Միլի Բալակիրև

Միլի Բալակիրև; ռուս.՝ Милий Алексеевич Балакирев
Ծնվել է	դեկտեմբերի 21 1836 (հունվարի 2 1837)
Ծննդավայր	Նիժնի Նովգորոդ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	մայիսի 16 (29), 1910 (73 տարեկան)
Մահվան վայր	Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Գերեզման	Տիխվինսկոե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն
Կրթություն	Կազանի կայսերական համալսարան (1855) և Nizhny Novgorod Institute of nobility? (1853)
Երկեր	Թամարա
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր, դիրիժոր, մանկավարժ, երաժշտագետ, դաշնակահար և երաժշտության ուսուցիչ
Աշխատավայր	Saint Petersburg – Warsaw Railway?, Սանկտ Պետերբուրգի պետական ակադեմիական կապելլա և Free Music School?
Պարգևներ և ; մրցանակներ
Անդամություն	Հզոր խմբակ
	Mily Balakirev Վիքիպահեստում

Միլի Ալեքսեևիչ Բալակիրև, (ռուս.՝ Милий Алексеевич Балакирев, ( արտասանություն), դեկտեմբերի 21 1836 (հունվարի 2 1837)^[1]^[2], Նիժնի Նովգորոդ, Ռուսական կայսրություն^[1]^[3]^[2] - մայիսի 16 (29), 1910^[4], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն^[5]), ռուս կոմպոզիտոր, դաշնակահար, դիրիժոր։

1860-ական թվականների սկզբին Բալակիրևի գլխավորությամբ կազմավորվել է «Ռուսական նոր երաժշտական դպրոց»-ը, որը հայտնի է նաև «Բալակիրևյան խմբակ» և «Հզոր խմբակ» անուններով։ 1862 թվականին խմբավար Գ․ Յա․ Լոմակինի հետ Պետերբուրգում հիմնադրել է Անվճար երաժշտական դպրոց։ 1867 –1869 թվականներին Բալակիրև Ռուսական երաժշտական ընկերության գլխավոր դիրիժորն էր։ 1883 –1894 թվականներին վարել է Պալատական երգեցիկ կապելլայի տնօրենի պաշտոնը։ Բալակիրևի ստեղծագործության կենտրոնական թեման ժողովուրդն է, ռուսական կյանքի և բնության պատկերները։ 1866 թվականին հրապարակված նրա «40 ռուսական ժողովրդական երգ ձայնի և դաշնամուրի համար» ժողովածուն դարձել է ժողովրդական երգերի մշակման դասական օրինակ։ «Ռուսական երեք թեմայով նախերգանք»-ում (1858, 2-րդ խմբ․՝ 1881), «1000 տարի» ռուս, երեք թեմայով երկրորդ նախերգանքում (1862, ուշ խմբ․՝ «Ռուսիա» սիմֆոնիկ պոեմ, 1887, 1907) և «Չեխական նախերգանքում» (1867, 2-րդ խմբ․՝ «Չեխիայում» սիմֆոնիկ պոեմ, 1906) ժողովրդական թեմաների սիմֆոնիկ զարգացման բնագավառում շարունակել է Գլինկայի ավանդույթները։ Բալակիրև մեծ հետաքրքրություն է ցուցաբերել նաև Արևելքի (Կովկասի), լեհական, չեխական և իսպանական երաժշտական մշակույթի նկատմամբ։ Բնանկարային և ժողովրդա–պարային բնույթի թեմաներով գրված «Թամարա»-ն (1882, ըստ Լերմոնաովի համանուն բանաստեղծության) ծրագրային սիմֆոնիկ պոեմի լավագույն նմուշ է։ Բալակիրևի անվան հետ է կապված ռուս, էպիկական սիմֆոնիայի ստեղծումը (2 սիմֆոնիա, 1898 և 1908)։ Արևելյան գույներով հագեցած նրա պատկերավոր «Իսլամեյ» ֆանտազիան (1869) ազգային դաշնամուրային ոճը հիմնադրող երկերից է։ Նշանակալից են նաև Բալակիրևի երգերն ու ռոմանսները։ 1896-ին Բալակիրև բարձր է գնահատել Մ․ Եկմալյանի «Պատարագ» «Արցունքներ» գրական–գեղարվեստական–երաժշտական ժողովածուում (1907, Պետերբուրգ) տպագրվել է նրա ներդաշնակած «Հայկական երգ»-ը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Э. Балакирев (ռուս.) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 1. — С. 70—71.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Балакирев, Милий Алексеевич (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1891. — Т. IIa. — С. 782—783.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Balakirev, Mili Alexeivich // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 3. — P. 234.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Балакирев Милий Алексеевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միլի Բալակիրև» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 225)։

[_403667fe47268b90-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Э. Балакирев (ռուս.) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 1. — С. 70—71.

[_44f7d9a1d513fec3-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Балакирев, Милий Алексеевич (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1891. — Т. IIa. — С. 782—783.

[_81505a6a6afc779d-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Balakirev, Mili Alexeivich // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 3. — P. 234.

[_99c0f5c54e034946-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_055bed265d2e76cd-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Балакирев Милий Алексеевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]