Քաղաքացի Քեյնը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաղաքացի Քեյնը
անգլ.՝ Citizen Kane[1]
ԵրկիրԱՄՆ[2]
Ժանրդրամա[3][4], Գեղարվեստական ֆիլմ, ֆլեշբեք ֆիլմ, կենսագրական ֆիլմ և միստիկ ֆիլմ[5]
Թվականմայիսի 1, 1941[1], հուլիսի 3, 1946[1] և 1941
Լեզուանգլերեն[2]
ՌեժիսորՕրսոն Ուելս[3][4][6][…]
ՊրոդյուսերՕրսոն Ուելս և George Schaefer?
Սցենարի հեղինակՕրսոն Ուելս, Հերման Մանկևիչ և Ջոն Հաուսմեն[7]
ԴերակատարներՕրսոն Ուելս[4][6][8][…], Ջոզեֆ Քոթեն[4][6][8][…], Ռութ Ուորիք[4][6][8][…], Էվերեթ Սլոուն[4][6][8][…], William Alland?[4][6][8][…], Փոլ Ստյուարտ[4][6][8][…], Ջորջ Քուլուրիս[4][6][8][…], Dorothy Comingore?[4][6][8][…], Ագնես Մուրհեդ[4][6][8][…], Ռեյ Կոլինզ[4][6][8][…], Ֆորտունիո Բոնանովա[6][8][9][…], Էրսքին Սենֆորդ[4][6][8][…], Gus Schilling?[6][8][9][…], Ալան Լեդ[4][8], Չառլզ Բենեթ[6][8], Ջինո Կոռադո[8], Հարրի Շենոն[6][8][9][…], Sonny Bupp?[8][9], Walter Sande?[8], Ֆիլիպ վան Զանդտ, Roland Winters?, Georgia Backus?, Buddy Swan? և Գրեգ Թոլանդ
ՕպերատորԳրեգ Թոլանդ
ԵրաժշտությունԲերնարդ Հերման
ՄոնտաժՌոբերտ Ուայզ
Պատմվածքի վայրՆյու Յորք և Ֆլորիդա[10]
Նկարահանման վայրՍան Դիեգո[11] և Մալիբու[11]
ԿինոընկերությունRKO Pictures
Տևողություն119 րոպե
Բյուջե839 727 $
Պաշտոնական կայքէջ
 Citizen Kane Վիքիպահեստում

Քաղաքացի Քեյնը (անգլերեն Citizen Kane), 1941 թվականին նկարահանված ամերիկյան ֆիլմ-կենսագրություն, որն արդեն մի քանի տասնամյակ պրոֆեսիոնալ կինոգործիչների շրջանում անցկացված շատ հարցումների արդյունքում ճանաչվում է բոլոր ժամանակների լավագույն ֆիլմ։ Այն Օրսոն Ուելսի առաջին լիամետրաժ ֆիլմն է, որտեղ նա խաղացել է գլխավոր դերում։

Ֆիլմը պատմում է մեդիամագնատ Չառլզ Ֆոսթեր Քեյնի կյանքի պատմությունը, ում համար որպես նախատիպ ծառայել է ամերիկացի մեդիամագնատ, լրագրող Ուիլյամ Ռենդոլֆ Հերստը։ Ֆիլմն ամբողջապես կազմված է ֆլեշբեքերից, որտեղ գործողությունները ծավալվում են մի լրագրողի հետաքննության ֆոնին, ով առաջադրանք էր ստացել պարզել Քեյնի մահվանից առաջ նրա արտասանած վերջին «վարդի կոկոն» (անգլերեն «rosebud») բառերի պատմությունը։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեդիամագնատ Չառլզ Ֆոսթեր Քեյնը վախճանվում է սեփական տանը։ Մահվանից վայրկյաններ առաջ նրա ձեռքից ընկնում է ապակյա մի գունդ, և Քեյնը հազիվ լսելի ձայնով արտասանում է «rosebud»` վարդի կոկոն բառերը։ Թերթերը և կինոխրոնիկան, անմիջապես իմանալով այդ մասին, սկսում են հետազոտել նրա կյանքի մանրամասները` ընթացքում նրա մասին ստեղծելով նաև անիրական պատմություններ։

Լրագրող Թոմպսոնն առաջադրանք է ստանում պարզելու, թե ինչու է Քեյնն արտասանել այդ հանելուկային բառերը, այդպիսով սկսելով իր լրագրողական հետաքննությունը, որի ժամանակ հանդիպում է մարդկանց, ովքեր ծանոթ են եղել Քեյնին, և այցելում է այն վայրերը, որտեղ Քեյնը բնակվել կամ եղել է։ Ֆիլմը բաղկացած է առանձին, այսպես կոչված, ֆլեշբեքերից, որոնցից յուրաքանչյուրում Թոմպսոնը հարցազրույց է վարում տարբեր մարդկանց հետ, փորձելով պարզել, թե ինչ են նշանակում այդ բառերը, կամ ինչու է Քեյնն արտասանել դրանք մահվանից առաջ։ Չնայած բազմաթիվ հարցաքննություններին և այցելություններին՝ նա այդպես էլ չի կարողանում պարզել այդ բառերի հանելուկը։

Ֆիլմի վերջում տեսախցիկը ցույց է տալիս աշխատողների, ովքեր այրում են Քեյնի ոչ պետքական իրերը, որոնց թվում` նաև Քեյնի մանկական սահնակը, որի տակ գրված էր «rosebud»` վարդի կոկոն։ Սակայն Թոմպսոնի և մնացած հերոսների համար այն այդպես էլ մնում է անհայտ։

Դերերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փաստեր և մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Քաղաքացի Քեյնը» ֆիլմն ուսումնասիրվում է աշխարհի շատ կինոդպրոցներում, իսկ ֆիլմում Օրսոն Ուելսի կողմից կիրառված օպերատորական և այլ հնարքները նշանակալի ազդեցություն են ունեցել ոչ միայն կինեմատոգրաֆիայի, այլ նաև ընդհանրապես ժամանակակից արվեստի վրա։

Ստացել է ընդհանուր առմամբ 6 կինոմրցանակ, ներկայացվել ևս 9-ի, այդ թվում` Օսկարի «Լավագույն սցենար» անվանակարգում։

2011 թվականին Օրսոն Ուելսի ստացած այդ Օսկար մրցանակը վաճառվել է աճուրդում 861,000 դոլլարով[12]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]