Լեոն Բոննա

Լեոն Բոննա; ֆր.՝ Léon Bonnat
Ի ծնե	ֆր.՝ Léon Joseph Florentin Bonnat
Ծնվել է	հունիսի 20, 1833[…]
Ծննդավայր	Բայոնա, Ատլանտյան Պիրենեյներ, Ֆրանսիա
Վախճանվել է	սեպտեմբերի 8, 1922[…] (89 տարեկան)
Մահվան վայր	Monchy-Saint-Éloi, Ուազ, Ֆրանսիա
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Կրթություն	Փարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց
Մասնագիտություն	նկարիչ, նկարիչ-փորագրող և արվեստի կոլեկցիոներ
Ոճ	ակադեմիզմ
Ժանր	դիմանկար, կենդանիների նկարչություն, ժանրային նկարչություն, պատմական գեղանկարչություն, բնանկար, նյու, նատյուրմորտ և դիմապատկեր
Ուշագրավ աշխատանքներ	Portrait of Isaac Dignus Fransen van de Putte (1822-1902). Colonial Minister (1863-66, 1872-74)?, Armand Fallieres? և Interior of the Sixtine chapel?
Ուսուցիչ	Խոսե դե Մադրասո, Ֆեդերիկո դե Մադրասո և Լեոն Կոնիե
Աշակերտներ	Henri Pailler?, Պեդեր Սևերին Կրյոյեր, Robert Barnekow?, Hans Ole Brasen?, Օտոն Ֆրիեզ, Hans Nikolaj Hansen?, Jens Hansen-Aarslev?, Carlo Hornung-Jensen?, Գուստավ Ցեդերստրյոմ, H.C. Koefoed?, Ագնես Կաթինկա Վիլհելմինա Լուն, Peter Tom-Petersen?, Louis Busière?, Vilhelm Rosenstand?, Հենրի Սիդոնս Մոուբրի, Herman N. Hyneman?, Gaston Thys?, Médéric Bottin?, Edmond Pennequin?, Paul Antoine Hallez?, Abel Bertram?, Julie Delance-Feurgard?, Joaquín Araujo?, Henri Adrien Tanoux?, Raymond Allègre?, Auguste Matisse?, Lucien-Paul Pouzargues?, Gunnar Gunnarsson Wennerberg?, Անրի դը Տուլուզ-Լոտրեկ, Marguerite Jacquelin?, Julie Buchet? և Georges Charbonneau?
Պարգևներ	Հռոմեական մրցանակ և
Անդամակցություն	Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
	Léon Joseph Florentin Bonnat Վիքիպահեստում

Լեոն Բոննա (Լեոն Ջոզեփ Ֆլորենտին Բոննա, ֆր.՝ Leon Joseph Florentin Bonnat, հունիսի 20, 1833(1833-06-20)^[1]^[2]^[3]^[…], Բայոնա, Ատլանտյան Պիրենեյներ, Ֆրանսիա^[4] - սեպտեմբերի 8, 1922(1922-09-08)^[1]^[2]^[3]^[…], Monchy-Saint-Éloi, Ուազ, Ֆրանսիա^[4]), ֆրանսիացի նկարիչ, կոլեկցիոներ։ Նկարել է նկարներ պատմական և կրոնական թեմաներով, բայց ավելի հայտնի է որպես պատկերանկարիչ։

Կենսագրությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեոն Բոննան ծնվել է 1833 թվականի հունիսի 20-ին Բայոննա քաղաքում։ 1846-ից 1853 թվականներին ապրել է Մադրիդում, որտեղ նրա հայրը գրախանութ ուներ։ Այնտեղ նա սկսեց նկարել սովորել Ռայմունդո դե Մադրասոի մոտ, որից հետո ուսումը շարունակել է Փարիզի, Լեոն Կոնյեի անվան Գեղարվեստի ազգային բարձրագույն դպրոցում^[8]։

1869թ. ստացել է Հռոմեական մրցանակը։ Որպես դափնեկիր, Բոննան օգտվեց Հռոմում սովորելու հնարավորությունից։ Փարիզ վերադառնալուց հետո նա սկսեց դասավանդել է Գեղարվեստի դպրոցում, իսկ 1905 թ. դարձավ այդ դպրոցի տնօրենը։

Բոննան իր ժամանակի ամենահայտնի պատկերանկարիչներից մեկն էր։ Նրան հասարակական ճանաչում է բերել «դերասանուհի Պասսկայի դիմանկարը» (1874 թ.), որն այժմ պահպանվում է Լուվրում։

Նա շատ հայտնի մարդկանց է նկարել և իր ամենահայտնի ստեղծագործություններից են՝ Վիկտոր Հյուգոյի, Ալեքսանդր Դյումայի (որդի) դիմանկարները։ Անդրե Մորուան իր «Գրական դիմանկարներում» նշում է Բոննայի և Մոպասանի ընկերությունը^[9]։

Հայտնի ֆրանսիացի գրող Անրի Պերյուշոն գրել է.

«Բոննային դիմանկար պատվիրելու համար միայն ցանկություն ունենալը քիչ է։ Բոլորը չէ, որ նման ֆանտաստիկ ցանկություն ունենալուց հետո, կարող էին դրան հասնել։ Բոննայի դիմանկար կարող էին ունենալ միայն ընտրյալները, այն շատ թանկ էր»^[10]։

Բավականաչափ վաստակելով գեղանկարչության մեջ, Բոննան մոլի կոլեկցիոներ էր և շատ էր ծախսում արվեստի գործեր ձեռք բերելու վրա։ 1922 թվականի սեպտեմբերի 8 Բոննաի մահից հետո, վարպետի կտակով, նրա հայրենի քաղաք Բայոննան ստացավ արվեստի ստեղծագործությունների մեծ հավաքածու, որի կազմի մեջ էր 19-րդ դարի նկարների լավագույն հավաքածուներից մեկը։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիկտոր Հյուգոյի դիմանկարը (1879 թվական)
Ալեքսանդր Դյումայի (որդի) դիմանկարը (1886 թվական)
Քնած աղջիկ, (1852 թվական)
Իշխան Վ. Տենիշևի դիմանկարը (1896 թվական): Սանկտ Պետերբուրգ, Էրմիտաժ
Տիկին Պասսայի դիմանկարը (1874 թվական) Փարիզ, Լուվր
Անրի Արփինիի դիմանկարը

Ուսանողներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ռուս Լեոն Բոննա» կարելի է անվանել դիմանկարի վարպետ Ալեքսեյ Խարլամովին։ Նա սովորել է Լեոն Բոննաի ստուդիայում 1872 թվականին, և հենց ֆրանսիացի ուսուցչի ազդեցության տակ էլ ձևավորել է իր սեփական ոճը։

Անրի դը Տուլուզ Լոտրեկը նույնպես սովորել է Լեոն Բոննայի ստուդիայում։ Նա ընդունվել է 1882 թվականին։ Չնայած Լոուտրեկին դժվար է դասել Բոննայի հետևորդներին, նա ինքը շատ էր գնահատում վարպետի կարծիքը։

Ինչպես գրում է Տուլուզ Լոտրեկի կենսագիր՝ Անրի Պերրյուշոն՝

«Բոննայի առաջին նկատողությունները, պետք է խոստովանել, այնքան էլ հուսադրող չէին։ Պրեսնոն (Ռենե Պրեստնո, նկարիչ, Տուլուզ Լոտրեկի հոր ընկերը) գրել է, որ ուսուցիչը նրան ասել է, որ նրա գույները տարօրինակ են, և որ նա երեխայի նման է նկարում։ Դա սարսափելի էր, բայց վարպետի քննադատությունը միայն ավելացրեց Լոտրեկի էներգիան։ Բոննան պղպեղ ավելացրեց նրա արյան մեջ։ Լոտրեկը անմիջապես ջնջում էր այն, կանչում էր կեցցե հացի միջուկ, և նոր եռանդով անցնում էր գործի։ Միթե նա կարող էր անլուրջ վերաբերել նկարիչ, պարոն Բոննայի կարծիքին, որի մեծությունը, ինչպես նա էր գրել հորեղբայր Շարլին ուղարկված նամակներից մեկում, թույլ չէր տալիս իրեն հարցեր տալ»^[11]։

1887 թ. Բոննայի մոտ են սովորել նաև արքայազն Եվգենին (Eugen Napoleon Nikolaus), դուքս Ներկեն` շվեդ թագավոր Օսկար II-ի և նրա կնոջ՝ Սոֆիայի չորրորդ և փոքր որդին։ Եվգենին հայտնի է ոչ միայն որպես XIX-ից XX-րդ դարի սկզբի շվեդ բնանկարի խոշորագույն ներկայացուցիչ, այլ նաև որպես մոնումենտալ գեղանկարչության վարպետ։

Բոննայի ուսանողների շարքերում են եղել նաև Շարլ Ալբեր Վալտները, Օգյուստ Լերուն և Դենը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Léon Bonnat (նիդերլ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 https://rkd.nl/explore/artists/10393
↑ RKDartists (նիդերլ.)
↑ https://nga.gov.au/exhibition/toulouse/Default.cfm?IRN=217715&BioArtistIRN=16815&MnuID=ARTISTS&GALID=16815&viewID=3&DTLVIEW=TRUE
↑ http://www.aaa.si.edu/collections/william-anderson-coffin-papers-7476/more
↑ «Бонна, Леон-Жозеф-Флорентин». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
↑ Андре Моруа. «Литературные портреты» на lib.ru
↑ Анри Перрюшо. Тулуз-Лотрек. — СПб.: Терра, 2001. ISBN 5300027618
↑ Там же

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Бонна, Леон-Жозеф-Флорентин». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Булгаков, Ф. И. Леон Бонна // Сто шедевров искусства. — СПб. : изд. ред. «Нового журнала иностранной литературы», 1903. — С. 15.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Сайт Музея Леона Бонна

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լեոն Բոննա» հոդվածին։

[_94a177ed39d8a080-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_8d65d07f0a65949e-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Léon Bonnat (նիդերլ.)

[_b189bd82bc1ff375-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Encyclopædia Britannica

[_4b694eb4cb772a9b-4] 4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 https://rkd.nl/explore/artists/10393

[_578c167f26f1753e-5] RKDartists (նիդերլ.)

[_a1054c0df8937b85-6] ttps://nga.gov.au/exhibition/toulouse/Default.cfm?IRN=217715&BioArtistIRN=16815&MnuID=ARTISTS&GALID=16815&viewID=3&DTLVIEW=TRUE

[_371bd7b8cc4455b3-7] ttp://www.aaa.si.edu/collections/william-anderson-coffin-papers-7476/more

[8] «Бонна, Леон-Жозеф-Флорентин». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

[:0-9] Андре Моруа. «Литературные портреты» на lib.ru

[10] Анри Перрюшо. Тулуз-Лотрек. — СПб.: Терра, 2001. ISBN 5300027618

[11] Там же

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]