н. А. Чистяковой в кн. Аполлоний Родосский. Аргонавтика. М., 2001. С.185
  4. Гораций. Эподы 13, 11-18
  5. Гомер. Илиада IV 219
  6. Гомер. Илиада IV 832
  7. Нонн. Деяния Диониса XIV 51
  8. Гомер. Илиада XVI 143; XIX 390; Стасин. Киприи, фр.5 Ивлин-Уайт
  9. Псевдо-Эратосфен. Катастеризмы 40
  10. Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 12, 8
  11. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека II 5, 4
  12. Псевдо-Эратосфен. Катастеризмы 40; Гигин. Астрономия II 38, 1
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քիրոն» հոդվածին։