Օրտիլիա փոքր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օրտիլիա փոքր
Օրտիլիա փոքր
Օրտիլիա փոքր
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Վերնաբաժին Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Հավամրգածաղկավորներ (Ericales)
Ընտանիք Հավամրգազգիներ (Ericaceae)
Ցեղ Orthilia
Տեսակ Օրտիլիա փոքր (O. secunda)
Միջազգային անվանում
Orthilia secunda

Օրտիլիա փոքր (լատին․՝ Orthilia secunda), սպնդուկազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

10-15 սմ բարձրությամբ բազմամյա կոճղարմատավոր խոտաբույս է։ Ցողունների հիմքում խմբված տերևները երկարավուն են, սուր և մինչև 1 սմ երկարություն ունեցող կոթուններով։ Միակողմանի ողկույզում հավաքված ծաղիկները ակտինոմորֆ են և ոչ մեծ։ Պսակաթերթերը կանաչասպիտակավուն են և համարյա գնդաձև[1]։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանում հանդիպում է Իջևանի ֆլորիստիկական շրջանում, Մարգահովիտ գյուղի շրջակայքում։ Տեսակը հանդիպում է նաև Եվրոպայում, համարյա ամբողջ Կովկասում, միջերկրածովյան ավազանում, Հյուսիսարևելյան Անատոլիայում, Սիբիրում, Հյուսիսային Ամերիկայում, Կենտրոնական և Արևելյան Ասիայում[1]։

Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աճում է միջին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 1400-1800 մ բարձրությունների վրա, ինչպես նաև անտառներում, խոնավ մարգագետիններում և ճահճացած տեղերում։ Ծաղկում է հունիս-հուլիս ամիսներին, պտղաբերում՝ օգոստոս-սեպտեմբերին[1]։

Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վտանգված տեսակ է։ Տարածման և բնակության շրջանները 10 կմ²-ից պակաս է։ Տեսակի հիմնական տարածման շրջանը գտնվում է Հայաստանի սահմաններից դուրս, հետևաբար սպառնալիքի կատեգորիան նվազեցվել է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։

Պահպանության միջոցառումներ չեն իրականացվում[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.