Մուշեղ Զ Մամիկոնյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մամիկոնյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Մուշեղ Զ Մամիկոնյան
Մահացել էապրիլի 19, 775[1][2]
Մահվան վայրԱրձնիի ճակատամարտ[3]
Մասնագիտությունգերիշխան
Ծնողներհայր՝ Հրահատ Մամիկոնյան[1][4]

Մուշեղ Մամիկոնյան (ծննդյան թվականը անհտայտ է -775), Հայոց իշխան 748-753 թվականներին։ 748-750 թվականների ապստամբության ղեկավար Գրիգոր Բ Մամիկոնյանի եղբայրը։ Հայոց իշխան է դարձել Աշոտ Բագրատունու կուրացումից հետո, հայ նախարարների ընտրությամբ։ Սակայն Մուշեղ Մամիկոնյանի իշխանությունն, ըստ երևույթին, Աբբասյան խալիֆայությունը չի հաստատել։

Ղեկավարել է նաև 774-775 թվականների ապստամբությունը, արաբական տիրապետությունից դժգոհ մի խումբ նախարարների հետ ապստամբել է, սպանելով արաբ հարկահաններին, ապաստանել է Արտագերս ամրոցում։ Այստեղից պատժիչ արշավանքներ է ձեռնարկել Բագրևանդում, Կարնո շրջակայքում և հաղթել իր վրա հարձակվող արաբական ջոկատներին։ Այդ հաղթանակներից գոտեպնդված՝ շատ նախարարներ, նաև սպարապետ Սմբատ Է Բագրատունին, միացել են Մուշեղ Մամիկոնյանին և 5-հազարանոց զորքով պաշարել Կարինը։ Սակայն Հայաստան է ներխուժել արաբական 30-հազարանոց զորք, ապստամբները ստիպված թողել են պաշարումը և թշնամուն դիմագրավել Արձնի գյուղի մոտ, որտեղ Մուշեղ Մամիկոնյանը զոհվել է։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 Toumanoff C. Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle (ֆր.): Tables généalogiques et chronologiquesRome: 1990. — P. 333.
  2. Settipani C. Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs (ֆր.): Les princes caucasiens et l'Empire du VIe au IXe siècleParis: 2006. — P. 144—145. — ISBN 978-2-7018-0226-8
  3. Settipani C. Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs (ֆր.): Les princes caucasiens et l'Empire du VIe au IXe siècleParis: 2006. — P. 144. — ISBN 978-2-7018-0226-8
  4. 4,0 4,1 Settipani C. Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs (ֆր.): Les princes caucasiens et l'Empire du VIe au IXe siècleParis: 2006. — P. 142—147. — ISBN 978-2-7018-0226-8
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 81