Քատիբ Յասին
| Քատիբ Յասին | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | օգոստոսի 2, 1929[1][2] կամ օգոստոսի 6, 1929[3] |
| Ծննդավայր | Կոնստանտինա[3] |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 28, 1989[4][5][6][…] (60 տարեկան) |
| Մահվան վայր | La Tronche[3] |
| Գերեզման | El Alia Cemetery |
| Քաղաքացիություն |  Ալժիր և .svg){kind=small} Ֆրանսիա |
| Կրոն | աթեիզմ |
| Երկեր | Nedjma? |
| Մասնագիտություն | գրող, դրամատուրգ, լրագրող, բանաստեղծ և թատերական ռեժիսոր |
| Աշխատատու | Alger républicain?[7], Q122162824?[7], Esprit?[7] և Les Lettres nouvelles?[7] |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Երեխաներ | Amazigh Kateb? |
Ստորագրություն | |
 Kateb Yacine Վիքիպահեստում | |
Քաթիբ Յասին (անգլ.՝ Kateb Yacine), իրական անունը` Մուհամմադ Խալլութի (անգլ.՝ Mohammed Khellouti, օգոստոսի 2, 1929[1][2] կամ օգոստոսի 6, 1929[3], Կոնստանտինա[3] - հոկտեմբերի 28, 1989[4][5][6][…], La Tronche[3]), ալժիրցի գրող, բանաստեղծ և դրամատուրգ։ Շատ հայտնի է նրա «Նեջմա» վեպը, որի շնորհիվ Քաթիբ Յասինը համարվում է ալժիրյան գրականության հիմնադիր[8][9][10]։
Կենսագրություն և աշխատանքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Քաթիբ Յանսինը ծնվել է 1929 թվականին, Կոնստանտինայում։ Նա ծագում է կրթված ֆրանսախոսող ընտանիքից, սկզբում հաճախել է ավանդական մուսուլմանական դպրոց, իսկ հետո` ֆրանսիական լիցեյ[11][12]։ 1945 թվականի մայիսի 8-ին, 15-տարեկան հասակում, մասնակցել է ժողովրդի ըմպոստացմանը Սետիֆում[8]։ Ըմբոստությունը դաժանորեն ճնշվում է, տասնյակ հազարավոր ալժիրցիներ սպանվում են, իսկ Քաթիբ Յասինի մայրը խելագարվում է[8]։ Նա բանտարկվել է և չորս ամիս անցկացրել բանտում, իսկ ազատումից հետո նա դուրս է մնացել լիցեյից[12][13]։ Հետագայում այդ փորձը դառնում է որոշիչ նրա հետագա գործունեության համար[8][9]։
Քաթիբ Յասինը ուսումը շարունակում է Աննաբայում, հետո` Ֆրանսիայում[12]։ 1946 թվականին հրատարակվում է նրա բանաստեղծական առաջին` «Soliloque» ժողովածուն։ 1948-ից 1950 թվականներին լրահաղորդ է եղել Alger républicain-ում։ 1950 թվականին, հոր մահից հետո որոշ ժամանակ աշխատել է նավահանգստի բեռնափոխադրող[14]։ 1951 թվականին հեռանում է Ալժիրից և մեկնում է Ֆրանսիա[12]։ Այնտեղ 1956 թվականին հրապարակվել է նրա «Նեջմա» վեպը[12]։ Հաջորդող տարիներին Քաթիբ Յասինը շատ էր ճանապարորդում դեպի Իտալիա, Բելգիա, Գերմանիա, Թունիս, Շվեյցարիա, Ռուսաստան, Հունաստան և այլ ուրիշ երկրներ, Ալժիր է վերադառնում միայն 1970 թվականին[8][12][13]։ Այնտեղ նա ստեղծում է սեփական` ACT, «Action culturelle des travailleurs» թատերախումբը, որի հետ ներկայացումներ էր տալիս, զուգակցելով դերասանական խաղը, երաժշտությունը և պարը[11]։
1989 թվականին գրողը մահանում է Գրենոբլում, լեյկեմիայից[14]։ Նրա աճյունը թաղվել է Էլ Ալիա գերեզմանատանը, Ալժիրում[11]։
Քաթիբ Յասինի գրական աշխատանքը, որը գրվել է հիմնականում ֆրանսերեն, խիստ կապված է Ալժիրի պատմության և մշակույթի հետ և ունի վառ արտահայտված հակագաղութային բնավորություն։ Եվրոպայից վերադառնալով Ալժիր` նա սկսում է գրել օրախնդրական, բանավիճական պիեսներ` խոսակցական արաբերեն լեզվով, որպեսզի մոտ լինի հասարակ ժողովրդին[15]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
- ↑ 2,0 2,1 Babelio (ֆր.) — 2007.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Bibliothèque nationale de France Record #11930322m // BnF catalogue général (ֆր.) — Paris: BnF.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Encyclopædia Britannica
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 https://collections.imec-archives.com/archives/archives/fonds/FR_145875401_P029KTB/view:fonds/n:3
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Marina Da Silva (2009). «Kateb Yacine, l'éternel perturbateur». Monde diplomatique (ֆրանսերեն).
- ↑ 9,0 9,1 «Kateb Yacine». Britannica (անգլերեն).
- ↑ «Yacine Kateb». Dictionnaire mondial des littératures (ֆրանսերեն). Larousse.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 René Gallissot. «KATEB Yacine». Dictionnaire biographique Maitron (ֆրանսերեն).
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 «Kateb Yacine». Éditions du Seuil (ֆրանսերեն).
- ↑ 13,0 13,1 Jean-Louis Joubert. «Yacine Kateb». Universalis (ֆրանսերեն).
- ↑ 14,0 14,1 Sayouba Traoré. «Kateb Yacine, un artiste majeur». RFI.fr (ֆրանսերեն).
- ↑ «Yacine Kateb». Encyclopédie Larousse (ֆրանսերեն).
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Gérard Faure Un écrivain entre deux cultures : biographie de Kateb Yacine // Revue des mondes musulmans et de la Méditerranée. — 1974. — № 18. — С. 65—92.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քատիբ Յասին» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
