Jump to content

Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆ
գերմ.՝ Georg Eberhard Rumpf
Ծնվել է1627[1][2][3][…]
Վյոլֆերսհայմ, Վետերաու, Դարմշտադտի վարչական շրջան, Հեսսեն, Գերմանիա
Մահացել էհունիսի 13, 1702(1702-06-13)[4]
Ամբոն, Ինդոնեզիա
ՔաղաքացիությունSolms-Braunfels և  Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Մասնագիտությունբուսաբան, սնկաբան, ճարտարապետ, պատմաբան, ռազմական գործիչ, կենդանաբան, թռչնաբան, չարորաբան, բնագետ և colonial administrator
Հաստատություն(ներ)Հոլանդական արևելահնդկական ընկերություն
ԱնդամակցությունԼեոպոլդինա
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[1]
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն)Rumph.
 Georg Eberhard Rumpf Վիքիպահեստում

Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆ (գերմ.՝ Georg Eberhard Rumpf[5][6][7] կամ լատ. Georgius Everhardus Rumphius[8], 1627[1][2][3][…], Վյոլֆերսհայմ, Վետերաու, Դարմշտադտի վարչական շրջան, Հեսսեն, Գերմանիա - հունիսի 13, 1702(1702-06-13)[4], Ամբոն, Ինդոնեզիա), գերմանական ծագմամբ[8] հոլանդացի[9] կենսաբան[6], բուսաբան, սնկաբան[5], կենդանաբան[8], բնագետ[6][9], երկրաբան[8] և հավաքորդ[9]։

Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆի հուշատախտակը Վյոլֆերսհայմում

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆը ծնվել է Կենտրոնական Գերմանիայում[8] 1627 թվականին։ Հնարավոր է նաև, որ նա ծնվել է 1628 թվականին[5][10][11]։ Գեորգին մկրտվել է նոյեմբերի 1-ին։

Ռումֆի վաղ տարիների մասին քիչ բան է հայտնի[7]։

Չնայած այդ անկայուն ժամանակներին, նրա հայրը աշխատելով ինժեներ, կարողացել է ապրուստ վաստակել[8], որի շնորհիվ Ռումֆը կարողացել է լավ կրթություն ստանալ[7][8] Գերմանյիայի Հանաու քաղաքի վարժարանում։ Այստեղ ուսումնասիրել է դասական լեզուներ[7]։

Երկար ժամանակ ապրել է Ինդոնեզիայի Ամբոն կղզում[8][9]։ Գեորգը երկար ժամանակ նվիրված է եղել բնագիտությանը։ Նա դարձավ տեղի բուսական աշխարհի, ֆաունայի և երկրաբանության փորձագետ[8]։

Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆը մահացել է 1702 թվականի հունիսի 13-ին[7]։

Նրա մահից հետո նրա հավաքածուները և ձեռագրերը այրվել են, իսկ մնացածը 1741-1755 թվականներին «Herbarium Amboinensis» վերնագրով լույս են տեսել Ամստերդամում (6 հատոր)[9]։

Գիտական գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆը մասնագիտացվել է սերմնավոր բույսերի Սնկաբանության ոլորտներում[5]։

Գիտական աշխատանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կառլ Լիննեյը նրան անվանել է Rumphia ցեղի պատվին[9][12]՝ աղտորազգիների ընտանիք (Anacardiaceae), սակայն այս անվանման կարգավիճակը ներկա ժամանակում անորոշ է[13]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Georgius Everhardus Rumphius — 2009.
  3. 3,0 3,1 Georg Everard Rumphius (նիդերլ.) — 1999.
  4. 4,0 4,1 4,2 Encyclopædia Britannica
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 International Plant Names Index: Georg Eberhard Rumphius (1628—1702)
  6. 6,0 6,1 6,2 DNB, Katalog der Deutschen Nationalbibliothek: Georg Eberhard Rumpf
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Allgemeine deutsche Biographie & Neue deutsche Biographie (Digitale Register): Georg Eberhard Rumpf
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 8,8 Georgius Everhardus Rumphius
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 Румф, Георг-Эбергард // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
  10. George Sarton: Rumphius, Plinius Indicus (1628–1702).
  11. Fritz Schulze: Georgius Everhardus Rumphius (1628–1702) und das wissenschaftliche Netzwerk seiner Zeit.
  12. Rumphia: տեղեկություններ IPNI կայում (անգլ.)
  13. The Plant List: Search results Rumphia

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ernst Wunschmann: Rumpf, Georg Eberhard. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 29, Duncker & Humblot, Leipzig 1889, S. 663–667.
  • Brigitte Hoppe: Rumpf, Georg Eberhard. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 22, Duncker & Humblot, Berlin 2005, S. 253 f.
  • George Sarton: Rumphius, Plinius Indicus (1628–1702). In: Isis. Chicago 27. 1937, No.2 (Aug.), S. 242–257.
  • Fritz Schulze: Georgius Everhardus Rumphius (1628–1702) und das wissenschaftliche Netzwerk seiner Zeit. In: Rudolstädter Naturhistorische Schriften. Rudolstadt 12. 2004, S. 3–15.
  • Fritz Schulze: «Von Menschen und Bäumen» – Rumphius und die tropische Botanik am Beispiel der Kokospalme. In: Rudolstädter Naturhistorische Schriften. Supplement. Beiträge zur Kultur- und Naturgeschichte Indonesiens. Rudolstadt 3. 1999, S. 83–98.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գեորգ Էբերհարդ Ռումֆ» հոդվածին։