«Քիրոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
ներկայացնում եմ ջնջման
No edit summary
Տող 7. Տող 7.
| հունական գրաձև = Χείρ
| հունական գրաձև = Χείρ
| այլ մշակույթներում = [[Սատուռն]]
| այլ մշակույթներում = [[Սատուռն]]

| Զավակներ =
| Զավակներ =
}}
}}
⚫
'''Քիրոն''' ({{lang-el| Χείρων}}, [[հին հունական դիցաբանություն]]ում<ref>Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.593; См. Титаномахия, фр.11 Бернабе; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 2, 4; II 5, 4.11; III 4, 4; 10, 3; 13, 3.5-6.8</ref> թեսալիական [[մարդաձի]], [[Կրոնոս]]ի և [[Փիլիրա]]յի որդին<ref>Титаномахия, фр.6 Ивлин-Уайт; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 2, 4</ref>: Ի սկզբանե օժտված է եղել անմահությամբ։ Նրա կինն էր Քարիկլոն, ով եղել է նաև [[Աքիլլես]]ի ստնտուն<ref>Примечания Н. А. Чистяковой в кн. Аполлоний Родосский. Аргонавтика. М., 2001. С.185</ref>, իսկ դուստրը՝ Գիպպան։


⚫
Դիցաբանության մեջ մարդաձիերի կերպարը բացասական է. նրանք փառաբանում էին խռովությունները, հակված էին ոգելից խմիչքներին և թշնամաբար էին տրամադրված մարդկանց նկատմամբ: Ի տարբերություն նրանց՝ Քիրոնը իմաստուն էր և բարի։ Նա ապրում էր [[Պելիոն (Հունաստան)|Պելիոն]] լեռան վրա։ Նա եղել է [[Ապոլլոն]]ի և [[Արտեմիս]]ի աշակերտը, սովորեցրել [[Յասոն]]ին, որի ճանապարհորդության համար պատրաստել է առաջին երկնային գլոբուսը, [[Դիոսկուրոսներ]]ին և [[Աքիլես]]ին<ref>Гораций. Эподы 13, 11-18</ref>: Նրանք համարվում են Քիրոնի հետնորդները, որոնց նա կերակրել էր [[առյուծ]]ի մսով։ Քիրոնը [[Ասկլեպիոս]]ին<ref>Гомер. Илиада IV 219</ref> և [[Պատրոկլուս]]ին<ref>Гомер. Илиада IV 832</ref> սովորեցրել է [[բժշկություն]], իսկ [[Ակտեոն]]ին՝ [[որսորդություն]]: Առասպելական մարդաձին մասնակցել է գինու աստված [[Դիոնիսոս]]ի հնդկական արշավանքին<ref>Нонн. Деяния Диониса XIV 51</ref>, [[Պելևս]]ին նվիրել [[Հացենի|հացենուց]] պատրաստված նիզակ<ref>Гомер. Илиада XVI 143; XIX 390; Стасин. Киприи, фр.5 Ивлин-Уайт</ref>:
⚫
'''Խիրոն''' ({{lang-el| Χείρ.}}- հին-հունական ֆեսսալիական դիցաբանության<ref>Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.593; См. Титаномахия, фр.11 Бернабе; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 2, 4; II 5, 4.11; III 4, 4; 10, 3; 13, 3.5-6.8</ref> մեջ,-[[մարդաձի]], որդին [[Կռոնոս]]ի և [[Ֆիլիրա]]ի<ref>Титаномахия, фр.6 Ивлин-Уайт; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 2, 4</ref>: Ի սկզբանե օշտված անմահությամբ։ Նրա կինն էր Խարիկլոն և դուստրը՝ Գիպպա։

⚫
Ի տարբերություն մյուս մարդաձիերի, որոնք փառաբանում էին խռովությունները, հակված էին ալկոհոլին և թշնամաբար էին տրամադրված մարդկանց նկատմամբ, Խիրոնը իմաստուն էր և բարի։ Նա ապրում էր [[Պելիոն]] լեռան վրա։ [[Ապոլլոն]]ի և [[Արտեմիս]]ի աշակերտն էր։ Իր հերթին սովորեցրել է շատ ուրիշ հերոսների՝ [[Յասոն]] (որի ճանապարհորդության համար պատրաստել է առաջին երկնային գլոբուսը), ինչպես նաև Դիոսկուրոս 7 [[Աքիլես]]ը<ref>Гораций. Эподы 13, 11-18</ref>, որոնք համարվում են նրա հետնորդները, որոնց նա կերակրել է [[առյուծ]]ի մսով։ Բժշկական արվեստին է սովորեցրել Ասկլեպիոսին<ref>Гомер. Илиада IV 219</ref> և [[Պատրոկլուս]]ին<ref>Гомер. Илиада XI 832</ref>, а охотничьему — Актеона. Участник индийского похода Диониса<ref>Нонн. Деяния Диониса XIV 51</ref>, իսկ որսորդությունը՝ Ակտեոնին։ Մասնակից Դիոնիսիա հնդկական արշավի։ Նվիրել է Պելեին նիզակ յասենից<ref>Гомер. Илиада XVI 143; XIX 390; Стасин. Киприи, фр.5 Ивлин-Уайт</ref>:


Նա [[Հերակլես]]ի անձնական ընկերն էր։ Սիրով տարված նրա մոտ է եկել Հերակլը և ապրել է քարայրում<ref>Псевдо-Эратосфен. Катастеризмы 40</ref>: Մահացու վիրավորվել է թունավոր աղեղից պատահմամբ բաց թողնված Հերակլի կողմից։ Կամ Հերակլը պատահմամբ վիրավորլ է նրան բաց թողած աղեղից<ref>Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 12, 8</ref>, վնասելով ծունկը։ Ըստ որոշ հեղինակների, նա բնակություն է հաստատել Մալեյայում, որտեղ մահացել է Հերակլի աղեղից<ref>Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека II 5, 4</ref>: Մալեյա - կամ հրվանդան Լակոնիայում, կամ քաղաք [[Թեսալիա]]յում:
Քիրոնը եղել է [[Հերակլես]]ի մոտ ընկերը։ Հերակլը, սիրուց արբած, եկել է նրա մոտ և ապրել քարայրում<ref>Псевдо-Эратосфен. Катастеризмы 40</ref>: Քիրոնը մահացել է թունավոր աղեղից։ Ըստ ավանդության՝ Հերակլը պատահմամբ է վիրավորել նրա ծունկը<ref>Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 12, 8</ref>։ Սարսափելի տանջանքներ զգալով՝ հրաժարվել է անմահությունից՝ այն փոխանցելով [[Պրոմեթևս]]ին: Ըստ որոշ հեղինակների, նա բնակություն է հաստատել Մալեայում<ref group="Ն">Մալեա՝ հրվանդան [[Լակոնիա]]յում, կամ քաղաք [[Թեսալիա]]յում:</ref>, որտեղ մահացել է Հերակլի նետից<ref>Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека II 5, 4</ref>:


Հին հույները արտածել են Քիրոնի աստղապատկերը՝ որպես [[աղեղնավոր]]ի համաստեղություն<ref>Псевдо-Эратосфен. Катастеризмы 40; Гигин. Астрономия II 38, 1</ref>՝ [[Օձակիր]] համաստեղության արևելքում և [[Այծեղջյուր (կենդանակերպի նշան)|Այծեղջյուր]] համաստեղության արևմուտքում։
Սարսափելի տանջանքներ զգալով՝ հրաժարվել է անմահությունից՝ այն հանևնելով [[Պրոմեթևս]]ին:


== Նշումներ ==
Տեղակայված է երկնքում որպես մարդաձիի կամ աղեղնավորի համաստեղություն<ref>Псевдо-Эратосфен. Катастеризмы 40; Гигин. Астрономия II 38, 1</ref>:
{{Ծանցանկ|group=Ն}}


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==

06:39, 29 Հունիսի 2020-ի տարբերակ

    Առաջարկվել է այս հոդվածը ջնջել
Վիքիպեդիայի մեկ կամ մի քանի մասնակիցներ առաջարկել են այս հոդվածը ջնջել։ Որպես պատճառ նշվում է հետևյալը՝ Բազմաթիվ սխալներ
Մանրամասներին ծանոթանալու, ինչպես նաև Ձեր տեսակետը հայտնելու համար այցելեք Ջնջման ներկայացված հոդվածների քննարկման էջը։
Ուշադրություն նախքան վերոհիշյալ քննարկման էջում համաձայնության գալը, պետք չէ հեռացնել այս կաղապարը։ Եթե համաձայն չեք առաջարկված ջնջմանը, կարող եք քննարկմանը զուգահեռ ուղղել և բարելավել այս հոդվածը՝ այդպիսով նպաստելով, որ այն պահպանվի։

Հիշեցում. եթե դուք եք տեղադրել այս կաղապարը, ապա մի մոռացեք ջնջման առաջադրված հոդվածանվանումն ավելացնել Ջնջման առաջադրված հոդվածներ քննարկման էջում, մեկ կամ երկու տողով նշելով ջնջման առաջադրելու ձեր պատճառաբանությունը։ Եթե հոդվածը ենթակա է անմիջապես հեռացման, ապա օգտագործեք {{արագ ջնջում}} կաղապարը։
Ծանոթացեք նաև Վիքիպեդիայի Ջնջման կանոնակարգին։
Ջնջման ներկայացնողին՝ Խնդրում ենք տեղադրել այս {{subst:Ծանուցում/Ջնջման առաջարկ|Քիրոն|Բազմաթիվ սխալներ}}-- ~~~~ հաղորդագրությունը հոդված ստեղծողի կամ հոդվածի վրա առավել շատ աշխատանք կատարած մասնակցի քննարկման էջում։

Քիրոն
Խիրոնը սովորեցնում է Աքիլեսին նվագել քնարի վրա
ՏեսակԿենտավրոս
ԴիցաբանությունՀունական դիցաբանություն
Սեռարական
Հունական գրաձևΧείρ
Այլ մշակույթներումՍատուռն
ՀայրԿրոնոս
ՄայրՓիլիրա
Քույր/ԵղբայրԶևս և Դոլոփս
ԱմուսինՔարիկլո
ԶավակներԳիպպա, Էնդեյս, Ocyrhoe?, Կարիստուս և Կարիկլուս
 Chiron Վիքիպահեստում

Քիրոն (հուն․՝ Χείρων, հին հունական դիցաբանությունում[1] թեսալիական մարդաձի, Կրոնոսի և Փիլիրայի որդին[2]: Ի սկզբանե օժտված է եղել անմահությամբ։ Նրա կինն էր Քարիկլոն, ով եղել է նաև Աքիլլեսի ստնտուն[3], իսկ դուստրը՝ Գիպպան։

Դիցաբանության մեջ մարդաձիերի կերպարը բացասական է. նրանք փառաբանում էին խռովությունները, հակված էին ոգելից խմիչքներին և թշնամաբար էին տրամադրված մարդկանց նկատմամբ: Ի տարբերություն նրանց՝ Քիրոնը իմաստուն էր և բարի։ Նա ապրում էր Պելիոն լեռան վրա։ Նա եղել է Ապոլլոնի և Արտեմիսի աշակերտը, սովորեցրել Յասոնին, որի ճանապարհորդության համար պատրաստել է առաջին երկնային գլոբուսը, Դիոսկուրոսներին և Աքիլեսին[4]: Նրանք համարվում են Քիրոնի հետնորդները, որոնց նա կերակրել էր առյուծի մսով։ Քիրոնը Ասկլեպիոսին[5] և Պատրոկլուսին[6] սովորեցրել է բժշկություն, իսկ Ակտեոնին՝ որսորդություն: Առասպելական մարդաձին մասնակցել է գինու աստված Դիոնիսոսի հնդկական արշավանքին[7], Պելևսին նվիրել հացենուց պատրաստված նիզակ[8]:

Քիրոնը եղել է Հերակլեսի մոտ ընկերը։ Հերակլը, սիրուց արբած, եկել է նրա մոտ և ապրել քարայրում[9]: Քիրոնը մահացել է թունավոր աղեղից։ Ըստ ավանդության՝ Հերակլը պատահմամբ է վիրավորել նրա ծունկը[10]։ Սարսափելի տանջանքներ զգալով՝ հրաժարվել է անմահությունից՝ այն փոխանցելով Պրոմեթևսին: Ըստ որոշ հեղինակների, նա բնակություն է հաստատել Մալեայում[Ն 1], որտեղ մահացել է Հերակլի նետից[11]:

Հին հույները արտածել են Քիրոնի աստղապատկերը՝ որպես աղեղնավորի համաստեղություն[12]՝ Օձակիր համաստեղության արևելքում և Այծեղջյուր համաստեղության արևմուտքում։

Նշումներ

  1. ↑ Մալեա՝ հրվանդան Լակոնիայում, կամ քաղաք Թեսալիայում:

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.593; См. Титаномахия, фр.11 Бернабе; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 2, 4; II 5, 4.11; III 4, 4; 10, 3; 13, 3.5-6.8
  2. ↑ Титаномахия, фр.6 Ивлин-Уайт; Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 2, 4
  3. ↑ Примечания Н. А. Чистяковой в кн. Аполлоний Родосский. Аргонавтика. М., 2001. С.185
  4. ↑ Гораций. Эподы 13, 11-18
  5. ↑ Гомер. Илиада IV 219
  6. ↑ Гомер. Илиада IV 832
  7. ↑ Нонн. Деяния Диониса XIV 51
  8. ↑ Гомер. Илиада XVI 143; XIX 390; Стасин. Киприи, фр.5 Ивлин-Уайт
  9. ↑ Псевдо-Эратосфен. Катастеризмы 40
  10. ↑ Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 12, 8
  11. ↑ Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека II 5, 4
  12. ↑ Псевдо-Эратосфен. Катастеризмы 40; Гигин. Астрономия II 38, 1
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քիրոն» հոդվածին։
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Քիրոն&oldid=7047764» էջից