Jump to content

Զելանդիա (մայրցամաք)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Զելանդիա (այլ կիրառումներ)
Զելանդիայի ֆիզիկական քարտեզը, որտեղ երևում է մայրցամաքի սահմանները Ավստրալիայի, Ֆիջիի և Վանուատուի հետ
Զելանդիայի հարավային հատվածի քարտեզը

Զելանդիա, հայտնի է նաև Թասմանյան կամ Նորզելանդական մայրցամաք, թվով 8-րդ մայրցամաքը, որն առանձնացել է Ավստրալիա մայրցամաքից 60-85 միլիոն տարի առաջ[1]։ Մայրցամաքն Անտարկտիդայից առանձնացել է 130- 185 միլիոն տարի առաջ։ Հավանաբար ջրածածկ է եղել 23 միլիոն տարի առաջ։ Միանշանակ չի կարելի ասել, որ մայրցամաքն ամբողջովին եղել է ջրի երեսին։ Մայրցամաքի մեծ մասը (93 %) գտնվում է Խաղաղ օվկիանոսի տակ։

Զելանդիայի տարածքը կազմում է ավելի քան 4.900.000 կմ2։ Այն ավելի մեծ է քան Գրենլանդիան և Հնդկաստանը։ Մայրցամաքի տարածքը երկու անգամ փոքր է Ավստրալիայից։ Զելանդիա մայրցամաքի մեծ մասը կազմում է Նոր Զելանդիան, իսկ մեծությամբ երկրորդը՝ Նոր Կալեդոնիան է։

Ջրի տակ են գտնվում Լորդ Հաու լեռնաշղթան, Չելինջեր, Քեմփբել, Նորֆոլկ, Գիկուրանգի և Չաթամ բարձրավանդակները։ Մասամբ ջրի տակ են գտնվում Լուիսայդ, Մելիշ, Քենն, Չեսթերֆիլդ և Դեմփեր բարձրավանդակները[2]։

ԱՄՆ երկրաբանական ինստիտուտի ամսագրի մեջ տպված հոդվածում, գիտնականների խումբը հայտնաբերված մայրցամաքը, որը կազմում է Ավստրալիայի 2/3-ը, առաջարկում է համարել մայրցամաք, այլ ոչ թե միկրոմայրցամաք։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Keith Lewis; Scott D. Nodder and Lionel Carter (2007 թ․ հունվարի 11). «Zealandia: the New Zealand continent». Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2007 թ․ փետրվարի 22-ին. {{cite web}}: More than one of |author= and |last= specified (օգնություն)
  2. Mortimer, Nick (2006), «Zealandia» (PDF), Australian Earth Sciences Convention, Melbourne, Australia, էջ 4, Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2007 թ․ հուլիսի 1-ին, Վերցված է 2007 թ․ մարտի 28-ին{{citation}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • The coast and beyond Արխիվացված 2010-06-02 Wayback Machine, including map of the New Zealand continent from ^ Figure 8.1: New Zealand in relation to the Indo-Australian and Pacific Plates. The State of New Zealand’s Environment 1997 (1997). Retrieved on 2007-04-20.
  • a b Keith Lewis; Scott D. Nodder and Lionel Carter (2007-01-11). Zealandia: the New Zealand continent. Te Ara — the Encyclopedia of New Zealand. Retrieved on 2007-02-22.
  • «Searching for the lost continent of Zealandia», The Dominion Post, 29 September 2007. Retrieved on 2007-10-09. «We cannot categorically say that there has always been land here. The geological evidence at present is too weak, so we are logically forced to consider the possibility that the whole of Zealandia may have sunk.»
  • Mortimer, Nick (2006), «Zealandia», Australian Earth Sciences Convention, Melbourne, Australia, гг. 4.
  • Wood, Ray; Vaughan Stagpoole, Ian Wright, Bryan Davy and Phil Barnes (2003). New Zealand’s Continental Shelf and UNCLOS Article 76 (PDF), Institute of Geological and Nuclear Sciences series 56; НИВА technical report 123, Wellington, New Zealand: Institute of Geological and Nuclear Sciences Limited; National Institute of Water and Atmospheric Research, 16. Retrieved on 2007-02-22. «The continuous rifted basement structure, thickness of the crust, and lack of seafloor spreading anomalies are evidence of сделки of the New Zealand land mass to Gilbert Seamount.»
  • Figure 4. Basement rocks of New Zealand. UNCLOS Article 76: The Land mass, continental shelf, and deep ocean floor: Accretion and suturing. Retrieved on 2007-04-21.
  • Fossil forest: Features of Curio Bay/Porpoise Bay Retrieved on 2007-11-06
  • Flannery, Tim (1994). The Future Eaters. Grove Press, New York. Pages 42–43.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զելանդիա (մայրցամաք)» հոդվածին։