Jump to content

Բարբարա Կարտլենդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բարբարա Կարտլենդ
անգլ.՝ Mary Barbara Hamilton Cartland McCorquodale
Ծննդյան անունանգլ.՝ Mary Barbara Hamilton Cartland
Ծնվել էհուլիսի 9, 1901(1901-07-09)[1][2][3][…]
ԾննդավայրEdgbaston, Բիրմինգհեմ, Միացյալ Թագավորություն[4]
Վախճանվել էմայիսի 21, 2000(2000-05-21)[1][2][3][…] (98 տարեկան)
Վախճանի վայրՀաթֆիլդ, Ուելին Հաթֆիլդ, Հարթֆորշիր, Արևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն[5]
ԳերեզմանՀարթֆորշիր
Գրական անունBarbara Cartland, Barbara McCorquodale և Marcus Belfry
Մասնագիտությունվիպասան, օդաչու, գրող և քաղաքական գործիչ
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունMalvern St James?[6] և The Alice Ottley School?
Ժանրերսիրավեպ
Ուշագրավ աշխատանքներLe choix de l'amour?
Ստեղծագործությունների ցանկBarbara Cartland bibliography?
ԿուսակցությունՄեծ Բրիտանիայի պահպանողական կուսակցություն
Պարգևներ
ԱմուսինԿապիտան Ալեքսանդր Ջորջ Մըք-Կորկոդեյլ[7][4] և Հյու Մըք-Կորկոդեյլ[7][4]
ԶավակներՌեյն Սպենսեր, Կոնտես Սպենսեր[4][7], Իան Համիլթոն Մըք-Կորկոդեյլ[3][7] և Գլեն Մըք-Կորկոդեյլ[3][7]
Կայքbarbaracartland.com
 Barbara Cartland Վիքիպահեստում

Բարբարա Կարտլենդ (անգլ.՝ Barbara Cartland, հուլիսի 9, 1901(1901-07-09)[1][2][3][…], Edgbaston, Բիրմինգհեմ, Միացյալ Թագավորություն[4] - մայիսի 21, 2000(2000-05-21)[1][2][3][…], Հաթֆիլդ, Ուելին Հաթֆիլդ, Հարթֆորշիր, Արևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն[5]), անունն ի ծնե՝ Մերի Բարբարա Համիլթոն Կարտլենդ (անգլ.՝ Mary Barbara Hamilton Cartland), անգլիացի գրող, 20-րդ դարի առավել բեղմնավոր հեղինակներից մեկը։ Հայտնի է դարձել իր բազմաթիվ սիրավեպերի շնորհիվ, ինչպես նաև տպագրվել է Բարբարա Մըք-Կորկոդեյլ անունով։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարբարան ծնվել է Բիրմինգհեմում (Անգլիա)։ Ծնողների միակ դուստրն էր և ավագ երեխան։ Ուներ երկու եղբայր՝ մայոր Ռոնալդ Կարտլենդը՝ խորհրդարանի պատգամավոր, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մասնակից (1907–1940), և Ջեյմս Էնթոնի (Թոնի) Համիլթոն Կարտլենդը (1912–1940): Թեև նա ծնվել է հարմարավետ միջին խավի միջավայրում, ընտանիքի ֆինանսական վիճակն արագորեն վատթարացել է նրա ծնունդից անմիջապես հետո։ Հետագայում Կարտլենդն այս անկումը վերագրել է հայրական պապի՝ Ջեյմս Կարտլենդի ինքնասպանությանը, որը, նրա պնդմամբ, ֆինանսիստ էր, և ինքնասպան է եղել սնանկության հետևանքով[8]։ Այնուամենայնիվ, ըստ հետաքննության ռեգիստրում գրանցված գրառման՝ արույրի ձուլարանի սեփականատեր Ջեյմս Կարտլենդը 92,000 ֆունտ ստեռլինգ է թողել։

Դրան անմիջապես հետո հաջորդել է հոր մահը Առաջին աշխարհամարտում։ Այնուամենայնիվ, Կարտլենդի մայրը Լոնդոնում բացել է հագուստի խանութ՝ կարիքները հոգալու, ինչպես նաև աղջկան և երկու որդիներին մեծացնելու համար, որոնք երկուսն էլ ի վերջո սպանվել են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում՝ 1940 թվականին[9]։

Բարբարան կրթություն է ստացել աղջիկների համար նախատեսված մասնավոր դպրոցներում։ Նա հայտնի է դարձել որպես լրագրող (1922 թվականից հետո) և ռոմանտիկ ֆանտաստիկայի ժանրի գրող։

1927 թվականին ամուսնացել է սպա Հյու Մըք-Կորկոդեյլի հետ, և նրանք ունեցել են աղջիկ՝ Ռեյնը։ 1936 թվականին սկանդալային ամուսնալուծությունից հետո Բարբարան ամուսնացել է նրա զարմիկ Հյուի հետ (մահացել է 1963 թվականին) և դարձել ևս երկու որդիների մայր՝ Գլենի և Իանի։ Դառնալով Լոնդոնի հասարակության ամենանշանավոր դեմքերից մեկը՝ հայտնվել է հանրային միջոցառումների ժամանակ և հեռուստատեսությամբ՝ դատողություններ անելով առողջության, քաղաքականության և նորաձևության մասին։

1990 թվականին ստացել է Բրիտանական կայսրության շքանշանի կին-հրամանատարի աստիճան։ Կարտլենդի դուստրն առաջին ամուսնությունից դարձել է արքայադուստր Դիանայի խորթ մայրը։ Հայտնի է, որ Դիանան ինքը տարված էր Բարբարա Կարտլենդի սիրավեպերով, սակայն նրա հարաբերությունները գրողի հետ լարված էին, և Կարտլենդը հավանություն չէր տալիս Դիանայի անձնական կյանքին[10]։

Ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի տվյալների բազայի տվյալներով դասվել է ամենաթարգմանվող գրողների շարքը, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից հաշվառված թարգմանական հրատարակությունների քանակով 7-րդ տեղում է գտնվում[11][12], հեղինակ է 723 գրքի։ Կարտլենդին է պատկանում է Գինեսի գրքում գրանցված ռեկորդը. միայն մեկ տարում՝ 1983 թվականին, նա թողարկել է 26 վեպ[13]։ Նրա գրքերից 657-ը սիրային վեպեր են, որոնք հրատարակվել են ամբողջ աշխարհում մոտ մեկ միլիարդ տպաքանակով[13] (բացի վեպերից, նա բաղադրատոմսերի ժողովածուներ է կազմել, գրքեր է գրել առողջ ապրելակերպի, տնային տնտեսության վարման, ինքնակենսագրականներ և ժամանակակիցների կենսագրության մասին)։ Մահից հետո գրողի արխիվում մնացել է ավելի քան հարյուր վեպ, և Բարբարա Կարտլենդի նոր գրքերը շարունակում են լույս տեսնել մինչ օրս։ Բարբարա Կարտլենդի ստեղծագործությունները բազմիցս էկրանավորվել են։ «Ջիգու պարող Պիլան» առաջին վեպը հրատարակվել է 1923 թվականին։ Նրա վեպերի սյուժեները ծավալվում են նույն ուրվագծով. երիտասարդ աղջիկը սիրահարվում է տղամարդու, առավել հաճախ արիստոկրատի (կոմս, դուքս, արքայորդի), տարբեր ինտրիգները (սիրային, քաղաքական, լրտեսական) խանգարում են սիրահարների միությանը, բայց վերջում ամեն ինչ ավարտվում է հարսանիքով։ Բարբարա Կարտլենդն ասում էր[14].

Իմ բոլոր հերոսուհիները, բացառությամբ մեկի, կույսեր են։ Բոլորը երիտասարդ են և գեղեցիկ։ Բոլորի համար սերն առաջին հերթին ոչ թե սեքս է, այլ անապական և զգայուն հոգեկան պոռթկումների դրսևորում։ Նրանք երբեք չեն քնի տղամարդու հետ, եթե նա նախապես ամուսնական մատանի չի նվիրել նրանց։ Համենայնդեպս, 118-րդ էջից ոչ շուտ։

Քննադատություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարտլենդի հաճախ մեղադրում էին սյուժեների ու կերպարների սենտիմենտալության և ոչ օրգինալ լինելու մեջ։ 2011 թվականին Մեծ Բրիտանիայում հրապարակվել է սիրային վեպերի և դետեկտիվների հեղինակ Ջորջեթ Հեյերի նամակագրությունը, որտեղ նա մեղադրում էր Կարտլենդին սյուժեներ և նույնիսկ իր վեպերի հերոսների անունները յուրացնելու մեջ, ինչպեա նաև պատկերվող պատմական դարաշրջանի վերաբերյալ «աղետալի տգիտության» մեջ[15]։

Էկրանավորում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարբարա Կարտլենդը ներդրում է ունեցել պլաներիզմի զարգացման և հանրահռչակման գործում, ինչը 1984 թվականին արժանացել է եպիսկոպոս Ռայթի մրցանակին[17]։

Որպես մոլի օդաչու-պլաներիսստ՝ Կարտլենդը ցանկանում էր առաջ մղել պլաներների օգտագործման սահմանները, որոնք 1920-1930-ական թվականներին շահագործվում էին միայն կարճ տարածություններում։ Այդ պատճառով 1931 թվականին Կարտլենդը պլաներ է կառուցել երկար թռիչքի համար և դրանով կատարել է ավելի քան 200 մղոն տևողությամբ թռիչք՝ իր հետ վերցնելով բեռ՝ ավիափոստը[17]։

Կարտլենդի հաջող փորձը նրանց թվում էր, որոնք օգնեցին գիտակցել պլաներների օգտակարությունը։ Երկար թռիչքների համար բեռներով պլաներները ակտիվորեն օգտագործվել են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Lundy D. R. The Peerage
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Oxford Dictionary of National Biography / C. MatthewOxford: OUP, 2004.
  5. 5,0 5,1 5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119288990 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  6. Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English: Women Writers from the Middle Ages to the Present — 1990. — P. 183.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Kindred Britain
  8. «Dame Barbara Cartland». The Daily Telegraph. London. 22 մայիսի 2000 թվական. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 22 ապրիլի 2013 թվական-ին.
  9. «Cartland, Barbara». Howard Gotlieb Archival Research Center. Boston University. Արխիվացված է օրիգինալից 9 նոյեմբերի 2012 թվական-ին. Վերցված է 22 ապրիլի 2013 թվական-ին.
  10. Կյանքը և մահը լեգենդի օրենքներով - В мире МК
  11. «Լենինը աշխարհի «ամենաթարգմանվող» գրողների տասնյակում է. ՅՈՒՆԵՍԿՕ | РИА Дейта. RU». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  12. Թարգմանական հրատարակությունների թոփ 50 հեղինակներ
  13. 13,0 13,1 Ъ-Газета — Մահացել է գրող ռեկորդակիրը
  14. Կանանց ամսագիր Սուպերոճ. 657 վեպ։ Բարբարա Կարտլենդի մեծ սերը(չաշխատող հղում)
  15. Georgette Heyer decries plagiarism with her rapier wit | Books | guardian.co.uk
  16. Բարբարա Կարտլենդի երկրպագուների կայք
  17. 17,0 17,1 Esther Inglis-Arkell. The aeronautic feats of a record-holding romance writer Արխիվացված 2015-03-21 Wayback Machine (անգլ.)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բարբարա Կարտլենդ» հոդվածին։