Սմբատ Է Բագրատունի

	Սմբատ Բագրատունի
	Հայոց սպարապետ
	Հայոց սպարապետ
753-775
	Հայոց իշխան (պատրիկ)
	Հայոց իշխան (պատրիկ)
770-775
Մասնագիտություն՝	գերիշխան
Վախճանի օր	ապրիլի 25, 775
Վախճանի վայր	Արձնի, Բագրևանդ, Այրարատ, Արմինիա կուսակալություն
Դինաստիա	Բագրատունիներ
Հայր	Աշոտ Կուրացյալ
Զավակներ	Աշոտ Մսակեր, Շապուհ Բագրատունի և Բագարատ Բագրատունի

Սմբատ Բագրատունի (- ապրիլի 25, 775^[1]^[2], Արձնի, Բագրևանդ, Այրարատ, Արմինիա կուսակալություն^[1]^[2]), Հայոց սպարապետ (753-775), Հայոց իշխան (770-775)^[4]։ Աշոտ Կուրացյալի որդին, Աշոտ Մսակերի հայրը, Բագրատունիների իշխանական տոհմից^[4]^[5]։

Կենսագրություն

Հայոց իշխան Սահակ Բագրատունու օրոք՝ 753 թվականին, դարձել էր սպարապետ, իսկ նրա մահից հետո՝ նաև Հայոց իշխան (պատրիկ)։ 768 թվականին մասնակցել է Սիոն Ա Բավոնեցի կաթողիկոսի գումարած Պարտավի եկեղեցական ժողովին^[6]։ 774 թվականին Հասան ոստիկանը իր հետ վերցրել է Սմբատին և այլ նախարարների, ապա սկսել հալածել ապստամբ Արտավազդ Մամիկոնյանին՝ հասնելով մինչև Վիրքի Սամցխե գավառ։ Ապա միացել է 774 թվականին Արաբական խալիֆայության դեմ Մուշեղ Մամիկոնյանի գլխավորած ապստամբական շարժմանը, մղել մի շարք հաղթական կռիվներ։ Զոհվել է Արձնիի ճակատամարտում՝ արաբների դեմ մղած անհավասար մարտում^[4]^[5]։

Ընտանիքը

Սմբատը ամուսնացել էր Տարոնի իշխան Սամուել Մամիկոնյանի (մհ․ 775) քրոջ հետ։ Ունեցել են 2 որդի, իսկ երրորդը ենթադրվում է^[7]․

Աշոտ Մսակեր (մոտ 760-826), Հայոց և Տարոնի իշխան․
Շապուհ (մհ․ 824), Տայքի իշխանազն․

Ենթադրվում է, որ վերջինս եղել է Սմբատի որդին․

Բագարատ (Պանկրատիոս, մհ․ 792), Կոնստանտին VI-ի աստղագուշակը, մահացել է 792 թվականի ճակատամարտում, որի հաղթանակը սխալ էր գուշակել։ Վերջինս ունեցել է երեք երեխա․
Հովհաննես VII Քերականագետ (? - մինչ 867), Կոստանդնուպոլսի պատրիարք (837-843).
Իրինե, Փոտ պատրիարքի մայրը․
Արշավիր պատրիկ։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Toumanoff C. Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle (ֆր.): Tables généalogiques et chronologiques — Rome: 1990. — P. 113.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 Cawley C. Medieval Lands: A prosopography of medieval European noble and royal families — P. http://www.fmg.ac/Projects/MedLands/ARMENIA.htm.
↑ Toumanoff C. Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle (ֆր.): Tables généalogiques et chronologiques — Rome: 1990. — P. 112—113.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 «Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա Աճառյան, Երևան, 1942, Հատոր 4, Ցուցակ 1, Էջ 542-543.
↑ ^5,0 ^5,1 «Ղևոնդ, Պատմություն», թարգմ. Արամ Տեր-Ղևոնդյանի, Երևան, 1982, էջ 112, 114, 117, 120, 128.
↑ «Կանոնագիր Հայոց», Արսեն Ղլտճյան, Թիֆլիս, 1914, էջ 166․
↑ Christian Settipani, Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs. Les princes caucasiens et l'Empire du vie au ixe siècle, Paris, de Boccard, 2006, 339-342 p. (ISBN 978-2-7018-0226-8)

Աղբյուրներ

«Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա Աճառյան, Երևան, 1942, Հատոր 4, Ցուցակ 1, Էջ 542-543.
«Կանոնագիր Հայոց», Արսեն Ղլտճյան, Թիֆլիս, 1914, էջ 166․
«Ղևոնդ, Պատմություն», թարգմ. Արամ Տեր-Ղևոնդյանի, Երևան, 1982, էջ 112, 114, 117, 120, 128.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

[_812f8d6a903fb199-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Toumanoff C. Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle (ֆր.): Tables généalogiques et chronologiques — Rome: 1990. — P. 113.

[_d6ee6a02101702df-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 Cawley C. Medieval Lands: A prosopography of medieval European noble and royal families — P. http://www.fmg.ac/Projects/MedLands/ARMENIA.htm.

[_beb2759c1aa4f363-3] Toumanoff C. Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle (ֆր.): Tables généalogiques et chronologiques — Rome: 1990. — P. 112—113.

[Անձնանուն-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 «Հայոց անձնանունների բառարան», Հրաչյա Աճառյան, Երևան, 1942, Հատոր 4, Ցուցակ 1, Էջ 542-543.

[Ղևոնդ-5] 5,0 ^5,1 «Ղևոնդ, Պատմություն», թարգմ. Արամ Տեր-Ղևոնդյանի, Երևան, 1982, էջ 112, 114, 117, 120, 128.

[6] «Կանոնագիր Հայոց», Արսեն Ղլտճյան, Թիֆլիս, 1914, էջ 166․

[7] Christian Settipani, Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs. Les princes caucasiens et l'Empire du vie au ixe siècle, Paris, de Boccard, 2006, 339-342 p. (ISBN 978-2-7018-0226-8)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]