«Հնդկաչին»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{անաղբյուր}}
[[Պատկեր:Topographic30deg N0E90.png|thumb|300px|Հնդկաչին թերակղզին]]
[[Պատկեր:Topographic30deg N0E90.png|thumb|300px|Հնդկաչին թերակղզին]]
{{Coord|16|N|101|E|scale:90000000|display=title}}
{{Coord|16|N|101|E|scale:90000000|display=title}}

20:57, 5 փետրվարի 2013-ի տարբերակ

Հնդկաչին թերակղզին

Հնդկաչին (վիետ․՝ Đông Dương), թերակղզի Ասիայի հարավ-արևելյան հատվածում:

Թերակղզու մակերեսը կազմում է մոտավորապես 2 միլոն կմ²: Արևմուտքից շրջափակված է Բենգալյան ծոցով, Անդամյան ծովով, Հնդկական օվկիանոսով և Մալակկայի նեղուցով: Հարավային և արևելյան մասից Խաղաղ օվկիանոսով, Հարավ Չինական ծովով և նրա Սիամական և Բակբո նեղուցներով: Հյուսիսային սահմանը պայմանականորեն անցնում է Գանգես և Բրահմապուտրա գետերի գետաբերանով դեպի Հոնգհա գետ: Հարավային մասում է գտնվում Հնդկաչինի մաս կազմող Մալակկա թերակղզին:

Հնդկաչին թերակղզու ռելիեֆը շատ բարդ է: Հյուսիսց հարավ ձգվում են երկար, երիտասարդ լեռնաշղթաներ: Լեռների միջև տարածվում են սարահարթերը և ցածրադիր հարթավայրերը, նրանցից մի քանիսի հիմքը կազմում են հնագույն բյուրեղյա զանգվածները: Խոշոր գետերը, որոնք սկիզբ են առնում Տիբեթյան լեռնաշխարհից, հոսում են լեռնաշղթաների միջև գնվող նեղ հովիտներով: Հարավում, ծովին ավելի մոտիկ վայրերում, գետահովիտներն ընդարձակվում են և փոխվում առափնյա դաշտավայրերի. շատ գետեր իրենց գետաբերաններում առաջացնում են դելտա: Ընդարձակ հարթավայր է տարածվում Մեկոնգ գետի ստորին հոսանքի երկարությամբ:

Թերակղզում կան անագի, վոլֆրամի և այլ մետաղների խոշոր հանքավայրեր, ինչպես նաև քարածուխ և նավթ:

Հնդկաչին թերակղզու կլիման մերձհասարակածային է, իսկ ծայր հարավում` հասարակածային: Տեղումների քանակը կախված է մուսսոնների ուղղությունից և տվյալ վայրի ռելիեֆից: Տեղումներ շատ են լինում (տարեկան մինչև 5000 մմ) ամառային հարավ-արևմտյան մուսսոնի ժամանակ, դեպի Բենգալյան ծոցի կողմը թեքված լեռների արևմտյան լանջերին: Թերակղզու ներքին մասերում տեղումներ ավելի քիչ են լինում (տարեկան մոտավորապես 1000 մմ): Թերակղզու հարթավայրային մասում միջին ջերմաստիճանը չի իջնում + 20оС, գարունը և աշունը բարձրանում է մինչև + 30оС: Լեռներում այն իջնում է մինչև 15оС:


Առատ խոնավություն ստացող վայրերում աճում են մերձհասարակածային մշտադալար անտառներ, իսկ ծայր հարավում` հասարակածային անտառներ: Լեռներում դրանք փոխվում են մերձարևադարձային, տերևաթափ լինող և փշատերև անտառների: Լեռների վերին մասերը գրավում են կորաբուն ծառերի անտառները և մարգագետինները: Ավելի քիչ խոնավ և լեռներով շրջափակված հարթավայրերում տարածվում են սավաննաներ:

Բնակչությունը կենտրոնացված է գլխավորապես գետերի երկայնքով ընկած հարթավայրերում: Գերակշռող գյուղատնտեսական կուլտուրան բրինձն է, որը մշակվում է գետային ցածրադիր վայրերում և գետերի դելտաներում, առանձնապես Մեկոնգի դելտայում: Հարավի պլանտացիաներում մշակում են կաուչուկատու ծառեր, որոնց հյութից ստանում են բնական կաուչուկ:

Հնդկաչին թերակղզում ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն տարածվում են հետևյալ պետությունները` Բանգլադեշ, Վիետնամ, Կամբոջա, Լաոս, Մալայզիա, Մյանմա և Թայլանդ: