Տերենս Հենբերի Ուայթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տերենս Հենբերի Ուայթ
անգլ.՝ Terence Hanbury White
White-in-Boston-CollegeII.jpg
Ծնվել էմայիսի 29, 1906(1906-05-29)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄումբայ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն
Վախճանվել էհունվարի 17, 1964(1964-01-17)[1][2][3][…] (57 տարեկան)
Վախճանի վայրՊիրեյոս, Հունաստան
ԳերեզմանԱթենքի առաջին գերեզմանատուն
Գրական անունJames Aston[4]
Մասնագիտությունգրող, վիպասան, սցենարիստ և գիտաֆանտաստիկ գրող
Լեզուանգլերեն
ՔաղաքացիությունFlag of the United Kingdom (1-2).svg Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունՉելթեմհեմ քոլեջ և Քուինս Քոլեջ
Ժանրերֆենթեզի և պատմավեպ
Ուշագրավ աշխատանքներԹուրը քարի մեջ
Պարգևներ
Commons-logo.svg T. H. White Վիքիպահեստում

Տերենս Հենբերի Ուայթ (անգլ.՝ Terence Hanbury White, մայիսի 29, 1906(1906-05-29)[1][2][3][…], Մումբայ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն - հունվարի 17, 1964(1964-01-17)[1][2][3][…], Պիրեյոս, Հունաստան), անգլիացի գրող, համաշխարհային ճանաչում է ձեռք բերել Արթուր թագավորի լեգենդի մոտիվներով գրած ստեղծագործությունների շնորհիվ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուայթը ծնվել է Հնդկաստանի խոշորագույն քաղաքներից մեկում՝ Բոմբեյում՝ ոստիկանության փոխգնդապետ Գարիկ Հենբերի Ուայթի և Կոնստանս Էդիթ Ասթոնի ընտանիքում[5]։ Ունեցել է դժվար մանկություն։ Նրա հայրը եղել է ալկոհոլամոլ, իսկ մայրը սառը վերաբերմունք ուներ նրա նկատմամբ։ Ծնողներն ամուսնալուծվել են, երբ նա 14 տարեկան էր[6][7]։

Ավարտել է Քեմբրիջի համալսարանի Քուինս քոլեջը (անգլ.՝ Queens College) և ձեռք բերել անգլերեն լեզվի բակալավրի աստիճան[8]։ Դրանից հետո՝ նախքան պրոֆեսիոնալ գրող դառնալը, որոշ ժամանակ ուսուցանել է անգլիական Սթոու քաղաքում։ Ուայթը հափշտակված բնասեր էր, ով հետաքրքրված էր որսորդությամբ, ձկնորսությամբ, թռիչքներով և ճուռակի որսորդությամբ[5][9]։

Տերենս Ուայթը մահացել է 1964 թվականի հունվարի 17-ին սրտի կաթվածից Պիրեյոսում (Հունաստան) գտնվող նավի տախտակամածին, երբ վերադառնում էր ԱՄՆ-ում վարած դասախոսությունների կուրսերից։ Թաղված է Աթենական Առաջին գերեզմանատանը (անգլ.՝ First Cemetery of Athens)[5]:

Անհատականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տերենս Ուայթը ագնոստիկ էր[10], ամբողջ կյանքում դժվարություններ է ունեցել մարդկանց հետ շփվելիս և մինչև կյանքի վերջը չարաշահել է ալկոհոլը[6][11]։ Յորները նրա մասին գրել է.

Aquote1.png Աստվածավախ չլինելով հանդերձ՝ նա վախենում էր մարդկանցից[12]։ Aquote2.png

Ուայթը ամուսնացած չէր, ինչը առիթ հանդիսացավ, որ նրա մահվանից հետո մի շարք լրագրողներ և գրողներ վարկած առաջադրեն նրա սեռական ոչ ավանդական կողմնորոշման վերաբերյալ[9]։ Այդուհանդերձ, նրա գրական գործակալը հերքեց այդ հայտարարությունները՝ մատնանշելով այդ վարկածն առաջ քաշած լրագրողի կանխակալությունը և ընդգծելով վարկածը հաստատող փաստերի ոչ բավարար քանակը։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուայթին առավել մեծ հռչակ բերեց նրա «Անցյալի և ապագայի արքան» ստեղծագործությունը (անգլ.՝ «The Once and Future King»)՝ վիպաշար, որը վերապատմում է պարոն Թոմաս Մելորի «Արթուրի մահը» ստեղծագործությունը։ Այն հանդիսանում է Արթուր արքայի մասին հայտնի լեգենդի մեկնությունը։ Շարքի մեջ մտնում են հետևյալ պոեմները

Քառահատոր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Թուրը քարի մեջ» (անգլ.՝ «The Sword in the Stone», 1938)[13]
  • «Օդի և խավարի տիրուհին» (անգլ.՝ «The Queen of Air and Dakness», սկզբնական անվանումը՝ «Անտառային կախարդուհի», անգլ.՝ «The Witch in the Wood», 1939)
  • «Հանցանք գործած ասպետը» (անգլ.՝ «The Ill-Made Knight», 1940)
  • «Մոմը քամու վրա» (անգլ.՝ «The Candle in the Wind», վեպը գրվել է 1940-ականների սկզբին, բայց հրատարակվել է միայն քառահատորյակի առաջին տպագրության ժամանակ՝ 1958 թվականին)։

Հետմահու տպագրվել է շարքի 5-րդ հատորը (1942), որը մերժվում էր հրատարակիչների կողմից հեղինակի պացիֆիստական հայացքների պատճառով։

  • «Մերլինի գիրքը» (անգլ.՝ «The Book of Merlyn», 1977)

«Մերլինի գիրքը» ստեղծագործության շատ հատվածներ Ուայթը զետեղել է «Անցյալի և ապագայի արքան» գրքի առաջին և չորրորդ մասերում։ Բրոդվեյական հայտնի «Կամելոտ» մյուզիքլը հիմնված է Ուայթի քառահատորյակի վրա։

Ուայթը գրել է նաև մի շարք այլ գրքեր, որոնցից որոշները հրատարակվել են կեղծանունով.

  • «Միսիս Մեշեմի հանգստությունը» (անգլ.՝ «Mistress Mashem’s Repose»), գրքում մի փոքրիկ աղջիկ հանդիպում է լիլիպուտների խմբին, որոնք ապրում էին նրա տնից ոչ հեռու, ինչպես Ջոնաթան Սվիֆթի «Գուլիվերի ճանապարհորդությունները գրքում»։
  • «Տերը» (անգլ.՝ «The Master», 1958), գործողությունները տեղի են ունենում Մեծ Բրիտանիայի Ռոկոլ կղզում։
  • «Հավաբազե ճուռակը» (անգլ.՝ «The Goshawk»), պատմվածք՝ նվիրված Ուայթի անհաջող փորձին, երբ նա փորձել է ճուռակին սովորեցնել որսկան թռչուններին առանձնացնելու և նախապատրաստելու ավանդույթը։
  • «Գոդսթոուն և Բլակիմոր» (անգլ.՝ «The Godstone and the Blackymor»), գիրքը պատմում է Իռլանդիայում արված ճանապարհորդությունների մասին։
  • «Իմ ոսկորները Անգլիայում են» (անգլ.՝ «The England Have My Bones»), պատմավեպ է։
  • «Սկանդալի դարաշրջան» (անգլ.՝ «The Age of Scandal») և «Բամբասողը» (անգլ.՝ «The Scandalmonger»), սրանք էսսեների հավաքածուներ են 18-րդ դարի Անգլիայի մասին։

Զանգվածային մշակույթի մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «X մարդիկ 2» ֆիլմում («X2», 2003, ռեժիսոր՝ Բրայան Սինգեր) երկու անգամ հղում է տրվում Տերենս Ուայթի «Անցյալի և ապագայի թագավորը» գրքին։ Սկզբում Իեն Մաք Քելենի հերոս Էրիկ Լենշերը (Մագնետո) «պլաստմասե» բանտում կալանավորված ժամանակ կարդում է վեպը, այնուհետև ֆիլմի վերջում Պատրիկ Ստյուարտի հերոսը՝ պրոֆեսոր Չարլզ Քսավյեն, հարցնում է իր աշակերտներին՝ արդյոք նրանք կարդացել են այդ գիրքը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Broadway Database — 2000.
  4. ↑ Czech National Authority Database
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 "T. H. White Dead; Novelist was 57" (fee required), The New York Times, 18 January 1964. Retrieved on 2008-02-10.
  6. ↑ 6,0 6,1 Craig, Patricia. "Lives and letters," The Times Literary Supplement, 7 April 1989. p. 362.
  7. ↑ Annan, Noel. "Character: The White-Garnett Letters and T. H. White" (book review), The New York Review of Books 11.8, 7 November 1968. Retrieved on 2008-02-13.
  8. ↑ Gallix Francois, ed (1982)։ Letters to a Friend: The Correspondence Between T. H. White and L. J. Potts։ New York: G. P. Putnam's Sons։ ISBN 0-399-12693-7  p. 93-95. (Reprinted here.)
  9. ↑ 9,0 9,1 Allen, Walter. "Lucky In Art Unlucky In Life" (fee required), The New York Times, 21 April 1968. Retrieved on 2008-02-10.
  10. ↑ Wilson, A. N. "World of books: The knights with right on their side", The Telegraph, 3 June 2006. Retrieved on 2008-02-10.
  11. ↑ Cantwell, Mary. "Books of the Times: Letters to a Friend" (book review), The New York Times, 10 September 1982. Retrieved on 2008-02-13.
  12. ↑ Townsend Warner, Sylvia (1978). "The Story of the Book". In White T.H. The Book of Merlyn. London: Fontana/Collins. ISBN 0-00-615725-4.
  13. ↑ Robert Irwin, "White, T(erence) H(anbury)" in the St. James Guide To Fantasy Writers, ed. David Pringle, St. James Press, 1996, 1-55862-205-5, p. 607-8

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Sylvia Townsend Warner, «T.H. White» (Oxford Paperbacks), Լոնդոն, ISBN 978-0192821010։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Տերենս_Հենբերի_Ուայթ&oldid=8603375» էջից