Ֆելիքս Բլյումենֆելդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆելիքս Միխայլովիչ Բլյումենֆելդ
Ֆելիքս Բլյումենֆելդ (1847)
Ի ծնե անունФеликс Михайлович Блуменфельд
Ծնվել էմայիսի 10, 1863
Կրոպիվնիցկի, Ռուսական կայսրություն
ԵրկիրՌուսաստան
Մահացել էապրիլի 21, 1931, (67 տարեկան)
Ռուսաստան Մոսկվա
ԳերեզմանԴոնսկոե գերեզմանատուն և Բայկովո գերեզմանատուն
Ժանրերդասական երաժշտություն
Մասնագիտությունդաշնակահար, կոմպոզիտոր
Գործիքներդաշնամուր
ԱշխատավայրՄոսկվայի կոնսերվատորիա, Ուկրաինայի Չայկովսկու անվան ազգային երաժշտական ակադեմիա և Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա
ԿրթությունՍանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա
Պարգևներ
ՌԽՖՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
 Felix Blumenfeld Վիքիպահեստում

Ֆելիքս Միխայլովիչ Բլյումենֆելդ (ապրիլի 7 (19), 1863[2][4], Q12111027?, Fortechnyi District, Կրոպիվնիցկի, Bobrinetsky Uyezd, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 21, 1931(1931-01-21)[1][2][3][…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1][3]), ռուս և Խորհրդային միության դաշնակահար, կոմպոզիտոր և երաժշտության ուսուցիչ։ 1927 թվականին դարձել է հանրապետության արվեստի վաստակավոր գործիչ։ Կոմպոզիտոր Սիգիզմունդ Բլումենֆելդի եղբայրը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Ելիզավետգրադկաում երաժշտության և ֆրանսերենի ուսուցչի ընտանիքում։ Նա սովորել է Գուստավ Նեյգաուզի հետ, ամուսնացել է իր ավագ քրոջ հետ (այսպիսով, Գենրիխ Նեյգաուզի հորեղբայրն է եղել, բացի այդ, ընտանեկան հարաբերությունները Բլումենֆելդը կապել է Կարոլ Շիմանովսկու հետ, որը նրա զարմիկն էր)։ 1880 թվականին ընդունվել է Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա Ֆյոդոր Շտեյնի դասարան, կոմպոզիցիայով զբաղվել Նիկոլայ Ռիմսկի-Կորսակովի մոտ։ Դեռևս ուսանողական տարիներին նա համբավ է ձեռք բերել որպես վիրտուոզ կատարող, որը փայլուն ունակություն ունի լիստից նոր գործեր նվագելու, ինչի շնորհիվ Բլումենֆելդը դարձել է Պյոտր Չայկովսկու[5], Միլի Բալակիրևի, Ալեքսանդր Գլազունովի և այլ ժամանակակից կոմպոզիտորների դաշնամուրային բազմաթիվ ստեղծագործությունների առաջին կատարողը Սանկտ Պետերբուրգում կայացվող կիսաանձնական երաժշտական երեկոներին։ 1883 թվականին Ռիմսկի-Կորսակովը Սանկտ Պետերբուրգի կայսերական թատրոնների թատերական կոմիտեի նիստում ներկայացրել է Մոդեստ Մուսորգսկու «Խովանշչինա» օպերայի իր ավարտած խմբագրությունը[6]՝ Բլումենֆելդի դաշնամուրային նվագակցությամբ։ 1885 թվականին ավարտել է կոնսերվատորիան ոսկե մեդալով, քննական խորհրդի փաստաթղթերում պահպանվել է ակնարկ, ըստ որի՝ «Աչքի ընկնող է բոլոր առումներով. բացի այդ, հաճելի, հետաքրքիր և համակրելի անձնավորություն է»։

1897 թվականին՝ դասընթացի ավարտից անմիջապես հետո, նրան հրավիրել են դասավանդելու կոնսերվատորիայում։ 1905 թվականին նա հեռացել է կոնսերվատորիայից՝ ի նշան համերաշխության աշխատանքից հեռացված Ռիմսկի-Կորսակովի հետ։ Միաժամանակ նա լայնորեն պարապել է որպես դաշնակահար և դիրիժոր։ Բացի այդ, 1908 թվականին՝ Բլումենֆելդի ղեկավարությամբ և Ֆեոդոր Շալյապինի հետ, Մուսորգսկու «Բորիս Գոդունով» օպերայի փարիզյան պրեմիերան տեղի է ունեցել հիմնական մասում, ինչը արժանացել է ֆրանսիական մամուլի խանդավառ արձագանքին։ Սակայն նույն թվականին Բլումենֆելդը ինսուլտ է տարել, որը հանգեցրել է աջ ձեռքի կաթվածի և ստիպված է եղել հետագայում սահմանափակվել միայն դասախոսական աշխատանքով։ 1911 թվականին վերադարձել է Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիա։

1918 թվականին տեղափոխվել է Կիև և դարձել Կիևի կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր (1920-1922 թվականներին՝ ռեկտոր[7]), իսկ 1922 թվականից եղել է Մոսկվայի կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր։

Սանկտ Պետերբուրգի շրջանի Բլումենֆելդի աշակերտների թվում եղել են Սիմոն Բարերը, կիևցի Վլադիմիր Հորովիցը[8], Նաթան Պերելմանը, Գլեբ Տարանովը, Ալեքսանդր Գաուկը, մոսկվացի Ալեքսանդր Ցեֆասմանը. Մարիա Յուդինան մասնավոր դասեր է վերցրել Բլումենֆելդի հետ։ Բլումենֆելդի հետագա ուսանողներից են Մարիա Գրինբերգը և Վլադիմիր Բելովը, որոնք Բլումենֆելդի կյանքի վերջին տարիներին աշխատել են նրա օգնական։

Ավելի քան հարյուր դաշնամուրային ստեղծագործությունների, հիսուն ռոմանսների հեղինակ է։ Ավելի մասշտաբային ստեղծագործություններից է «Allegro de concert op 7»-ը և «Սիմֆոնիա c-moll op. 39»-ը։

Թաղված է Մոսկվայում՝ Դոնի գերեզմանատան թիվ 1 Կոլումբարիումում (տաճարի շենքում)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Блуменфельд Феликс Михайлович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  4. ↑ Ф., В. Блуменфельд (ռուս.) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 1. — С. 134.
  5. ↑ Russia was still using old style dates in the 19th century, rendering his lifespan as 25 April 1840 – 25 October 1893. Some sources in the article report dates as old style rather than new style. Dates are expressed here in the same style as the source from which they come
  6. ↑ ««Մուսորգսկի Մոդեստ Պետրովիչ» հոդվածը ՀՍՀ-ում». Վերցված է 2017 Հուլիս 20-ին.
  7. ↑ «ІСТОРІЯ» (ուկրաիներեն). Оф. сайт НМАУ. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 10-ին.
  8. ↑ Dubal, David (1989). The Art of the Piano. Amadeus Press. ISBN 1-57467-088-3.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆելիքս_Բլյումենֆելդ&oldid=9360335» էջից