Spelling bee

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Spelling bee (անգլ.՝ spell արտաբերել տառերով + bee (պատմ.) - հանդիպում), մրցույթ, որի մասնակիցները պետք է ուղղագրեն բառը, վերարտադրելով դրա գրավոր, բառարանային ձևը։ Սովորաբար, ուղղագրության առաջադրանքները մասնակիցներին տրվում են հաջորդաբար՝ մեծացող դժվարությամբ։ Այս կարգի մրցույթներն առաջին անգամ ի հայտ են եկել Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում և բնորոշ են անգլիախոս երկրներում, իսկ դրանցից դուրս՝ անգլերեն սովորելու համատեքստում։ Համեմատած աշխարհի շատ այլ լեզուների հետ, անգլերենը դժվար է սովորել և հաճախ անհամապատասխան ուղղագրություն ունի այնպես որ, նույնիսկ լեզվակիրների համար հաճախ դժվար է վերարտադրել բանավոր խոսքի գրավոր ձևը՝ առանց նախապես իմանալու։ Spelling bee մրցույթները դիտարկվում են որպես կրթական արժեք. նախապատրաստվելը և դրանց մասնակցելը նպաստում են ուսանողների գրագիտության բարձրացմանը և նրանց բառապաշարի ընդլայնմանը։

Ստուգաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անգլերեն bee (ժամանակակից «մեղու») բառի պատմական իմաստը եղել է «հանդիպում, որտեղ իրականացվում է կոնկրետ գործունեություն»։ Բառի ստուգաբանությունը լիովին պարզ չէ, բայց, ամենայն հավանականությամբ, այն գալիս է հին անգլերեն bēn (աղոթք) բառից։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

"Cousin Reginald Spells Peloponnesus." (Norman Rockwell, 1918)

ԱՄՆ-ում առաջին ազգային մրցույթը, որը հիմնադրվել է Լուիսվիլյան The Courier-Journal թերթի կողմից, հայտնվել է ԱՄՆ-ում 1925 թվականին։ 1941 թվականին Scripps Howard News Service կոնգլոմերատը մտավ հովանավորություն և մրցույթը վերանվանեց Scripps Howard National Spelling Bee (անունը հետագայում կրճատվեց Scripps National Spelling Bee): ԱՄՆ-ում ամեն տարի անցկացվում են ուղղագրական մեղուներ՝ տեղական մրցույթներից մինչև ազգային, որոնցում հաղթողին շնորհվում է դրամական մրցանակ։ Ազգային մրցույթը հովանավորվում է անգլալեզու պարբերականների և կրթական հիմնադրամների կողմից։

Աֆրիկայում Spelling bee-ին կազմակերպում է African Spelling Bee-ն, որն անցկացնում է ամենամյա Spelling bee մրցույթ 6-ից 16 տարեկան երեխաների համար ամբողջ մայրցամաքում։ Առաջին մրցույթը տեղի է ունեցել 2016 թվականի հուլիսին՝ համախմբելով ինը տարբեր երկրներ։

Կան մի քանի երկրներ, որոնք վարում են իրենց ազգային Spelling bee, ներառյալ Ուգանդան, որն անցկացնում է Էնջուբայի կողմից կազմակերպված National Spelling Bee-ը 10 տարբեր լեզուներով, ներառյալ 8 տեղական լեզուներով, ժեստերի լեզվով և անգլերենով։

Գանայում ամեն տարի կազմակերպվում է The Spelling Bee Ghana-ն, որի հաղթողները թռչում են ԱՄՆ՝ ներկայացնելու Գանան Scripps National Spelling Bee-ում[1]։

Նիգերիայի Spelling bee-ին կոչվում է Nigeria Spelling Bee և կազմակերպվում է Spelling bee մրցույթի նախաձեռնության կողմից Նիգերիայի ֆեդերացիայի տարբեր նահանգներում։

Բոտսվանան, Նիգերիան, Քենիան, Հարավային Աֆրիկան, Եթովպիան, Լեսոտոն, Զիմբաբվեն, Մալավին և Ռուանդան նույնպես Աֆրիկյան Spelling bee-ի մաս են կազմում, որտեղ երկրների թիվը դեռ աճում է։

Դպրոցականների մասնակցության կանոններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

A spelling bee at an elementary school, with a speller addressing an audience and a judge, with other contestants behind

Spelling bee-ի աշակերտները սովորաբար սկսում են իրենց մրցակցությունը տարրական կամ միջին դպրոցում։ Մասնակիցները մրցում են տարբեր դժվարությունների մակարդակների դասերի միջև։ Հաղթողն ընտրվում է՝ ելնելով միավորների քանակից։ Հաջորդիվ ընտրվում է մեկ աշակերտ, որը կներկայացնի իր դպրոցը շրջանային, պետական ​​և հանրապետական ​​մրցույթներում։

Հնդկաստանում Spelling bee-ին անցկացվում է երկրի բոլոր հնդիկ ավագ դպրոցի աշակերտների համար։

Ուգանդայում Spelling bee-ին սկսվում է դասարանում այն ժամանակ, երբ ուսուցիչը սովորական դասերի ժամանակ նոր բառեր է ներկայացնում։ Այնուհետև բոլոր երեխաները մրցում են միմյանց հետ հաղթողներին որոշելու և դպրոցական թիմ հավաքելու համար։ Դպրոցի թիմը սովորաբար բաղկացած է երեք աշակերտից անգլերենի կատեգորիայի համար և մեկ աշակերտից՝ տեղական լեզվի կատեգորիայի համար։ Դպրոցի Spelling bee-ի հաղթողները կմրցեն շրջանային և մարզային մրցույթներում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Scripps National Spelling Bee (2017). «10 Years of Spelling Bee Ghana». spellingbee.com (անգլերեն). Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 6-ին.